Chất vấn và trả lời chất vấn các vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch

17 giờ,  Quốc hội kết thúc ngày chất vấn thứ 2. 
16 giờ 48 phút, các đại biểu tiếp tục đặt các câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Đại biểu Bế Trung Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh: Phát biểu tranh luận về việc đầu tư phát tư phát triển Chương trình mục tiêu Quốc gia, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Hầu A Lềnh đề cập nhiều lần tới sản phẩm văn hoá mang tính chất văn hoá phi vật thể. “Việc nhận diện các vấn đề về văn hoá phi vật thể rất khó. Trong khi đó, đối với dân tộc thiểu số, văn hoá vật thể còn hữu hạn, văn hoá phi vật thể lại rất quan trọng”, đại biểu đoàn tỉnh Trà Vinh nêu. Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp cụ thể đặc thù ra sao? để các giá trị văn hoá phi vật thể giàu bản sắc đóng góp vào đời sống vật chất của đồng bào dân tộc thiểu số.

Đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh: Đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ về chính sách liên quan đến việc hỗ trợ bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng tại các xã an toàn khu, vùng an toàn khu? Việc xem xét công nhận xã an toàn khu, vùng an toàn khu là một trong những chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước để ghi nhận công lao đóng góp và tri ân đồng bào các dân tộc vùng căn cứ Cách mạng có công nuôi dưỡng, cưu mang, đùm bọc các chiến sỹ cách mạng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Ngày 24/3, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 24 về chính sách hỗ trợ xã an toàn khu, vùng an khu cách mạng trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Tuy nhiên từ năm 2020 đến nay, đã hơn 4 năm chờ đợi nhưng các chính sách liên quan đến việc hỗ trợ bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng tại các xã an toàn khu, vùng an toàn khu, các thiết chế văn hóa xã an toàn khu cách mạng nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ mai sau; đồng thời thu hút phát triển du lịch vẫn chưa được triển khai thực hiện. “Với trách nhiệm của mình, Bộ đã chủ trì hoặc phối hợp với Bộ, ngành liên quan triển khai các chính sách trên ra sao; khi nào người dân và địa phương mới tiếp nhận được để thu hút phát triển du lịch, góp phần phát triển kinh tế xã hội tại xã an toàn khu, vùng an toàn khu?”, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga nêu câu hỏi.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu: Việt Nam có hơn 40.000 di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh, trong đó có 8 di tích, danh lam thắng cảnh được UNESCO ghi vào danh mục di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, 119 di tích Quốc gia đặc biệt và rất nhiều di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Tuy nhiên, Báo cáo số 136 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã nêu những hạn chế đối với ngành du lịch là còn thiếu sản phẩm du lịch. “Vì sao lại có hạn chế này và làm gì để khắc phục hạn chế để có thể kết nối hiệu quả việc phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh với hoạt động du lịch và phục vụ cho giáo dục truyền thống văn hóa dân tộc”, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đặt câu hỏi.

Đại biểu Leo Thị Lịch - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang tranh luận và chất vấn:  Phần trả lời của Bộ trưởng về các giải pháp bảo vệ, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc, dân ca, nhạc cụ độc đáo của đồng bào dân tộc chưa được đầy đủ. Cùng với sự hội nhập,  Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng với các địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp để bảo tồn văn hóa, văn nghệ đặc sắc, độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số, đề nghị Bộ trưởng cho biết, giải pháp nào là giải pháp đột phá để thực hiện tốt nhất việc bảo vệ và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc? Đối với vấn đề về tiếng nói và chữ viết của người dân tộc hiện nay,  đề nghị Bộ trưởng làm rõ giải pháp để duy trì bản sắc và bảo tồn? Đề nghị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo làm rõ thêm vấn đề về bộ sách dạy tiếng dân tộc trong thời gian tới?

 Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm - Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang: Mặc dù Việt Nam đang có những kết quả tốt về phục hồi và phát triển du lịch quốc tế và nội địa, tuy nhiên, Báo cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng nêu một số khó khăn, thách thức đối với ngành du lịch là sản phẩm du lịch đường biển, đường sông còn thiếu, hạ tầng cảng khách trên biển, bến thủy, môi trường kênh, rạch chưa đảm bảo… Đây là vấn đề khó, đòi hỏi liên ngành. Báo cáo cũng chưa có giải pháp cụ thể về vấn đề này. “Bộ đã có đề xuất phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương liên quan như thế nào để giải quyết vấn đề này?”, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm nêu.

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình:  Tại Việt Nam, dù phát triển công nghiệp văn hóa còn khá mới mẻ nhưng các ngành công nghiệp văn hóa cũng đã ít nhiều tạo nên hiệu ứng du lịch rõ ràng. Phát triển công nghiệp văn hóa là đòn bẩy để thúc đẩy du lịch và ở chiều ngược lại, ngành du lịch văn hóa không chỉ là bộ phận cấu thành của ngành công nghiệp văn hóa mà còn là cơ sở tạo ra nguồn lực giúp bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa một cách bền vững. Đề nghị Bộ trưởng cho biết, cần thực hiện những giải pháp gì để phát huy vai trò của ngành công nghiệp văn hóa trong mối liên kết với du lịch?

Đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh: Việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa của các di sản ngoài nguồn lực từ ngân sách Nhà nước còn cần nguồn lực xã hội hóa. Nhiều doanh nghiệp sẵn sàng góp vốn cùng với vốn của ngân sách Nhà nước để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa gắn với khai thác du lịch. Tuy nhiên, các cơ chế chính sách về vấn đề này còn chưa rõ ràng nên nhiều doanh nghiệp còn do dự. “Bộ trưởng cho biết quan điểm của Bộ Văn hóa, Thể thảo và Du lịch về vấn đề này?”, Đại biểu Trần Đình Gia nêu.

Đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Việc thu hút đầu tư du lịch cho du lịch ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong thời gian qua gặp không ít khó khăn, trong khi vùng đồng bào dân tộc thiểu số giàu bản sắc, giá trị truyền thống gắn liền với hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên chính sách pháp luật về đất đai sử dụng cho mục đích nông nghiệp kết hợp với hoạt động du lịch chưa phù hợp nên khó thu hút đầu tư. Đại biểu Dương Khắc Mai đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp đối với vấn đề nêu trên?

Đại biểu Lý Thị Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang: Trong thời gian vừa qua, giá vận chuyển trong nước tăng cao, đặc biệt là giá vé máy bay tăng cao làm giá tour du lịch trong nước tăng cao so với giá tour du lịch quốc tế. Điều này đã làm ảnh hưởng tới sự phục hồi chung của ngành du lịch. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với vấn đề này, nhất là các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp?

16 giờ 39 phút, Bộ trưởng Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đăng đàn, trao đổi về những vấn đề liên quan giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Trả lời chất vấn đại biểu liên quan đến phát triển lĩnh vực văn hóa, phát triển du lịch có liên quan đến chính sách dân tộc và công tác dân tộc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, Đảng và Nhà nước luôn luôn quan tâm đến phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó để phát triển lĩnh vực văn hóa, bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc là một chủ trương lớn và đang có rất nhiều các chính sách ở từng giai đoạn khác nhau để tổ chức thực hiện.

Theo tổng kết của Ủy ban Dân tộc, báo cáo Bộ Chính trị năm 2019, chính sách văn hóa ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang được triển khai một cách đồng bộ trên toàn diện các lĩnh vực như việc bảo tồn tiếng nói, chữ viết, lễ hội, phong tục, tập quán, các hoạt động văn hóa nghệ thuật, xây dựng các văn hóa phi vật thể, thiết chế văn hóa ở các địa phương, vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được quan tâm và các cấp, các ngành triển khai khá đồng bộ, có được một số kết quả cơ bản:

Thứ nhất, đối với loại hình về tiếng nói, bảo tồn, tiếng nói, chữ viết, lễ hội, phong tục, tập quán thì hầu như tất cả các tỉnh, thành và triển khai thông qua các chính sách mà do Chính phủ ban hành.

Về xây dựng hệ thống bảo tàng để bảo tồn, gìn giữ thì hiện nay có 3 bảo tàng cấp Trung ương, 65 bảo tàng cấp tỉnh thực hiện việc sưu tầm, kiểm kê và trưng bày các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc nói chung, trong đó có các dân tộc thiểu số.

Thứ 2, đã triển khai 407 dự án sưu tầm, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa phi vật thể của vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Có 140 nhóm di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc thiểu số đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, 559 nghệ nhân là người dân tộc thiểu số đã được Chủ tịch nước công nhận.

Còn các nội dung khác, sau năm 2019, khi tổng kết Nghị quyết 24 thì Bộ Chính trị đã ra kết luận 65, trong đó có 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trong đó có 1 nhóm nhiệm vụ, giải pháp rất quan trọng, đó là nâng cao mức thụ hưởng văn hóa của người dân, đầu tư xây dựng hệ thống thiết chế cơ sở văn hóa cho từng vùng, từng địa phương và quan tâm tu sửa các công trình lịch sử văn hóa.

Trên tinh thần Nghị quyết số 65 thì Chính phủ đã báo cáo với Quốc hội và đại biểu Quốc hội ban hành Nghị quyết số 88. Trong Nghị quyết 88 của Quốc hội về phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là cơ sở để ban hành Nghị quyết 120 phê duyệt chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, có nguyên một dự án trong tổng số 10 dự án thì dành riêng một dự án 6 là để tập trung cho việc bảo tồn, phát huy gìn giữ bản sắc văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đến nay, theo mục tiêu của dự án 6, với mục tiêu là 80% các thôn có nhà văn hóa thế và 50 % số thôn có các đội văn hóa, văn nghệ truyền thống hoạt động thường xuyên. Đến hết năm 2023, khi đánh giá về các dự án thuộc chương trình mục tiêu thì hai mục tiêu này về lĩnh vực văn hóa cơ bản đã đạt. Cụ thể, mục tiêu 80% thôn có nhà văn hóa cộng đồng thì hiện nay đã đạt 92 %, thứ hai là 50 % thôn có đội văn hóa văn nghệ truyền thống hoạt động thường xuyên thì hiện nay theo đánh giá từ các địa phương có 56,1 % các thôn đã có các đội văn nghệ hoạt động thường xuyên.

Như vậy, so với mục tiêu Quốc hội đặt ra, cơ bản là đạt.

Về các chỉ tiêu chủ yếu trong giai đoạn này sẽ bảo tồn 120 lễ hội của các dân tộc thiểu số số trên phạm vi vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Cùng với đó, xây dựng, bảo tồn 87 làng truyền thông để phục vụ vừa bảo tồn, phát triển văn hóa gắn với phát triển du lịch.

Về xây dựng mới, ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ để đầu tư xây dựng 20 mô hình văn hóa cấp thôn, xây dựng 800 câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại các thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Hỗ trợ xây dựng 3.590 thiết chế văn hóa, thể thao cấp thôn, Xây dựng 80 điểm đến du lịch tiêu biểu của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Xây dựng 200 dự án sưu tầm, phục dựng, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể đang có nguy cơ mai một và tổ chức 320 lớp tập huấn, bồi dưỡng, chuyển dạy về chuyên môn, nghiệp vụ và văn hóa phi vật thể, hướng dẫn về xây dựng các bản, làng văn hóa cộng đồng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Dự án này giao cho Bộ Văn hóa chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương để tổ chức thực hiện với tổng kinh phí toàn dự án là 5.900 tỷ đồng.

Như vậy, có thể nói là tự chủ trương của Đảng, Nhà nước, các chính sách được ban hành cụ thể, trong chương trình mục tiêu quốc gia đã dành riêng một dự án và đã chỉ rất rõ các nội dung. Hiện nay, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có đầy đủ các văn bản hướng dẫn các địa phương đang tổ chức triển khai thực hiện dự án này.

