Đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu (ĐTCBL), Tổng cục Hải quan cho biết: Những năm gần đây, nhu cầu xuất nhập khẩu (XNK) tiền chất để phục vụ các lĩnh vực công nghiệp, y tế và nghiên cứu khoa học… ngày càng tăng. Ngành hải quan đang gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý XNK các loại tiền chất này.
Hải quan và Biên phòng Hà Tĩnh tuần tra đường biên. |
Theo Cục ĐTCBL, hiện có hàng trăm doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, XNK tiền chất, tập trung nhiều tại các tỉnh, thành phố như TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây Ninh, Hà Nội, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Hải Phòng… Tiền chất là các loại hóa chất không thể thiếu trong quá trình sản xuất, điều chế ma túy tổng hợp. Do đó, quá trình quản lý cần đảm bảo việc sử dụng tiền chất là hợp pháp, kiểm soát chặt chẽ các loại tiền chất, đặc biệt là các tiền chất có nguy cơ bị lạm dụng cao vào việc điều chế ma túy tổng hợp.
Theo thống kê của ngành hải quan cho thấy, tiền chất được các doanh nghiệp nhập khẩu thường xuyên với số lượng hàng triệu tấn/năm, gồm: Toluene, Acid Sunfuric, Methyl Ethyl Ketone, Acetone, Acid Acetic, Acid Hydrochlric… phục vụ sản xuất công nghiệp. Nguồn tiền chất được xuất khẩu, nhập khẩu nhiều nhất từ các quốc gia: Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Đức… Với các chất gây nghiện, chất hướng thần, các DN làm thủ tục nhập khẩu chủ yếu tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội qua các cửa khẩu sân bay quốc tế: Nội Bài, Tân Sơn Nhất và cảng biển tại TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng. Loại tiền chất, thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện được làm thủ tục nhập khẩu gồm: Codeine phosphate, Diazepam, Morphin, Codeine Base…
Theo Cục ĐTCBL, ngành hải quan đang phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm soát nguồn tiền chất sau khi nhập khẩu, sử dụng trên thị trường. Ngành đã xây dựng kế hoạch kiểm tra hoạt động XNK tiền chất. Theo đó, ngành thu thập hồ sơ XNK của các DN mở tờ khai (từ 1/1/2013 đến 30/6/2013) tại 6 cục hải quan: Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Tây Ninh. Bên cạnh đó, lực lượng hải quan còn kiểm soát chặt chẽ tiền chất XNK tại các chi cục hải quan cửa khẩu trọng điểm, đặc biệt là hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, vận chuyển quá cảnh tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần.
Trong đó, tiền chất chỉ được làm thủ tục nhập khẩu, xuất khẩu khi có giấy phép do Bộ Công Thương, Bộ Y tế cấp; lấy mẫu giám định và kiểm tra thực tế hàng hóa trước khi thông quan. Sau khi thông quan, các chi cục hải quan cửa khẩu phải thống kê, tổng hợp số liệu về chủng loại để báo cáo Tổng cục Hải quan và Văn phòng thường trực phòng, chống tội phạm về ma túy - Bộ Công an để cơ quan này theo dõi, tổng hợp phục vụ công tác quản lý liên ngành.
PV