Giáo sư, Viện sỹ, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Văn Hiệu (sinh ngày 21/7/1938) là nhà khoa học có ảnh hưởng lớn đối với nền khoa học nước nhà, không chỉ trong lĩnh vực vật lý mà còn trong cả các lĩnh vực khoa học công nghệ khác. Ông là người đã xây dựng cơ sở vật chất, nền móng tư duy phát triển ngành, đặc biệt trong các chương trình phát triển vật lý.
Ông là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam các khóa VI, VII và VIII; Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa V; đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam các khóa IV, V, VI, VII và VIII; nguyên Viện trưởng Viện Vật lý, Viện Khoa học Vật liệu Việt Nam và nguyên Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Ông còn là Hiệu trưởng sáng lập Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội. Ông là Giáo sư, Tiến sỹ khoa học ngành Vật lý lý thuyết và vật lý toán học xuất sắc của Việt Nam; là viện sỹ nước ngoài của Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, Viện sỹ Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới thứ 3. Năm 1982, ông được bầu là Viện sỹ Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô và năm 1986 ông được trao tặng Giải thưởng Lê nin, danh hiệu cao quý nhất của Liên bang Xô Viết.
Giáo sư, Viện sỹ Nguyễn Văn Hiệu là tác giả của hàng trăm công trình nghiên cứu thuộc hai lĩnh vực: Lý thuyết trường lượng tử và lý thuyết chất rắn. Bên cạnh đó, các công trình nghiên cứu khoa học của ông trải rộng trên nhiều lĩnh vực, từ tương tác yếu và đối xứng của các hạt cơ bản, đến lý thuyết giải tích về tương tác mạnh và lý thuyết trường, phương pháp lý thuyết trường lượng tử trong vật lý chất rắn. Trong đó có nhiều công trình được công bố trên các tạp chí chuyên ngành quốc tế có uy tín. Tập hợp các công trình của Giáo sư, viện sỹ Nguyễn Văn Hiệu đã được tặng thưởng Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Trong suốt cuộc đời hoạt động khoa học của mình, Giáo sư, Viện sỹ Nguyễn Văn Hiệu đã giữ nhiều chức vụ khác nhau: Viện trưởng Viện Vật lý, Viện trưởng Viện khoa học Vật liệu, nguyên Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Thành viên Hội đồng Khoa học Viện Nghiên cứu hạt nhân Dubna, Chủ nhiệm chương trình Intercosmos Việt Nam, Phó Tổng biên tập Tạp chí quốc tế về “Vật lý học các hạt cơ bản và hạt nhân nguyên tử”...