Đứng ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, chúng tôi thấy rằng nếu ngành văn hóa và các địa phương triển khai đầy đủ và giải ngân hết số vốn để bố trí cho giai đoạn này thì cơ bản đáp ứng được một phần những yêu cầu, mong muốn phát triển, bảo tồn, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số trong giai đoạn 2021-2025.

Về giải pháp để huy động nguồn vốn và các giải pháp để quản lý vốn cho phát triển sản phẩm du lịch văn hóa. Chúng tôi cũng bày tỏ sự đồng tình với trả lời của đồng chí Bộ trưởng Bộ Văn hóa. Trong thời gian tới, Ủy ban Dân tộc sẽ phối hợp chặt chẽ về Bộ Văn hóa để triển khai nghiêm túc và đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng đã ban hành. Đồng thời, trong năm 2024 năm 2015 sẽ phối hợp cùng ngành Văn hóa để đánh giá, tổng kết toàn diện chương trình mục tiêu, trong đó có dự án đầu tư phát triển văn hóa để đề ra các giải pháp tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn mới 2026 - 2030.

16 giờ 30 phút, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trả lời chất vấn. Các vấn đề về "bộ chỉ số du lịch" được Bộ trưởng phân tích sâu, nhấn mạnh tới vai trò của địa phương và nội dung visa góp phần quan trọng cho phát triển "ngành du lịch không khói".

Bộ trưởng phân tích: Về mục tiêu thu hút khách quốc tế, tại thời điểm Diễn đàn kinh tế thế giới thu thập điều trị, Việt Nam mới thoát khỏi đại dịch nên nhiều chỉ số thời điểm đó còn chưa được như hiện nay, có nhiều khó khăn. Du lịch Việt Nam xếp hạng 59 trên thế giới; đứng thứ 5 trong khối ASEAN, sau Thái Lan. 

Để nâng cao thứ hạng, sức cạnh tranh về giá, an toàn, an ninh; với các chỉ số Việt Nam còn thấp như hạ tầng du lịch, vệ sinh, y tế... chúng tôi đã có đề xuất để khắc phục. Về vệ sinh ATTP là vấn đề lớn nhưng trong chừng mực vẫn chưa được quan tâm, có địa phương bố trí quá ít kinh phí cho kiểm tra vệ sinh ATTP. Điều này, chính quyền địa phương phải tập trung không chỉ trong du lịch mà cả trong đời sống nhân dân.

Những vấn đề này, Bộ Văn hóa không được phép đầu tư, vì không có thẩm quyển, các địa phương phải làm; nếu làm được sẽ có cải thiện chỉ tiêu, xếp hạng sẽ tăng lên.

Chúng ta phải xem xét, phải làm theo cách của chúng ta một cách thận trọng, chắc chắn.

Về nguồn nhân lực du lịch, sau dịch COVID-19, nhân lực đang bị thiếu hụt. Điều này cần khắc phục theo hướng: Hiện đã có các trường công lập đào tạo nhân lực du lịch gồm 8 trường cao đẳng du lịch bài bản. Bên cạnh đó, còn có các doanh nghiệp cũng có cơ sở đào tạo, làm đa dạng hóa các loại hình đào tạo. Việc tự đào tạo cũng phải tổ chức thi tay nghề, xem xét việc thi nghiệp vụ, tiếp cận đến tiêu chuẩn nghề trong ASEAN. Khi chúng ta chấp nhận mở cửa, lực lượng nhân lực du lịch từ các nước có tay nghề tràn vào thì nhân lực của ta sẽ mất việc làm... Vì vậy, chúng ta phải nâng cao kiến thức để phát triển.

Về lực lượng hướng dẫn viên, thời gian qua, một số công ty, điểm đến do thiếu nhân lực nên sử dụng nhân lực không đạt chuẩn, có sử dụng người ngoài dẫn tới việc giới thiệu sai về sản phẩm du lịch, sai về kiến thức văn hóa- lịch sử. Vấn đề này, Bộ đã kiểm tra, xử lý. Việc quản lý điểm đến do chính địa phương thực hiện; phải tập trung quản lý, xử lý dứt điểm. Hiện việc xử lý mới chỉ ở chấn chỉnh nhắc nhở; nếu các đơn vị vẫn có tình vi phạm, sẽ chuyển cơ quan điều tra. Chúng ta cần tăng cường khâu đào tạo, tăng cường kiểm tra... thì sẽ làm tốt hơn. Bên cạnh đó, việc ứng dụng CNTT giúp hỗ trợ các sản phẩm du lịch, hỗ trợ trong tư liệu, giới thiệu, sẽ giảm bớt áp lực cho nhân lực du lịch.

16 giờ 28 phút, các nội dung "nóng" về Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục được các đại biểu Quốc hội chất vấn.

Đại biểu đặt vấn đề:  Năm 2024 Việt Nam đặt mục tiêu thu hút 18 triệu khách quốc tế. Hiện có những vướng mắc, hạn chế nào và giải pháp nào để Việt Nam đuổi kịp và vượt Tháo Lan trong thu hút du khách quốc tế trong vòng 5 năm tới?

Thực trạng nhân lực ngành du lịch hiện nay, làm gì để bổ sung và nâng trình độ nguồn nhân lực?

Công tác đào tạo, quản lý đội ngũ thuyết minh; hạn chế với hướng dẫn viên tại các điểm đến? Biện pháp để giải quyết những vấn đề còn tồn tại với cả hướng dẫn viên Việt Nam và nước ngoài; nhất là các điểm đến có yếu tố truyền thống văn hóa- lịch sử?

16 giờ 16 phút, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trả lời chất vấn.

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội liên quan tới điện ảnh, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, sau khi Luật Điện ảnh có hiệu lực, Chính phủ đã ban hành các Nghị định và triển khai thi hành Luật, nền điện ảnh đã có dấu hiệu khởi sắc.

