* Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc, đồng thời là hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc, lãnh đạo các nước ASEAN và Trung Quốc đánh giá cao những kết quả quan trọng đạt được trên các lĩnh vực như kinh tế, thương mại, đầu tư, cơ sở hạ tầng, nông nghiệp, các vấn đề an ninh phi truyền thống…; thông qua triển khai các Kế hoạch hành động 2006 - 2010 và 2011 - 2015 thực hiện Quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc vì hòa bình và thịnh vượng; triển khai Hiệp định về Khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA). Hai bên tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), thông qua Quy tắc Hướng dẫn thực hiện DOC, hướng tới xây dựng bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo khẳng định ASEAN có vai trò và vị trí quan trọng trong chính sách đối ngoại của mình; đưa ra nhiều đề xuất nhằm tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác với ASEAN vì hòa bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng ở khu vực.
Với tư cách nước điều phối quan hệ ASEAN - Trung Quốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị hai bên tập trung nguồn lực triển khai Kế hoạch hành động giai đoạn 2011 - 2015 thực hiện Tuyên bố chung về Quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc vì Hòa bình và Thịnh vượng. Ưu tiên cho hợp tác kinh tế, nhất là triển khai đầy đủ các hiệp định trong khuôn khổ ACFTA, phát huy hiệu quả của Trung tâm ASEAN - Trung Quốc trong hỗ trợ tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư, phấn đấu đạt mục tiêu 500 tỷ USD kim ngạch thương mại hai chiều vào năm 2015. Đẩy mạnh giao lưu nhân dân, văn hóa, xã hội; tăng cường hợp tác về quản lý thiên tai và ứng phó khẩn cấp, như dịch bệnh, động đất và sóng thần... và đề nghị Trung Quốc có những hỗ trợ thiết thực cho ASEAN.
Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định việc duy trì hòa bình và ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông là nguyện vọng và lợi ích chung của cả ASEAN và Trung Quốc. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao việc hai bên tiếp tục đối thoại và tham vấn về DOC, đặc biệt việc hai bên vừa qua đã thông qua Quy tắc Hướng dẫn và họp lại Quan chức cao cấp về DOC và đề nghị hai bên tiếp tục thực hiện đầy đủ DOC, tiến tới xây dựng COC nhằm bảo đảm hoà bình, ổn định và hợp tác, xây dựng lòng tin ở khu vực, giải quyết hoà bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật Biển 1982.
Nhân dịp này, các nhà lãnh đạo ASEAN - Trung Quốc đã ra Tuyên bố chung kỷ niệm 20 năm thiết lập Quan hệ Đối thoại và tham dự lễ khai trương Trung tâm ASEAN -Trung Quốc.
* Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản, các nhà lãnh đạo hai bên đánh giá cao hiệu quả hợp tác ASEAN - Nhật Bản thời gian qua, nhất là việc thực hiện Kế hoạch hành động về quan hệ đối tác ASEAN - Nhật Bản. ASEAN coi trọng sự ủng hộ và hỗ trợ của Nhật Bản cho Hiệp hội trong xây dựng Cộng đồng, liên kết khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển, hợp tác tiểu vùng, trong đó có hợp tác Mê Công - Nhật Bản trên các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường và sử dụng bền vững nguồn nước; nhất trí cùng Nhật Bản tiếp tục thúc đẩy hợp tác toàn diện, nhất là các lĩnh vực kinh tế - thương mại, khoa học công nghệ, giáo dục, quản lý thảm họa, cũng như về bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Kết thúc hội nghị, lãnh đạo hai bên đã thông qua Tuyên bố chung về Tăng cường Đối tác Chiến lược ASEAN - Nhật Bản vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng và Kế hoạch Hành động 2011 - 2015.
lTại Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc, lãnh đạo các nước ASEAN và Hàn Quốc đều bày tỏ hài lòng với những kết quả quan trọng đạt được trong triển khai Hiệp định Khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Hàn Quốc (AKFTA), hợp tác tiểu vùng, công nghệ thông tin, môi trường, biến đổi khí hậu...; đánh giá quan hệ hai bên phát triển ngày càng mạnh mẽ, thực chất và hiệu quả, nhất là từ khi nâng lên thành quan hệ Đối tác Chiến lược vì Hòa bình và Thịnh vượng. Các nhà lãnh đạo nhất trí tiếp tục nỗ lực thực hiện hiệu quả Kế hoạch Hành động ASEAN - Hàn Quốc 2011 - 2015, tập trung vào kinh tế, thương mại, đầu tư, tài chính, kết nối ASEAN - Hàn Quốc, nâng cao năng lực ứng phó các thách thức đang nổi lên...
