Quốc hội giám sát thực hiện Nghị Quyết 43 và công trình trọng điểm tại Đồng Nai

Chiều 5/3, Đoàn giám sát của Quốc hội do ông Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng đoàn làm việc với UBND tỉnh Đồng Nai về việc thực hiện Nghị quyết 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 (Nghị quyết 43) của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi kinh tế - xã hội và các Nghị quyết của Quốc hội về các dự án quan trọng quốc gia (sân bay Long Thành, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, đường Vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh). Sáng cùng ngày, Đoàn kiểm tra thực tế tại công trường Dự án sân bay Long Thành, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.

Kết luận buổi giám sát, ông Nguyễn Đức Hải đánh giá, thời gian qua, Đồng Nai đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch nhằm thực hiện Nghị quyết 43; qua đó, từng bước phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống người dân. Qua giám sát, Đoàn thấy rõ hơn về kết quả đạt được, khó khăn, vướng mắc, bất cập, hạn chế trong thực hiện Nghị quyết 43 và các Nghị quyết về 3 dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn Đồng Nai; những vướng mắc, bất cập một phần do chính sách pháp luật, phần do tổ chức thực hiện.

Với Nghị quyết 43, đến nay, kết quả thực hiện một số chính sách chưa như mong muốn; giải ngân vốn đầu tư công chậm; đồng thời, phát sinh nhiều khó khăn trong giảm thuế giá trị gia tăng, hộ kinh doanh nhỏ.

Về thực hiện nghị quyết đối với 3 dự án trọng điểm quốc gia, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, Đồng Nai đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong quá trình triển khai các dự án. Tuy nhiên, tiến độ xây dựng hạ tầng xã hội tại Khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn và thu hồi đất phục vụ dự án sân bay Long Thành còn chậm. Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đã khởi công được 8 tháng nhưng đến nay, Đồng Nai chưa bàn giao được nhiều mặt bằng; toàn bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên tuyến chưa di dời; 4 khu tái định cư phục vụ dự án chưa xây dựng xong. Dự án thành phần 3, đường Vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh tỉnh đang kiểm đếm đất đai, tài sản, tổ chức lựa chọn nhà thầu. Công tác giải phóng mặt bằng phục vụ dự án rất chậm.

Đoàn ghi nhận và nghiêm túc nghiên cứu các kiến nghị của tỉnh để báo cáo phù hợp Quốc hội như: Kiến nghị mở rộng chính sách tài khóa để hỗ trợ thanh khoản cho nền kinh tế; các chính sách thương mại; xử lý tồn tại của thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp. Đối với kiến nghị thuộc thẩm quyền Chính phủ và các bộ, ngành, Đoàn sẽ nghiên cứu và thể hiện phù hợp trong báo cáo giám sát và nghị quyết trình Quốc hội; đặc biệt là các kiến nghị để đẩy nhanh 3 dự án trọng điểm quốc gia.

Ông Nguyễn Đức Hải đề nghị Đồng Nai có báo cáo làm rõ, đề xuất cụ thể hơn giải pháp đảm bảo nguồn cung đất đắp, cát tại các dự án cao tốc; tiếp tục bổ sung, đánh giá nguyên nhân chủ quan, khách quan của những khó khăn vướng mắc trong quá trình giải phóng mặt bằng sân bay Long Thành, đề xuất giải pháp khắc phục. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chậm bàn giao mặt bằng, chậm giải ngân vốn tại Dự án đường Vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh và cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.

Theo UBND tỉnh Đồng Nai, thực hiện Nghị quyết 43, thời gian qua, Đồng Nai đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi vay cho hàng chục nghìn khách hàng với tổng giá trị nợ lũy kế gần 12.300 tỷ đồng; hỗ trợ lãi suất 2% đối với khoản vay của nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; cho vay lãi suất ưu đãi với lĩnh vực lâm sản, thủy sản.

UBND tỉnh Đồng Nai đánh giá việc thực hiện Nghị quyết 43 gặp nhiều khó khăn, vướng mắc; việc triển khai một số chương trình tín dụng còn hạn chế. Nguyên nhân do nhiều khách hàng có tâm lý e ngại việc thanh, kiểm tra, kiểm toán mất thời gian, cân nhắc giữa lợi ích từ hỗ trợ lãi suất 2% và chi phí bỏ ra để nhận hỗ trợ. Đối với chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở, các tổ chức tín dụng chưa có cơ sở để tiếp cận, thẩm định dự án do trước đây địa phương chưa phê duyệt danh mục dự án. Phía khách hàng mua nhà, do tình hình kinh tế khó khăn, thu nhập giảm nên việc mua nhà chưa phải là nhu cầu ưu tiên trong thời điểm hiện tại.

Thời gian qua, Đồng Nai gặp nhiều khó khăn trong quá trình giải phóng mặt bằng dự án trọng điểm quốc gia; nguyên nhân do dịch COVID-19; tỉnh cùng lúc triển khai các dự án lớn, thiếu nhân lực; nhiều trường hợp hồ sơ đất đai phức tạp. Với sân bay Long Thành, hiện tỉnh đã cơ bản hoàn thành giải phóng mặt bằng toàn bộ 5.000 ha đất thuộc phạm vi dự án. Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu mới bàn giao được khoảng 20% mặt bằng, đường Vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh bàn giao khoảng 6% mặt bằng.

Tại buổi làm việc, tỉnh Đồng Nai kiến nghị Quốc hội xem xét nhiều vấn đề liên quan đến Nghị quyết 43; cho phép tỉnh được sử dụng đất tại sân bay Long Thành để phục vụ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; được bố trí tái định cư cho những trường hợp nhường đất phục vụ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu vào khu tái định cư phục vụ sân bay Long Thành.