Lĩnh vực điện ảnh đang được triển khai theo đúng lộ trình, nhất là tập trung vào việc thu hút các nhà làm phim nước ngoài đến Việt Nam để tổ chức xây dựng các bộ phim. Cùng với đó cũng đề nghị các nhà làm phim kết hợp để quảng bá về đất nước, con người Việt Nam.

Vừa qua, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp với các tổ chức quốc tế xây dựng bộ phim về du lịch đã tạo hiệu ứng lan toả, giới thiệu đến bạn bè quốc tế về vùng đất, vẻ đẹp con người Việt Nam.

Năm 2023, Bộ đã tổ chức Hội nghị xúc tiến du lịch qua điện ảnh cũng như tạo điều kiện để các doanh nghiệp ký kết sản xuất phim về vấn đề này. “Trong thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục phát huy lợi thế, vẻ đẹp tự nhiên của đất nước, đặc biệt là triển khai thực hiện hiệu quả cơ chế chính sách trong Luật Điện ảnh; đồng thời, Bộ sẽ đề xuất điều chỉnh Nghị định của Chính phủ để có thể công bố bán vé phim do Nhà nước hàng”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nêu.

Đối với chương trình đào tạo nguồn nhân lực du lịch cho đồng bào dân tộc thiểu số, theo Bộ trưởng, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã cử các nhóm chuyên gia du lịch nhằm hướng dẫn đồng bào dân tộc thiểu số cách làm du lịch cộng đồng để góp phần đào tạo nguồn nhân lực, tránh việc tự phát, hoạt động không quy củ, không bài bản; đồng thời đưa ra các khuyến nghị dựa trên văn hoá bản địa, đặc sắc của từng vùng, miền, địa phương, dựa trên yếu tố đặc thù văn hoá và yếu tố của tự nhiên.

16 giờ 11 phút, các đại biểu Quốc hội đặt các câu hỏi chất vấn:
Đại biểu Lê Đào An Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên: Điện ảnh là một phương thức rất hiệu quả để quảng bá hình ảnh đất nước nói chung và xúc tiến du lịch nói riêng. “Thời gian tới, Bộ có giải pháp gì để hỗ trợ ngành điện ảnh Việt Nam cũng như giải pháp gì để những phim do Nhà nước đặt hàng đến được với khán giả tạo nên một cái kênh xúc tiến, quảng bá du lịch hiệu quả?”, Đại biểu Lê Đào An Xuân đặt câu hỏi.

Đại biểu Trần Thị Thu Đông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu: Số liệu thống kê là một trong những công cụ để đo lường và phản ánh thực trạng của một ngành nào đó. Từ đó đưa ra những giải pháp sát, đúng và khả thi để phát triển. Tránh hiện tượng chỉ làm 1 km đường nông thôn nhưng có 5 ngành tham gia và báo cáo, sau đó đã trở thành 5km đường. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho ý kiến đánh giá về số liệu thống kê du lịch ở Việt Nam; giải pháp để có hệ thống và kết quả thống kê chính xác, đủ độ tin cậy?

Đại biểu Chu Thị Hồng Thái - Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn: Tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, người dân sinh sống chủ yếu vào nghề nông nghiệp. Theo đại biểu Chu Thị Hồng Thái, mô hình sản xuất nông nghiệp kết hợp du lịch ngày càng phát triển. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ các giải pháp để thu hút cũng như đào tạo được nguồn nhân lực có trình độ, kỹ năng cung cấp các sản phẩm du lịch, dịch vụ, góp phần phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số?

 Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Đại biểu Phạm Văn Hòa đã phát biểu tranh luận về tình trạng chèo kéo, cạnh tranh khách du lịch. Đại biểu tỉnh Đồng Tháp đề nghị: Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị nên mở rộng các địa điểm du lịch như các hồ, đập thủy điện nhằm kích cầu, phục hồi du lịch năm 2024. “Đề nghị Bộ trưởng có giải pháp phát triển sản phẩm du lịch đêm”, đại biểu Phạm Văn Hòa nêu câu hỏi.

15 giờ 50 phút, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn nhóm vấn đề về Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng trả lời 6 câu hỏi và 1 câu tranh luận của đại biểu đặt ra trước giờ giải lao.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng trả lời: Về vấn đề thực hiện Đề án 223 của Chính phủ về tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng tài năng thể thao và nhân lực thể thao thành tích cao, sau khi đề án được phê duyệt, Bộ đã chủ động tập trung, phối hợp với các bộ, ngành liên quan thực hiện; đề xuất ban hành các chế độ, chính sách liên quan.

Hiện các vận động viên nói chung, trong đó có các vận động viên thành tích cao đều được hưởng 7 chính sách về lương, tiền công, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, chế độ luyện tập, chế độ dinh dưỡng, chế độ học tập, ưu tiên xét tuyển, ưu đãi học nghề... các địa phương còn có chế độ riêng khen thưởng khi đạt thành tích cao.

Với thể thao thành tích cao, Bộ đã xây dựng quy định tuyển chọn, đào tạo tài năng, tiêu chí tuyển chọn, kế hoạch đào tạo, tiếp cận thể thao thành tích cao các bộ môn. Đến nay, Việt Nam đã chọn ra 15 bộ môn và tập trung đào tạo. Để nâng cao phát triển thể thao thành tích cao, Bộ sẽ xem xét đề xuất Chính phủ, tập trung nghiên cứu phát hiện năng khiếu, bồi dưỡng nhân tài; ứng dụng công nghệ gen, phân tích gen để đào tạo, chọn ra các vận động viên và đào tạo các cấp độ khác nhau.

Về vấn đề đầu tư trong du lịch, giống như các lĩnh vực khác, Bộ kêu gọi đầu tư căn cứ theo Luật. Giai đoạn du lịch phục hồi trở lại, các địa phương đã tìm thấy các cơ hội đầu tư, đã có một số doanh nghiệp đang nghiên cứu đầu tư.