* Hội nghị cấp cao ASEAN+3, lãnh đạo các nước ASEAN và Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc đánh giá cao những tiến triển trong hợp tác ASEAN+3, trong đó có việc triển khai Thỏa thuận đa phương hóa sáng kiến Chiang Mai, Hiệp định Quỹ dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN+3, Nhóm Tầm nhìn Đông Á lần 2, và các chương trình hợp tác trên các lĩnh vực như phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu, dịch bệnh truyền nhiễm, giao lưu văn hóa... Về định hướng hợp tác, các nhà lãnh đạo nhất trí sẽ tập trung vào triển khai hiệu quả Kế hoạch công tác hợp tác ASEAN+3 giai đoạn 2007 - 2017; tăng cường hợp tác tài chính - tiền tệ, thương mại, đầu tư, thúc đẩy kết nối Đông Á trên cơ sở triển khai Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN và tăng cường hợp tác đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống.
* Hội nghị cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ, lãnh đạo các nước ASEAN và Hoa Kỳ chia sẻ các tiến triển tích cực trong quan hệ hợp tác thời gian qua, nhất là ba hội nghị cấp cao đã được tổ chức hàng năm từ 2009. Lãnh đạo hai bên nhất trí thúc đẩy quan hệ lên tầm đối tác chiến lược; tiếp tục dành nguồn lực và ưu tiên cao cho triển khai Kế hoạch Hành động giai đoạn 2011 - 2015; tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ, kết nối, an ninh an toàn hàng hải và các vấn đề xuyên quốc gia khác. Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, liên kết khu vực; ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN; nhất trí thúc đẩy hợp tác chuyên ngành, cũng như hợp tác tiểu vùng thông qua cơ chế Hội nghị Ngoại trưởng các nước hạ nguồn sông Mê Công - Hoa Kỳ...
Kết thúc hội nghị, các lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ đã ra Tuyên bố chung của Hội nghị cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ lần thứ 3 và thông qua Kế hoạch Hành động 2011 - 2015 thực hiện Quan hệ đối tác ASEAN - Hoa Kỳ vì hòa bình và thịnh vượng.
lTại Hội nghị cấp cao Mê Công - Nhật Bản, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và lãnh đạo các nước Campuchia, Lào, Mianma, Thái Lan và Nhật Bản đánh giá cao những kết quả trong triển khai Chương trình hành động 63, các Sáng kiến hợp tác kinh tế - công nghiệp Mê Công - Nhật Bản và Thập kỷ Mê Công Xanh cũng như việc triển khai các dự án và hoạt động cụ thể về phát triển hạ tầng trong Hành lang kinh tế Đông - Tây, Hành lang kinh tế phía Nam, xây dựng cảng biển và cảng hàng không tại các nước Mê Công, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, đào tạo nguồn nhân lực. Các nhà lãnh đạo nhất trí xây dựng các trụ cột hợp tác mới cho giai đoạn 2013 - 2015 thay thế cho Chương trình hành động 63; tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển, sử dụng, bảo tồn và quản lý bền vững nguồn nước sông Mê Công, vì sự phát triển toàn diện, cân bằng và bền vững tại khu vực Mê Công, đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và phát triển ở khu vực.
Về hợp tác trong lĩnh vực môi trường và quản lý nước, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, dòng sông Mê Công có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của tất cả các nước trong tiểu vùng. Lũ lụt bất thường và xâm nhập mặn gây thiệt hại nặng nề tại các nước Mê Công thời gian qua càng khẳng định tính cấp thiết của hợp tác quản lý và sử dụng nước sông Mê Công một cách hợp lý và bền vững; cho rằng việc phối hợp giữa các nước Mê Công để nghiên cứu, đánh giá một cách tổng thể và khoa học các tác động đến môi trường sống là việc làm cấp thiết và quan trọng trước khi có quyết định về việc xây dựng các công trình thủy điện dòng chính của sông Mê Công. Việt Nam, Campuchia, Lào và Thái Lan thống nhất đề nghị Nhật Bản hỗ trợ cho dự án nghiên cứu đánh giá tác động môi trường đặc biệt quan trọng này.
Kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo đã ra Tuyên bố chung của hội nghị.
* Cùng ngày, bên lề hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã gặp và trao đổi với một số nhà lãnh đạo các nước về quan hệ song phương, cũng như về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, trong đó có Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra, Quốc vương Brunây Haji Hassanal Bolkiah, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak, Thủ tướng Malaixia Najib Razak, Thủ tướng Xinhgapo Lý Hiển Long.
Tại các cuộc tiếp xúc, hai bên đều khẳng định nỗ lực tăng cường quan hệ giữa Việt Nam với các nước trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trên lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư và những vấn đề mới nổi lên như: ứng phó với biến đổi khí hậu, môi trường… Trao đổi với Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo, hai bên bày tỏ vui mừng về quan hệ hiện nay, đồng thời khẳng định nỗ lực triển khai có hiệu quả các thỏa thuận đã đạt được, trong đó có Thỏa thuận các nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết các vấn đề trên biển. Trong cuộc gặp với Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra, hai bên nhất trí cần tăng cường thúc đẩy quan hệ song phương, đặc biệt là trên lĩnh vực kinh tế - thương mại và ứng phó trước biến đổi khí hậu.
Thiện Thuật