Đổi mới tư duy xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước

Tham dự có: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng.

Phát biểu khai mạc và đề dẫn hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, trong bối cảnh đất nước chuẩn bị bước vào kỷ nguyên phát triển mới, hiện thực hóa khát vọng vươn mình, đòi hỏi toàn Đảng, hệ thống chính trị phải có những nỗ lực, quyết tâm rất lớn, trong đó đặc biệt cần phải đổi mới tư duy để thực hiện những chuyển đổi mang tính cách mạng.

Ngay đầu năm 2025, Đảng và toàn hệ thống chính trị đang quyết liệt thực hiện các giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trên 8%, đặt cơ sở cho mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030.

Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, làm nền tảng cho cơ cấu lại nền kinh tế và xác lập lại mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ làm động lực, chú trọng tăng năng suất lao động, tạo ra các giá trị gia tăng cho nền kinh tế.  

Cả hệ thống chính trị cũng đang thực hiện quyết liệt việc sắp xếp bộ máy, bảo đảm tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Để thực hiện hiệu quả các chủ trương và quyết sách đột phá này, Đảng, Nhà nước đã xác định phải đẩy mạnh khơi thông, tháo gỡ “điểm nghẽn của điểm nghẽn” là thể chế, với quan điểm cần phải đột phá vào thể chế phát triển nhanh, bền vững đất nước. Trọng tâm của thế chế là hệ thống pháp luật.

Theo đó, đổi mới tư duy về xây dựng và thi hành pháp luật. Việc xây dựng pháp luật cần phải đi sớm, đi trước để mở đường cho phát triển, giải phóng mọi nguồn lực, nhất là những nguồn lực trong nhân dân; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo tinh thần “Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm, Trung ương, Chính phủ, Quốc hội giữ vai trò kiến tạo” và “tăng cường giám sát, kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc”.

“Pháp luật phải chuẩn. Thông lệ là một phần, nhưng phải phù hợp với thực tiễn của đất nước. Cần lưu ý là chúng ta đang xây dựng hệ thống pháp luật của nhà nước pháp quyền dưới sự lãnh đạo của Đảng và mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”, ông Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Xuân Thắng bày tỏ tin tưởng Hội thảo sẽ mang lại những kết quả thiết thực, có nhiều kiến nghị, nhất là đề xuất được các giải pháp mang tính đột phá về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu mới, góp phần xây dựng dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Đại hội đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các bộ, ngành đã có các phát biểu tham luận, trao đổi tập trung vào nhận diện đầy đủ bối cảnh, các yêu cầu đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật để thúc đẩy phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nhận diện đầy đủ nội hàm của đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Đánh giá mức độ đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật trong từng lĩnh vực của hệ thống pháp luật theo định hướng đã được xác định trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đề xuất các giải pháp mang tính đột phá, cách thức thực hiện việc đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho cho biết, thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ có nhiều tiếp xúc với các doanh nghiệp nước ngoài, doanh nghiệp cũng có băn khoăn khi chúng ta thay đổi pháp luật. Tuy nhiên, chúng ta phải có đánh giá, nhận định là việc thay đổi này nhằm đáp ứng yêu cầu tinh gọn bộ máy. Mặc dù pháp luật thay đổi, nhưng cần tuyên bố rõ với các nhà đầu tư là không thay đổi cam kết của Việt Nam với các nước. Việc thay đổi pháp luật cũng không làm tăng chi phí cho doanh nghiệp, thậm chí còn giảm thủ tục theo yêu cầu của Tổng Bí thư, của Thủ tướng Chính phủ về cắt giảm thủ tục hành chính.

Giáo sư - Tiến sĩ Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp, Ủy viên Hội đồng khoa học của Ủy ban thường vụ Quốc hội nhấn mạnh, các cơ quan chức năng cần sớm xây dựng dựng một nghị quyết về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới để cải cách thể chế, pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Ông Liên cũng đề nghị cần dành sự đầu tư thích hợp cả về tài chính lẫn nhân lực cho công tác xây dựng pháp luật.

Phát biểu tổng kết hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc nêu rõ, các ý kiến, tham luận thể hiện sự đồng thuận cao đối với một số nội dung. Đó là yêu cầu cấp thiết phải đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, bứt phá, tăng tốc, phát triển nhanh và bền vững và đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật, tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt về thể chế là đột phá của đột phá.

Theo ông Phan Đình Trạc, đổi mới tư duy trong công tác thi hành pháp luật theo hướng phát huy cao độ tinh thần phục vụ nhân dân, kiến tạo phát triển, hành động vì lợi ích chung của đội ngũ cán bộ trong thực thi pháp luật. Đổi mới mạnh mẽ và tăng cường đầu tư nguồn lực cho công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Quán triệt quan điểm đầu tư cho xây dựng và thi hành pháp luật là đầu tư cho phát triển.