Về vấn đề phát triển sản phẩm du lịch đêm hiện nay không vướng, vì quy hoạch vùng đã phê duyệt, các địa phương đã công bố quy hoạch, trong đó đã xác định khu vực nào làm du lịch, du lịch đêm theo thẩm quyền của các địa phương.

15 giờ 30 phút, Quốc hội giải lao.

15 giờ 24 phút, Bộ trưởng trả lời các đại biểu:

Bản thân du lịch là liên kết. Phát triển du lịch phải giữ gìn bản sắc văn hóa. Du lịch phải đi trên hai chân của mình. Việc giảm tác động tiêu cực đến giá trị văn hóa truyền thống của các cộng đồng nơi biên giới lâu nay đều được các địa phương có ý thức, nỗ lực giữ gìn bản sắc. Ngành du lịch đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nguồn nhân lực du lịch vẫn chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Sản phẩm du lịch tuy được cải thiện, nhưng còn thiếu những sản phẩm mới, đặc sắc nổi bật. Du lịch cũng đang thiếu các khu phức hợp vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng, mua sắm, ẩm thực hiện đại, quy mô quốc tế. Bộ sẽ tiếp tục tháo gỡ các vấn đề này.

15 giờ 20 phút, các đại biểu Quốc hội tiếp tục chất vấn.
Các đại biểu quan tâm tới mô hình du lịch đêm; những giải pháp giải bài toán hài hòa lợi ích giữa các bên trong du lịch; giải pháp với tình trạng xu hướng thương mại hóa đang làm ảnh hưởng tới bản sắc văn hóa dân tộc; giải pháp căn cơ thúc đẩy liên kết du lịch giữa các địa phương. Đại biểu tranh luận: Cần làm rõ bản sắc văn hóa dân tộc của quốc gia, thông qua bộ nhận diện bản sắc dân tộc để tạo ấn tượng với du khách quốc tế.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre) chất vấn: Bộ trưởng cho biết những định hướng, giải pháp giải bài toán liên kết, chia sẻ, hài hòa lợi ích giữa các chủ thể trong chuỗi giá trị du lịch, nhằm xây dựng thương hiệu du lịch quốc gia và phát triển bền vững ngành du lịch?

Đại biểu Tráng A Dương (Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang) chất vấn: Bảo tồn văn hóa dân tộc gắn liền với phát triển du lịch đạt được nhiều tích cực, nhất là bảo tồn văn hóa gắn với du lịch ở vùng biên giới. Xu hướng thương mại hóa trong hoạt động du lịch đã và đang tác động tiêu cực đến giá trị văn hóa truyền thống của các cộng đồng. Bộ đã có những biện pháp gì để làm giảm tác động tiêu cực đến giá trị văn hóa truyền thống của các cộng đồng nơi biên giới?

Đại biểu Đào Chí Nghĩa (Đoàn ĐBQH TP Cần Thơ) chất vấn: Các sản phẩm du lịch và sự liên kết giữa các địa phương chưa được hiệu quả, chưa tạo được thế cạnh tranh của du lịch Việt Nam so với các quốc gia lân cận. Bộ trưởng có những giải pháp căn cơ gì để thúc đẩy, phát triển ngành du lịch thời gian tới?

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) chất vấn: Phát triển du lịch phải giữ gìn bản sắc văn hóa. Tuy nhiên, khách du lịch hiện nay ít quay lại nước ta do bộ nhận diện bản sắc Việt Nam chưa thu hút du khách. Bộ trưởng có quan điểm gì về xây dựng bộ nhận diện bản sắc Việt Nam, góp phần hồi phục du lịch?

15 giờ 13 phút, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trả lời chất vấn.

Đường đua F1 do UBND TP Hà Nội làm chủ đầu tư và triển khai, sau đó do nhiều lý do khách quan và chủ quan không triển khai được. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch với tư cách là cơ quan phối hợp, đã phối hợp bàn giao mặt bằng, đất đai để triển khai. Việc đường đua có trở lại hoạt động hay không, lãnh đạo UBND TP Hà Nội sẽ có câu trả lời chính thức.

Về các giải pháp phát triển du lịch đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng nhấn mạnh, du lịch là một ngành kinh tế mũi nhọn và ngành kinh tế tổng hợp. Do đó, có nhiều giải pháp phát triển lĩnh vực này. Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch 6 vùng kinh tế theo nghị quyết chuyên đề của Bộ Chính trị, trong đó, đều xác định các tuyến, trục, khu vực kết nối trong lĩnh vực du lịch, dựa trên kết nối giao thông là kết nối trọng yếu để phát triển các ngành dịch vụ khác.

Đồng bằng sông Cửu Long có các sản phẩm du lịch lợi thế vùng sông nước như du lịch miệt vườn, du lịch sông nước, trải nghiệm về thiên nhiên, cảnh quan và văn hóa bản địa. Những sản phẩm đó đang được nhận diện, thu hút khách du lịch, còn nhiều điểm phát triển tốt và trở thành thương hiệu. Mỗi một vùng quê của khu vực này có một sản phẩm và quan điểm mỗi tỉnh có sản phẩm đặc sắc. Thời gian tới, các địa phương cần liên kết, kết nối với TP Hồ Chí Minh, điểm đầu tàu để liên kết vùng giữa đồng bằng sông Cửu Long với miền Đông Nam Bộ; liên kết các sản phẩm du lịch thông qua kết nối tour, tuyến và xây dựng các sản phẩm du lịch mới để đáp ứng nhu cầu du khách. Bên cạnh đó, các các địa phương cần tập trung giải quyết bài toán hạ tầng du lịch, trong đó có hạ tầng về lưu trú, điểm du lịch và doanh nghiệp lớn đầu tư, để tạo ra được các sản phẩm độc đáo.

