Nên có cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo 

Đó là ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới phát biểu trong phiên thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 13/10 cho ý kiến về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.

Theo Tờ trình của Chính phủ về cơ sở thực tiễn dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần các nghị quyết, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đặt ra yêu cầu sửa đổi, bổ sung Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo để đảm bảo thống nhất, đồng bộ, phù hợp với thực tiễn. Qua thực hiện cho thấy Luật Tiếp công dân năm 2013 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2014), Luật Khiếu nại năm 2011 (có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2012), Luật Tố cáo năm 2018 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2019) đã bộc lộ những hạn chế, bất cập cần sửa đổi, bổ sung để phù hợp.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới bày tỏ nên có cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo để đảm bảo liên thông với các cơ quan có chức năng. Theo ông Tới, hiện nay Chính phủ cũng đang triển khai thực hiện nội dung này. Do đó, cần có sự chỉ đạo thống nhất, tốt nhất là nên đưa nội dung này vào phạm vi điều chỉnh của luật để xúc tiến nhanh việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, tạo cơ sở để thực hiện. Điều này sẽ mang lại hiệu quả rất lớn trong công tác tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo. 

Hiện nay, trên các trang thông tin, đơn thư giả mạo được gửi rất nhiều nơi, thậm chí còn được đưa thẳng lên Facebook hay Zalo, gây tác động rất lớn, ảnh hưởng đến xã hội và thậm chí ảnh hưởng đến uy tín của cá nhân. Những sự kiện lớn hay trong các đợt đại hội cán bộ, việc thông tin bị đưa lên mạng xã hội rất khó khăn trong việc xử lý. Do đó, Ban soạn thảo cần nghiên cứu về vấn đề này.

“Tôi nhận thấy trong thực tế, khi công dân khiếu nại hoặc khi tiếp công dân, có rất nhiều trường hợp đông người tập trung. Việc giải quyết khiếu nại là trách nhiệm đã được quy định, nhưng việc giải quyết trật tự khi có đám đông thì là trách nhiệm của công an. Nếu có ai vi phạm thì sẽ bị xử lý. Tuy nhiên, có những đám đông chúng ta không thể xử lý ngay lập tức. Nếu đám đông đó khiếu nại, kiến nghị hoặc muốn đạt được nguyện vọng nào đó phù hợp với tâm lý và pháp luật, thì việc bắt xử lý khi họ lớn tiếng có thể càng làm lây lan thêm sự phức tạp”, ông Lê Tấn Tới phát biểu.

Cũng theo ông Lê Tấn Tới, trách nhiệm của lực lượng công an, đặc biệt là công an cơ sở, không thể giải quyết hết được một mình. “Do vậy, tôi đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu quy định rõ cơ chế phối hợp giải quyết đám đông trong Luật này. Một vấn đề rất quan trọng là khi chuẩn bị tiếp dân, nếu người có trách nhiệm đến trấn an, nói chuyện thì đám đông có thể giải tán. Ngược lại, nếu lực lượng công an càng chấn áp thì vụ việc càng phức tạp thêm. Do đó, đề nghị các đồng chí nghiên cứu kỹ vấn đề này”, ông Lê Tấn Tới phát biểu.

Về hình thức tiếp công dân, nhiều ý kiến hoàn toàn thống nhất với việc bổ sung hình thức tiếp công dân trực tuyến và kết hợp với tiếp công dân trực tiếp. 

Ông Lê Tấn Tới cho biết, vừa qua khi đi tiếp xúc cử tri và theo dõi thực tế, cho thấy có hai hình thức rất hiệu quả; đó là tiếp công dân tại nhà rất hiệu quả. Trên cơ sở nắm được tình hình vụ việc khiếu nại trên địa bàn, nếu người dân ở xa, Chủ tịch UBND xã phân công lãnh đạo các ban, ngành xuống tận nơi để tiếp công dân, lắng nghe và giải quyết tại chỗ. 

Tiếp đó là tiếp công dân trên môi trường điện tử thông qua việc lập ra một nhóm Zalo. Chủ tịch UBND xã tiếp nhận đơn thư của người dân đưa lên nhóm, sau đó phân công và trực tiếp giải quyết, thông báo lại cho người dân. 

“Đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu thêm các hình thức này”, ông Lê Tấn Tới đề nghị. 

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là việc đưa thông tin khiếu nại lên các trang điện tử như Facebook, Telegram hay các trang mạng khác, nội dung khiếu nại có tính lan truyền rất rộng và lớn. Sau một thời gian, nếu người khiếu nại tự ý rút đơn, thì những ảnh hưởng và thiệt hại đã xảy ra ai chịu trách nhiệm? 

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, về phạm vi sửa đổi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần tiếp tục rà soát để đánh giá đầy đủ hạn chế, vướng mắc của các luật đã chỉ ra qua quá trình rà soát tổng thể, bảo đảm nguyên tắc sửa đổi, bổ sung đáp ứng yêu cầu của tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và những vấn đề thực sự vướng mắc trong thực tiễn.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Chính phủ sớm hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo đảm liên thông giữa các cơ quan, đồng thời thống nhất với các quy định của Luật Bảo vệ bí mật nhà nước và các luật có liên quan.