Danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới mà huyện Đắk Hà (Kon Tum) vinh dự đón nhận cách đây 5 năm là động lực để đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong huyện vững bước trong công cuộc xây dựng nông thôn mới.
Tiên phong xây dựng nông thôn mới
Huyện xác định Xây dựng nông thôn mới (NTM) người dân phải là chủ thể, là người hưởng lợi trực tiếp, nhờ vậy đã tạo được sự chủ động nhập cuộc từ chính người dân. Ở các xã khi triển khai chương trình xây dựng NTM, người dân không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại từ chính quyền, Nhà nước. Ở từng thôn đều có ban chỉ đạo, ban giám sát để theo dõi, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn trong quá trình triển khai… Nhờ vậy, khi triển khai chương trình, người dân rất nhiệt tình hưởng ứng. Sự đóng góp của dân rất chủ động từ ngày công, tiền của đến đất đai.
Mô hình trường học mới Hà Mòn. |
Tại các xã của Đắk Hà, bộ mặt NTM đang dần hiện hữu. Từng dãy nhà, xóm, thôn đều được quy hoạch bài bản có số, có tên. Tại mỗi thôn, làng đã hình thành các tổ đội thu gom rác sinh hoạt. Mọi diện tích vườn dù nhỏ trong khuôn viên nhà cũng đều được người dân phủ xanh bằng các loại rau, hoa. Đến nay, xã Hà Mòn của huyện Đắk Hà đã vinh dự là xã được đón nhận danh hiệu xã NTM đầu tiên ở khu vực Tây Nguyên. Hiện, 7 xã còn lại trong huyện cũng đã phấn đấu để cùng chính quyền hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM.
Xã Đăk Mar, một trong những lá cờ đầu (sau Hà Mòn) cũng đang gấp rút với những bước đi riêng của mình để hoàn thành mục tiêu trên. Đến nay Đăk Mar đã hoàn thành 16/19 tiêu chí NTM, phấn đấu trong năm 2013 sẽ hoàn thành mục tiêu, trở thành xã NTM thứ 2 trong huyện, tỉnh. Anh Trịnh Quốc Văn - Thôn trưởng thôn 2 xã Đắk Mar cho biết: Khi xã triển khai xây dựng NTM, bà con trong thôn tham gia rất nhiệt tình. Không chỉ chủ động sửa sang lại nhà cửa, xây dựng tường rào, nhà vệ sinh…, mà ngay khi có chủ trương mở rộng đường thôn, bà con cũng vui vẻ đóng góp kinh phí, hiến đất, tự chặt cây nằm trên tuyến. Ai cũng nghĩ: Xây dựng NTM chính là để nâng cao đời sống của người dân, vì vậy không nên ỷ lại, trông chờ vào nhà nước...
Huyện Đắk Hà còn đang ấp ủ mục tiêu sẽ trở thành huyện NTM vào năm 2020, trong đó 100% xã sẽ đạt NTM. Sau xã Hà Mòn thì đến năm 2015, huyện sẽ có ít nhất 50% số xã đạt chuẩn gồm Đăk Mar, Đăk La và Đăk Uy.
Xây dựng nền nông nghiệp bền vững
Ngày mới thành lập (cách đây gần 20 năm), toàn bộ 1.500 ha cà phê - cây trồng chủ lực của huyện Đắk Hà thuộc về các doanh nghiệp. Tuy nhiên, đến nay số diện tích cà phê thuộc doanh nghiệp chỉ chiếm 1/4 tổng diện tích, còn lại là của dân. Hiện ở Đắk Hà, các hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo đều có cà phê. Ngoài ra, với các loại cây trồng hàng năm như sắn, huyện chủ trương giảm diện tích, tăng sản lượng. Để thu hẹp diện tích sắn, sẽ chuyển đổi sang trồng cao su hộ gia đình. Theo đó, huyện hỗ trợ, lồng ghép nhiều chương trình, mục tiêu giúp dân trồng cao su như: Giống, phân, kỹ thuật và cả giống cây ngắn ngày (lấy ngắn nuôi dài trong quá trình trồng cao su), hỗ trợ lãi suất vay… Nhờ vậy, toàn huyện đã có 6.000 ha cao su, trong đó hộ nghèo và dân tộc thiểu số có diện tích cao su chiếm 1/2 diện tích toàn huyện và đã có 1.000 ha cho thu hoạch.
Huyện Đắk Hà đã thực hiện tốt các mối liên kết "4 nhà"; trong đó đã thu hút nhiều nhà đầu tư, sử dụng các chế phẩm công nghệ cao trong sản xuất nhằm giảm đầu tư, tăng năng suất cho từng sản phẩm. Với cây lúa, đã tăng năng suất lên 20%, cà phê kéo dài thời gian cho thu hoạch lên 10-15 năm, năng suất cũng tăng… Năm 2013, sẽ có 1.000 hộ dân trong huyện đạt chuẩn trong việc phát triển cà phê bền vững, phấn đấu đến năm 2015 có 30% cà phê được xuất khẩu trực tiếp, trong đó 10% cà phê được chế biến thành bột. Ngoài ra, huyện cũng đã khảo sát, đánh giá chất lượng diện tích đất ở các xã vùng cao để dần phát triển cà phê xứ lạnh trong dân. Chưa dừng lại ở đó, trong thời gian tới Đắk Hà sẽ xây dựng thương hiệu lúa thơm. Nguồn giống lúa thơm huyện đang làm không chỉ cung cấp cho địa phương mà còn là nguồn cung cho các tỉnh lân cận. Đắk Hà còn dự kiến trong tương lai gần sẽ hình thành một nhà máy công nghệ cao trên địa bàn huyện góp phần xây dựng một nền nông nghiệp bền vững.
Bài và ảnh: Hoàng Cao Nguyên