Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn chất vấn. Ảnh: QH
Địa phương cần tập trung giải quyết dứt điểm
Theo Báo cáo của Chính phủ, sau 4 năm Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có hiệu lực vẫn còn 58/706 cán bộ, công chức cấp huyện, 1.405/9.694 cán bộ, công chức cấp xã dôi dư chưa được sắp xếp, giải quyết chế độ.
Bên cạnh đó, có 5/6 đơn vị hành chính, chiếm 83,33% đô thị cấp huyện hình thành sau sắp xếp chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung đô thị; 43/152 đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch và 58/104 đơn vị hành chính đô thị cấp xã hình thành sau sắp xếp.
Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn nêu, một trong những nguyên nhân của các tình trạng trên là do đa số các địa phương chưa tự cân đối được ngân sách, gặp khó khăn về nguồn kinh phí để thực hiện. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết giải pháp căn cơ để tháo gỡ.
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, vấn đề sắp xếp cán bộ, công chức dôi dư tại các địa phương giai đoạn 2019 - 2021 đã được giải quyết khá cơ bản. Đến nay, số cán bộ, công chức dôi dư ở cấp huyện là 58 người (chiếm 8,22%) và ở cấp xã là 1.405 người (chiếm 14,49%). Theo kế hoạch được giao, đến 2025 phải giải quyết xong.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đánh giá cao nỗ lực của các địa phương như Quảng Ninh, Thanh Hóa… Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng chia sẻ với các địa phương còn gặp những khó khăn trong giải quyết vấn đề này, do số lượng đơn vị hành chính cấp xã lớn.
Để tiếp tục giải quyết và chuẩn bị cho giai đoạn 2023 - 2030, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị định quan trọng để giải quyết vấn đề này, trên tinh thần Nghị quyết 35, như Nghị định số 29 về chính sách tinh giản biên chế.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà mong muốn, thời gian tới, các địa phương tiếp tục quan tâm, tập trung, trách nhiệm, để giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn đọng về sắp xếp cán bộ, công chức dôi dư trên cơ sở những chính sách hiện có, cố gắng đến hết 2025 hoàn thành.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng cho biết, trong giai đoạn 2019 - 2021, khi thực hiện sắp xếp 21 đơn vị hành chính cấp huyện, 1.056 đơn vị hành chính cấp xã để giảm 8 đơn vị hành chính cấp huyện và 651 đơn vị hành chính cấp xã, có dôi dư 864 trụ sở.
Đến thời điểm hiện nay mới giải quyết được 349 trụ sở, tương đương 40,39%. Có thể nói, tỉ lệ giải quyết tài sản dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính còn lớn.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân lớn nhất là việc xác định giá đất, giá tài sản gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là phương pháp định giá và thuê doanh nghiệp thẩm định giá để xác định giá trị tài sản. Bộ trưởng cho rằng, đến thời điểm hiện nay cũng đã có sự tháo gỡ. Bộ Tài chính cũng đã hoàn thiện việc sửa đổi Nghị định số 67, qua đó sẽ tháo gỡ được những vấn đề căn cốt nhất cho các địa phương trong việc thực hiện sắp xếp tài sản dôi dư.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương tập trung rà soát, hoàn thiện các cơ sở, điều kiện, nhất là cơ sở pháp lý để thực hiện tốt việc sắp xếp tài sản dôi dư.
Tính đến yếu tố đặc thù trong sắp xếp đơn vị hành chính
Đại biểu Huỳnh Thị Phúc, Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nêu: Báo cáo số 305 về việc triển khai thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tiếp tục thực hiện chủ trương về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 nêu: Còn 21/30 cấp huyện (tỷ lệ là 70%); còn 508/1253 cấp xã (tỷ lệ là 40,54%) không thực hiện sắp xếp như đã đăng ký.
Với số liệu trên, đại biểu Huỳnh Thị Phúc đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết nguyên nhân nào khiến các địa phương không thực hiện và trách nhiệm thuộc về ai?
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trả lời chất vấn. Ảnh: QH
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, theo dự kiến phương án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, có 49 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.247 đơn vị hành chính cấp xã cần được sắp xếp. Trong số này, có 18 đơn vị hành chính cấp huyện và 111 đơn vị hành chính cấp xã được khuyến khích sắp xếp. Tổng số các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trên thuộc 54 tỉnh, thành phố trong cả nước nằm trong diện sắp xếp.
Tuy nhiên, có 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 508 đơn vị hành chính cấp xã không thuộc diện sắp xếp. Bộ trưởng Bộ Nội vụ giải thích là do các đơn vị này hội tụ một trong 4 yếu tố đặc thù không phải sắp xếp theo đúng tinh thần Nghị quyết 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội gồm: Có vị trí biệt lập, khó tổ chức giao thông kết nối với đơn vị hành chính khác; có địa giới hành chính đã hình thành ổn định từ năm 1945 đến nay và chưa có sự thay đổi; đơn vị có vị trí quốc phòng - an ninh trọng yếu, có truyền thống lịch sử, văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục tập quán riêng biệt; đơn vị hành chính nông thôn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt sẽ là đơn vị hành chính đô thị trong giai đoạn 2023 - 2030.
Do đó, Bộ trưởng Bội Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, các đơn vị đặc thù này đã được địa phương đánh giá kỹ trong quá trình báo cáo hội đồng thẩm định và hội tụ đủ một trong các yếu tố đặc thù nêu trên, nên những đơn vị đặc thù này sẽ không phải sắp xếp.