Đó là hành trình của những chiến sỹ Đội K72, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Phước, đơn vị được giao nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên chiến trường Campuchia.
Các chiến sĩ Đội K72 thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm cất bốc hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hi sinh trên chiến trường nước bạn Campuchia. Ảnh: TTXVN phát
Hành trình không mỏi
Một ngày tìm kiếm hài cốt liệt sỹ của Đội K72 bắt đầu từ sáng sớm. Sau khi tiếp nhận thông tin, phân tích địa hình, địa vật, đội tìm kiếm bắt đầu di chuyển đến địa điểm theo tin báo. Được sự giúp đỡ của chính quyền và lực lượng vũ trang Campuchia, đội tìm kiếm đã đến được địa điểm cần tìm. Với công cụ thô sơ như cuốc, xẻng, Đội K72 đào tìm, không phải lần nào đào tìm cũng thấy, có khi đi cả tháng trời mới tìm được nơi chôn cất hài cốt liệt sỹ.
Một lần, các chiến sỹ Phân đội 1, Đội K72 đến khu rừng xã Xlua, tỉnh Kratíe – Campuchia tìm hài cốt liệt sĩ theo tin báo. Đội đào tìm gần 1 tháng trời tại nhiều vị trí nhưng vẫn không tìm thấy hài cốt liệt sỹ.
“Hôm đó tôi và một đồng chí nữa vào rừng khảo sát địa hình, địa vật và xem có tăng võng còn sót lại trong rừng hay không và khi đang đi trong rừng thì phát hiện một mảnh tăng võng. Sau khi đào thám sát khu vực trên đã phát hiện vị trí chôn cất hài cốt liệt sỹ. Quá xúc động, các chiến sỹ ôm chầm lấy nhau, nước mắt rưng rưng vì ròng rã một tháng trời mà không thấy hài cốt liệt sỹ. Kết quả, tại vị trí trên, Đội đã tìm thấy 7 hài cốt liệt sỹ, trong đó có hài cốt một bác sỹ với cây bút mang theo khắc tên Khắc Hải”, Đại úy Trần Văn Duyên, Phân đội trưởng Phân Đội 1, Đội K72 kể lại.
Theo Thượng tá Nguyễn Quốc Định, Đội trưởng Đội K72, khó khăn lớn nhất mà các chiến sỹ gặp phải trong quá trình tìm kiếm là các khu căn cứ cách mạng, chiến trường xưa hiện đã có nhiều thay đổi. Nhiều đơn vị cơ động trong chiến đấu, do đó trong quá trình chôn cất hài cốt liệt sỹ còn nhiều thiếu thốn, việc lập sơ đồ chôn cất còn giản đơn, qua thời gian, phần mộ của các liệt sỹ bị xói mòn, thất lạc. Ngoài ra, trên địa bàn nước bạn, do các chiến sỹ của Đội chưa thành thạo tiếng Campuchia, chưa hiểu hết phong tục tập quán, địa hình, địa vật nên gặp nhiều khó khăn trong xác định địa điểm chôn cất liệt sỹ nhưng mọi người không chùn bước mà càng khó khăn càng phải khắc phục với mục đích tìm kiếm được hài cốt các liệt sỹ để đưa các chú, các anh về với đất mẹ.
Mong tìm hết hài cốt liệt sỹ đưa về đất mẹ
Thượng tá Nguyễn Ngọc Ánh, Chính trị viên Đội K72 cho biết, từ khi thành lập Đội năm 2001 đến nay, Đội K72 đã tìm kiếm, cất bốc và hồi hương được 2.887 hài cốt liệt sỹ trên đất Campuchia, trong đó có 244 liệt sỹ có tên và địa chỉ chính xác.
Theo Thượng tá Nguyễn Ngọc Ánh, Đội K72 chủ yếu làm nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sỹ trên địa bàn các tỉnh Kratíe, Kam Pong Thom và các huyện giáp ranh thuộc các tỉnh Tbong Khmum, Kam Pong Chàm, Mich Chul Kiri, Pret Vitithia thuộc Campuchia. Trong mỗi đợt tìm kiếm, Đội K72 luôn quán triệt, giáo dục các chiến sỹ đây là nhiệm vụ thiêng liêng, không ngại khó, ngại khổ để đưa hết các chú, các anh sớm về với đất mẹ Việt Nam.
Mỗi chuyến đi là một hành trình mới với những khó khăn, thách thức, tuy nhiên nhiều chiến sỹ trẻ trong Đội tìm kiếm đã sớm bắt nhịp được với công việc. Họ gác lại chuyện gia đình phía sau để lên đường đi tìm hài cốt liệt sỹ, có những chuyến đi kéo dài 4-5 tháng trên đất bạn Campuchia. “Khi mới đi chuyến đầu tiên, em hơi lo lắng. Tuy nhiên, khi được các cán bộ trong đơn vị giáo dục, chỉ bảo, dần dần em thấy an tâm và xem đây là việc làm hết sức ý nghĩa với mong muốn sớm đưa các chú, các bác hy sinh trên chiến trường Campuchia về với quê hương, đất mẹ”, Binh nhất Lê Minh Hiền, chiến sĩ Đội K72 chia sẻ.
Ngoài nhiệm vụ tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, các chiến sĩ Đội K72 còn tổ chức khám chữa bệnh cho người dân địa phương Campuchia. Ảnh: TTXVN phát
Theo Báo cáo của Ban Chỉ đạo Quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ (Ban Chỉ đạo 515) tỉnh Bình Phước, qua từng đợt, từng giai đoạn tìm kiếm hài cốt liệt sỹ tại Campuchia, cơ quan thường trực là Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đều tổ chức rút kinh nghiệm, đánh giá kết quả làm cơ sở cho quá trình thực hiện nhiệm vụ tiếp theo. Do đó, mỗi cán bộ, chiến sỹ lực lượng tìm kiếm luôn ý thức được vai trò, trách nhiệm, nhiệm vụ chính trị, chấp hành nghiêm kỷ luật, hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Ngoài công tác chuyên môn, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chuyên trách tại nước bạn Campuchia, Đội K72 luôn chủ động phối hợp chặt chẽ với chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang nước bạn làm tốt công tác tuyên truyền đến từng phum, sóc, nhất là những vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng. Đội K72 còn phối hợp tổ chức các đợt khám chữa bệnh cho người dân địa phương; tổ chức làm đường, phát quang bụi rậm, khơi thông hệ thống cống rãnh tại các khu dân cư còn nhiều khó khăn.
Chính nhờ mối quan hệ mật thiết và gắn bó với nhân dân địa phương, đơn vị luôn được tạo điều kiện tốt nhất trong công tác tìm kiếm, quy tập và hồi hương hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia.
Gần 20 năm thực hiện công việc thiêng liêng, đi qua hàng trăm phum, sóc, qua bao nhiêu đồi núi của Campuchia, nhưng đôi chân của các chiến sỹ Đội K72 vẫn chưa thể dừng lại khi hài cốt các liệt sỹ vẫn chưa được đưa về với đất mẹ Việt Nam.