Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang bước vào thu hoạch rộ lúa hè thu với sản lượng ước đạt trên 9 triệu tấn. Thực hiện chủ trương thu mua tạm trữ 1 triệu tấn quy gạo của Chính phủ, hiện Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đang phân bổ và tổ chức doanh nghiệp thành viên chuẩn bị thu mua lúa trong vụ này.ư
|
Tiêu thụ lúa hè thu vẫn chậm chạp đang làm cho nhiều nhà nông ở các tỉnh, thành ĐBSCL lo lắng. |
Khảo sát của phóng viên báo Tin Tức, giá thu mua lúa hè thu tại nhiều tỉnh ở khu vực ĐBSCL đã được cải thiện sau khi Chính phủ quyết định thu mua tạm trữ 1 triệu tấn quy gạo. Cụ thể, ở các tỉnh Long An, Đồng Tháp, An Giang…, lúa tươi loại thường tại ruộng đã được thu mua với giá 3.800 đồng/kg; lúa tươi hạt dài 4.200 đồng/kg… Như vậy, giá lúa trung bình đã nhích lên khoảng 200 - 300 đồng/kg so với thời điểm cuối tháng 5. “Do sức mua lúa vụ đông xuân chậm nên bước vào vụ thu hoạch lúa hè thu, nhà nông chúng tôi rất lo lắng về giá cả. Hiện giá thu mua lúa đang có chiều hướng nhích lên nhưng vẫn chưa mang lại lợi nhuận nhiều cho nhà nông. Tôi hy vọng, khi doanh nghiệp đẩy mạnh thu mua thì giá sẽ tăng tương ứng”, anh Dũng, ở huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp) cho hay.
Có cái nhìn thực tế hơn, anh Hùng ở huyện Thoại Sơn (An Giang) cho rằng, hiện nhiều nơi, nhà nông nóng lòng muốn bán lúa nhưng vẫn rất khó tiêu thụ. Dọc theo những tuyến đường tỉnh lộ chạy dài về huyện hoặc ngược lên huyện An Phú, lúa chín vàng hoặc vừa thu hoạch xong ngổn ngang nhưng nông dân vẫn đang trong tình trạng “dài cổ” đợi người mua. Tính toán của anh Hùng, với giá cả như hiện nay, giá lúa bán ra thấp hơn giá thành sản xuất và nếu tính đúng, tính đủ thì nhà nông đang lỗ từ 300 - 500 đồng/kg.
Theo Sở Công Thương tỉnh Hậu Giang, tỉnh chỉ thu mua tạm trữ từ 10.000 - 15.000 tấn gạo (tương đương khoảng 20.000 - 30.000 tấn lúa) trong vụ hè thu này. Trong đó, phần lớn sản lượng thu mua được giao cho Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang đảm nhận. Tuy lượng lúa thu mua chỉ chiếm 10% tổng sản lượng lúa vụ hè thu trong dân, nhưng các doanh nghiệp trên địa bàn lại “kêu” gặp khó về kho bãi, đầu ra… Trong khi đó, nông dân cũng chưa thực sự được hưởng lợi từ chủ trương này. Cụ thể, theo Bộ Tài chính, giá thành sản xuất lúa hè thu của tỉnh Hậu Giang là 4.816 đồng/kg, trong khi đó hiện nay nông dân bán chỉ được 3.400 - 3.900 đồng/kg. Quyết định thu mua tạm trữ lúa, gạo của Chính phủ lại chậm so với lịch thời vụ sản xuất của địa phương. Do đó, một bộ phận lớn người trồng lúa chưa được hưởng lợi từ chủ trương này. Khi quyết định chưa có hiệu lực, một phần lớn diện tích lúa vụ hè thu đã thu hoạch. Đây là thời điểm mà người dân bị thương lái ép giá, vì thị trường lúc này chưa có khung giá thành chung. Trong khi đó, nông dân thu hoạch lúa buộc phải bán, vì họ thiếu sân phơi, lò sấy lúa…
Ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch VFA, cho hay, với tình hình xuất khẩu khó khăn như hiện nay, giá lúa được doanh nghiệp thu mua tạm trữ sẽ khó cao hơn giá thị trường và nông dân sẽ không lãi nhiều. Điều đáng quan tâm, chất lượng gạo vụ hè thu thường thấp. “Trong bối cảnh nguồn cung lúa gạo trong dân rất lớn, trong khi nhu cầu thu mua của doanh nghiệp thấp, chúng tôi sẽ có biện pháp áp chỉ tiêu, dứt khoát bắt doanh nghiệp phải có nhiệm vụ tham gia thu mua tạm trữ với sản lượng, giá thu mua cụ thể”, ông Phong cho biết.
Theo số liệu thống kê của Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), hiện nông dân vùng ĐBSCL đã thu hoạch hơn 220.000 ha lúa hè thu, năng suất đạt 5,3 - 5,5 tấn/ha. Ngay trong tháng 6, các tỉnh, thành tiếp tục thu hoạch thêm hơn 170.000 ha nữa với sản lượng ước đạt 926.500 tấn lúa; tháng 7 sẽ thu hoạch 680.000 ha sản lượng hơn 3,8 triệu tấn lúa…
Theo VFA, sáu tháng đầu năm 2013, cả nước xuất khẩu khoảng 3,5 triệu tấn gạo, đạt gần 50% kế hoạch năm 2013. “Khác với hoạt động có phần trầm lắng những tháng qua, từ tháng 7, do nhiều thị trường truyền thống quay lại nhập khẩu gạo của ta nên hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam sẽ nhộn nhịp hơn. Ngoài ra, Trung Quốc - bạn hàng nhập khẩu lượng gạo đầy tiềm năng dự báo sẽ tăng mạnh thu mua trong thời gian tới”, ông Phong cho biết.
Bài và ảnh: Lê Nghĩa - Huỳnh Sử