Quyết định giá áp trần đối với sản phẩm sữa cho trẻ dưới 6 tuổi đã mang tới cho người tiêu dùng niềm hy vọng giá sữa sẽ được kéo xuống tới mức hợp túi tiền của các gia đình có con nhỏ.
Tuy nhiên, cũng có không ít những băn khoăn về việc triển khai quy định này thế nào cho hiệu quả? Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã giải đáp những thắc của người dân trong Chương trình “Dân hỏi Bộ trưởng trả lời”, trên VTV1, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, TTXVN và một số cơ quan truyền thông khác.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 10/3 - 10/4/2014, Bộ Tài chính đã thanh tra các công ty kinh doanh sữa. Kết quả thanh tra tại 5 doanh nghiệp kinh doanh sữa lớn cho thấy, trong năm 2013 và 3 tháng đầu năm 2014, các doanh nghiệp này đều tăng giá bán sữa. Trong đó, năm 2013 có bốn công ty tăng giá 1 lần và một công ty tăng giá 2 lần, với mức tăng từ 2,4% - 30,66% giá bán. Ba tháng đầu năm 2014, có hai công ty tăng giá bán, trong đó một công ty tăng từ 7 - 14% và một công ty tăng từ 5 - 9%.
“Chúng tôi đã tiến hành xử phạt hành chính đối với 1 công ty kê khai thiếu mặt hàng đã tăng giá sữa theo quy định, đồng thời tiến hành truy thu 4/5 công ty kê khai thiếu số thuế phải nộp, với số tiền là 10,2 tỷ đồng. Chúng tôi cũng yêu cầu 5 công ty vi phạm phải tiến hành rà soát, tiết giảm chi phí để đảm bảo giá bán hợp lý, đặc biệt là các chi phí cho quảng cáo, khuyến mại và tiếp thị với số tiền là 386 tỷ đồng. Đồng thời kiến nghị với Chính phủ áp dụng các biện pháp bình ổn giá theo quy định của pháp luật về quản lý giá”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng phân tích, việc áp giá trần đối với 25 nhãn sữa nhằm bình ổn giá sữa, là có nhiều căn cứ: Thứ nhất là căn cứ vào các quy định, trong đó, có quy định sản phẩm sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi là sản phẩm nằm trong danh mục bình ổn giá; thứ hai là Nhà nước thực hiện bình ổn giá khi có biến động về giá một cách bất thường; thứ ba là các quy định về biện pháp bình ổn giá như đăng ký giá, định giá cụ thể, khung giá tối đa, giá tối thiểu... để tùy từng loại hàng hóa sản phẩm và dịch vụ, và trong đó cũng quy định thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan quy định áp dụng bình ổn giá; thứ tư là kinh doanh sữa theo cơ chế thị trường, nhưng phải có sự quản lý của Nhà nước để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người sản xuất, nhà nước và người tiêu dùng, đặc biệt là khoảng 10 triệu trẻ em dưới 6 tuổi.
Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, khi doanh nghiệp có thay đổi về mẫu mã, thay đổi về hàm lượng và tên gọi sản phẩm của sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi thì phải đăng ký với cơ quan quản lý. Khi đó, cơ quan quản lý giá có quyền kiểm tra chi phí theo 2 phương pháp là phương pháp chi phí và phương pháp so sánh; đồng thời phối hợp với cơ quan có thẩm quyền xác định chất lượng sữa, từ đó để có giá trần cụ thể.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, băn khoăn của những bà mẹ ở vùng nông thôn, vùng sâu, xa về việc giá sữa tăng cao hơn khi đến tay người tiêu dùng tại những vùng này, là hoàn toàn có lý. Nhưng theo quyết định, giá trần sữa được áp dụng chung cho cả nước, trên mọi địa bàn. “Các công ty sữa phải có chiến lược kinh doanh để chiếm lĩnh thị trường, phải có những bài toán cụ thể để cùng một loại sữa bán ở Hà Nội giá này, nhưng có thể bán ở miền núi giá khác thấp hơn hoặc ngang bằng, tất cả vẫn nằm trong khung quy định. Để kiểm tra, giám sát việc này, trong quyết định cũng đã yêu cầu UBND các cấp, đặc biệt là các cơ quan chức năng của địa phương cùng vào cuộc để giám sát”, Bộ trưởng khẳng định.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng phân tích thêm, mỗi doanh nghiệp đều có chiến lược kinh doanh riêng và phải có chiến lược dài hạn. Khi đưa sản phẩm ra thị trường, các doanh nghiệp phải nghĩ rằng phải giải quyết được hài hòa mối quan hệ giữa chất lượng, giá cả và thị phần. Ngoài việc giám sát chất lượng, giá cả mặt hàng sữa đã được áp giá trần của các cơ quan chức năng, việc đánh giá, giám sát của các bà mẹ khi cho con dưới 6 tuổi dùng sản phẩm sữa, sẽ quyết định sản phẩm sữa nào được người tiêu dùng lựa chọn. Như vậy, về lâu dài sẽ tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh. Những doanh nghiệp làm ăn không có chiến lược hoặc làm ăn có tính chộp giật sẽ khó tồn tại và khó phát triển trên thị trường.
Trọng Thủy