Về quỹ phát triển du lịch, theo Luật Du lịch, Quỹ bắt đầu xem xét cấp kinh phí từ năm 2021. Thời gian qua, hoạt động của quỹ bộc lộ nhiều bất cập. Trong đó, có nguồn vốn điều lệ không được chi cho hoạt động xúc tiến, chỉ cho phép gửi ngân hàng để bổ sung cho các hoạt động và cũng chi cho bộ máy, con người tổ chức hoạt động. Bộ trưởng cũng thừa nhận, bộ máy của Quỹ hoạt động chưa hiệu quả, cần tiếp tục hoàn thiện. Song, đến thời điểm, Bộ chưa phát hiện tham nhũng, tiêu cực từ Quỹ. Bộ sẽ điều chỉnh cho phù hợp, tập trung vào xúc tiến, quảng bá hiệu quả hơn…

15 giờ 08 phút, các ý kiến chất vấn Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục được Đại biểu Quốc hội đặt ra.

Đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) chất vấn:  Hiện đã có chủ trương thu hút du lịch qua sự kiện thể thao, như việc xây dựng khu đường đua công thức 1 hiện đại, nhưng đến nay bị bỏ không. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp khai thác trở lại khu đường đua công thức 1?

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang) chất vấn:  Nghị quyết số 08-NQ/TW của Bộ Chính trị đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, du lịch thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn, thúc đẩy sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác. Tuy nhiên, lĩnh vực du lịch khu vực đồng bằng sông Cửu Long phát triển chậm hơn so với bản đồ du lịch quốc gia. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp phát triển du lịch đồng bằng sông Cửu Long nhằm đạt được mục tiêu đề ra?

Đại biểu Hoàng Ngọc Định (Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang) chất vấn:  Đề nghị Bộ trưởng đánh giá rõ hơn hiệu quả hoạt động của Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch? Nhiệm vụ của Quỹ có trùng với nhiệm vụ chi ngân sách Nhà nước hay không?

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) tranh luận:

Đề cập đến Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch giao cho Bộ Văn hóa, Thể thảo và Du lịch gửi vào ngân hàng, điều này là lãng phí, vì phải chi cho Ban quản lý quỹ. Nếu Chính phủ là đã tin tưởng giao cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ đã thành lập Ban Quản lý quỹ, nên thực hiện trên tinh thần không được thất thoát tiền của ngân sách Nhà nước.

Về phát triển kinh tế ban đêm, đại biểu Nguyễn Văn Thân khẳng định, đây là vấn đề cần được quan tâm, nhằm góp phần vào tăng trưởng GDP. Việc phát triển kinh tế ban đêm cũng có thể giao cho doanh nghiệp tư nhân đầu tư và triển khai.

14 giờ 51 phút, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trả lời đại biểu.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Vũ Thị Liên Hương về phát triển du lịch đêm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 1129/QĐ-TTg về Phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam, trong đó giao nhiệm vụ cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng thí điểm, ban hành một số sản phẩm du lịch đêm. Theo đó, Bộ đã lựa chọn 12 tỉnh, thành phố để tập trung thực hiện một số sản phẩm du lịch ban đêm. Nhờ sự nỗ lực của Bộ và các địa phương, tín hiệu bước đầu của việc phát triển sản phẩm du lịch đêm khá tích cực. Ví dụ như TP Hà Nội, Ninh Bình, TP Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh khác đã tìm thấy nhiều sản phẩm du lịch đêm thu hút và đáp ứng được một phần nhu cầu của du khách.

Tuy nhiên đây cũng là vấn đề mới và khó, không chỉ là một ngành làm được, bởi vì du lịch là sản phẩm của ngành kinh tế tổng hợp, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành. Để giải toán bài toán căn cơ này thì chúng tôi đã đề xuất với các địa phương nghiên cứu để báo cáo và giải quyết.

Thứ nhất là phải quy hoạch, bài toán quy hoạch phải xác định rõ quy hoạch về khu để phát triển kinh tế đêm ở đâu, khi khu dân cư xen kẽ, và lực lượng lao động cũng cần được quản lý. Vấn đề về chế độ chính sách cho những người làm, nếu đơn vị công lập được đi tham gia hoạt động biểu diễn thì làm đêm như thế nào, biểu diễn ra sao cũng phải được tính toán.

Thứ ba nữa là phải nghiên cứu thị trường, không làm thì thiếu nhưng làm thì cũng làm xong là bỏ lại vì có nhiều địa phương phát triển trong khu vực đêm rồi nhưng cũng chỉ được một thời gian ngắn thì  lượng khách không đến. Ví dụ khu ẩm thực của Hà Nội trên đường Điện Biên Phủ, trước đây rất sầm uất nhưng bây giờ không có nữa, chỉ là khu ăn uống bình thường vào ban đêm. Chúng tôi nghĩ rằng hướng tiếp cận là các địa phương vì đây là diễn ra kinh tế tại địa phương. Giải pháp là chúng tôi đồng hành, gợi mở một số nhóm sản phẩm có thể chúng ta làm được dựa trên văn hóa để thiết kế, tạo sự trải nghiệm cho du khách.

Thứ hai, là phát triển các loại hình ẩm thực mà du khách có thể tham gia, thưởng thức.

Thứ ba nữa là cũng phải xem xét để có thể mở thêm các cửa hiệu mua sắm, nhu cầu mua sắm, đưa thêm các gói sản phẩm. Muốn làm điều này, chúng tôi nghĩ rằng phải dựa trên những yếu tố tự nguyện cho đến công tác đào tạo thì lúc đó sản phẩm du lịch đêm chúng ta mới trở thành hiện thực được, còn nếu không thì chúng ta sẽ khó khăn sau những thành công bước đầu. Tuy nhiên, đây cũng là vấn đề khó.

Với câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Hà về chính sách visa, nhiều quốc gia khác sử dụng visa như một lợi thế trong cạnh tranh về du lịch, Việt Nam cũng nhận thức được điều này. Chính vì vậy, trong phiên họp lần trước chúng ta đã cho phép sửa đổi Luật Xuất nhập cảnh, chỉ thông qua một phiên họp và quyết định nhanh gọn của Quốc hội để tạo điều kiện cho chúng ta mở cửa.

Tuy nhiên, qua khảo sát và đánh giá cũng như đại biểu nói, vấn đề du lịch visa, đặc biệt là dựa trên báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới, xếp hạng Việt Nam cũng ở mức trung bình. Chính vì vậy, trước tình hình đó và tham khảo thêm mô hình của các quốc gia khác, chúng tôi đã báo cáo với Chính phủ và báo cáo với Quốc hội, Thủ tướng đã giao cho Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chủ trì phiên họp để nghe Bộ Văn hóa, Thể thao du lịch, Bộ Ngoại giao và Bộ Công an và các Bộ, ngành khác có liên quan để tham mưu cho Chính phủ. Theo đó, sẽ thực hiện theo cái hướng đánh giá tổng thể về mặt chính sách visa trong thời gian qua trên bình diện kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại theo chủ trương và pháp luật của Việt Nam như thế nào.

Thứ hai là phải đề xuất các giải pháp có tính chất ưu tiên theo hướng song phương, song phương là phải thực hiện theo phương có đi có lại, còn đơn phương trong trường hợp nào thì cấp nào và mối quan hệ nào cần xem xét và báo cáo Chính phủ. Chúng tôi hy vọng là sau chỉ đạo này, Thủ tướng đã giao cho Bộ Ngoại giao tổng hợp báo cáo thì tôi nghĩ đó cũng là một bước để chúng ta tiếp tục mở rộng vấn đề visa trong vấn đề xuất nhập cảnh để hỗ trợ cho vấn đề du lịch và các hoạt động khác.

Về câu hỏi của đại biểu Bùi Thị Xuân Linh về việc thực hiện bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa di sản ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trong chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội của vùng đồng bào dân tộc thiểu số, có một dự án là dự án số 6 trong dự án số 6 này còn 2021-2023, ngành văn hóa của cả nước được phân bổ là 1.258 tỷ đồng để thực hiện các nhiệm vụ. Trong đó, cấp cho các địa phương là toàn bộ. Còn chí ở Bộ có 104 tỷ đồng trong 3 năm để mục đích là nguồn sự nghiệp tổ chức tập huấn, tổ chức đào tạo, tổ chức trình diễn. Chúng tôi đã tập trung để khảo sát, nhận diện, đánh giá công nhận các di tích, di sản, loại hình văn hóa cơ sở. Đây là điều rất quan trọng, vì nếu không tập trung để nhận diện, phát hiện, bảo tồn và công nhận thì sẽ bị mai một.

Bộ cũng tổ chức Ngày văn hóa dân tộc Việt Nam để tôn vinh các giá trị văn hóa. Cùng với đó, tổ chức liên hoan văn hóa đồng bào dân tộc. Đây là nơi giao lưu, gặp gỡ, trao đổi văn hóa và đặc biệt chú ý đến dân tộc dưới 100.000 dân để có sự giao lưu, kết hợp trao đổi và hỗ trợ các thiết bị cho các nhà văn hóa, xây dựng các tủ sách và tập huấn về công tác dân tộc cho đội ngũ cán bộ. Đó là những công việc mà chúng tôi đã làm. Trong thời gian tới, nếu Quốc hội đồng ý phê chuẩn và điều chuyển nội dung này từ chương trình mục tiêu quốc gia sang chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa thì lúc đó  sẽ tiếp tục duy trì và thực hiện chế độ phân cấp để tập trung chăm lo cho phát triển văn hóa.

Tôi nghĩ phải nhận diện kiểm điểm và đầu tư để bảo tồn. Trong đó, cũng phải cố gắng chú ý phát hiện trên nét riêng đặc sắc của đồng bào chứ nếu không sẽ bị mất và mai một.

Đại biểu Nguyễn Thu Thủy hỏi về vấn đề về nghệ thuật truyền thống. Chúng tôi sẽ tiếp thu ý kiến đóng góp của Quốc hội để tập trung để nghiên cứu và phát triển loại hình này, nhất là đưa vào chương trình mục tiêu quốc gia để có cách tiếp cận mới. Nhưng riêng chính sách cho nghệ nhân vừa rồi chúng ta đã làm nhưng thực tế chưa có chính sách quốc gia, còn chính sách địa phương thì đã được ban hành. Tại Bắc Ninh, Bắc Giang như Phú Thọ…nghệ nhân đều có các chế độ chính sách được quy định. Nhưng điều đó chỉ có ở một số nơi cân đối được ngân sách và có tiền, còn ở những nơi khác thì nghệ sĩ, nghệ nhân cũng rất khó khăn và chưa có điều kiện.

Cho nên, chúng tôi mong muốn trong chương trình mục tiêu quốc gia  phải đi kèm  hoàn thiện về chính sách. Khi có chính sách để động viên, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ,nghệ nhân. Vừa qua chúng ta chỉ mới  tôn vinh có tính chất và tinh thần như tổ chức mặt nhân ngày văn hóa dân tộc, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước động viên, khen thưởng về gặp mặt, động viên. Nhưng để có chính sách có tính chất hỗ trợ để họ yên tâm sáng tác, yên tâm giảng dạy thì phải tiếp tục làm.

Về câu chất vấn của đại biểu Đại biểu Lê Hoàng Anh, chúng ta không quá khiên cưỡng khi cứ là vận động viên thể thao nhất nhất phải vào nhà nước. Bởi vì có nhiều người ta sống được bằng thể thao, thông qua dạy nghề, mở các câu lạc bộ…

Về kinh tế thể thao đã có đề cập nhưng sau đề án thành phần được Quốc hội thông qua, khi khả thi mới có nội dung này. Chuyện triển khai kinh tế thể thao đã có trong luật nhưng lâu nay chưa làm được thì bây giờ ta phải tập trung nghiên cứu. Cho nên phải sửa đổi chính sách, bổ sung cơ chế để tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy cho vấn đề này. Chúng tôi sẽ cố gắng sớm nhất.

Đối với vấn đề một số Khu Liên hiệp thể thao quốc gia phục vụ tập luyện, thi đấu của vận động viên đang còn những tồn tại, sai phạm, Bộ đã rà soát, nỗ lực xử lý những kiến nghị của thanh tra. Bộ đang rà soát quy hoạch, xử lý những tồn đọng và nghiên cứu hướng khai thác cụ thể để phát huy được hiệu quả theo hướng đầu tư công - quản trị tư.

14 giờ 45 phút, các đại biểu chất vấn.

Đại biểu Vũ Thị Liên Hương (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi):  Với điều kiện tự nhiên, khí hậu và thời tiết của Việt Nam, “du lịch đêm”là một hướng đi đúng đắn để phát triển du lịch. Tuy nhiên hiện nay, sản phẩm du lịch đêm còn đơn điệu, chưa có nhiều sản phẩm đa dạng, đặc sắc để thu hút và giữ chân du khách, mặt khác tiềm ẩn các nguy cơ phát sinh các tệ nạn xã hội. Ý kiến của Bộ trưởng cũng như các giải pháp khắc phục?

Đại biểu Nguyễn Thị Hà (Đoàn Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh): Miễn thị thực là một trong các giải pháp phục hồi du lịch và đã được Chính phủ đề xuất, Quốc hội thông qua sau đại dịch COVID-19. Đại biểu Nguyễn Thị Hà đề nghị Bộ trưởng đánh giá hiệu quả của giải pháp này trong tăng trưởng du lịch quốc tế. Và theo Bộ trưởng chính sách miễn thị thực có nên tiếp tục mở rộng diện áp dụng hay không? Nếu áp dụng diện mở rộng thì sẽ hướng tới khu vực nào để đạt hiệu quả cao nhất?

Đại biểu Bố Thị Xuân Linh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận): Tại Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2021 – 2030, trong giai đoạn đầu từ năm 2021 đến năm 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao nhiệm vụ triển khai dự án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch. Đề nghị Bộ trưởng cho biết những kết quả đã được triển khai trong thời gian qua cũng như các định hướng, giải pháp để thực hiện phát triển du lịch cộng đồng tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong thời gian tới?

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Thuỷ (Đoàn ĐBQH Bình Định) tranh luận: Về duy trì và bảo tồn nghệ thuật truyền thống hiện còn một loại hình tồn tại trong địa bàn dân cư, xuất phát từ nhu cầu cuộc sống do các tầng lớp lao động yêu thích lập lên, các đoàn này tự trang trải kinh phí tổ chức các chương trình nghệ thuật như bài chòi, cải lương, từ những hoạt động không chuyên này đã góp phần bảo tồn và gìn giữ loại hình truyền thống lan tỏa nét đẹp về giữ gìn tình yêu quê hương, đất nước. Xuất phát từ phong trào này xuất hiện các nghệ nhân, tuy nhiên chính sách hỗ trợ về đối tượng này chưa có, địa phương muốn hỗ trợ nhưng cũng chưa có cơ chế. Bộ trưởng cho biết cơ chế chính sách gì hỗ trợ loại hình này trong thời gian tới?

Đại biểu Lê Hoàng Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai tranh luận): Về các giải pháp cho vận động viên thành tích cao, Bộ trưởng cho biết sẽ nghiên cứu, rà soát, ban hành, giống như người có thẩm quyền nhiệm kỳ trước trả lời. Bộ trưởng cho biết rõ hơn “sẽ” là bao giờ? Kinh nghiệm cho thấy các nước trên thế giới để giải quyết việc làm, thu nhập của vận động viên người ta không phụ thuộc vào ngân sách nhà nước, trong khi chúng ta mỗi năm ngân sách trung ương chi khoảng 900 tỷ đồng cho thể thao thành tích cao, nhưng kinh tế thể thao vẫn chưa phát triển, theo đại biểu cần giải quyết vấn đề này như thế nào? Ngoài ra, Khu Liên hiệp thể thao quốc gia phục vụ tập luyện, thi đấu của vận động viên, đặc biệt vận động viên thành tích cao, nhưng sau 5 năm công bố quyết định thanh tra, không chỉ không khắc phục được khó khăn mà còn chồng chất khó khăn. Đời sống, nơi tập luyện của vận động viên cũng khó khăn, đại biểu đề nghị Bộ trưởng trao đổi thêm nội dung này, thời gian cụ thể giải quyết?

14 giờ 35 phút, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng trả lời:

Về việc khai thác di sản, di tích, quan điểm chung của Bộ là bảo tồn, phát huy các giá trị di sản, biến di sản thành tài sản. Các địa phương có di tích, di sản phải tôn trọng các cam kết, phương án bảo tồn, thực hiện nghiêm những điều này, không lợi dụng để làm xấu đi hình ảnh di tích, di sản. Di tích, di sản được công nhận, tôn vinh, không phải chỉ để đấy, mà phải khai thác, biến thành tài sản; phải xây dựng được các sản phẩm văn hóa gắn với di tích, di sản; nhiều địa phương đã làm được điều này.

Về vấn đề tiêu cực trong thể thao, đây là điều nhức nhối của ngành. Vấn đề tiền ăn của đội tuyển bóng bàn, tiền quỹ của đội… Khi phát hiện các vụ việc, Bộ đã kiên quyết xử lý, thực hiện chỉ đạo không có ngoại lệ, kỷ luật bằng phương pháp tài chính, cung cấp thông tin vụ việc cho các cơ quan chức năng, không bao che, dung túng. Đây cũng là lời cảnh tỉnh cho công tác quản lý. Giải pháp thời gian tới, Bộ sẽ bổ sung, hoàn chỉnh các quy định về quản lý đội tuyển, từ tập luyện đến quản lý. Đồng thời, có sự kiểm tra chế độ, chính sách và nếu có sai phạm sẽ xử lý nghiêm, công khai, minh bạch.

Về các chính sách của thể thao, Bộ sẽ rà soát lại các chính sách về giải quyết việc làm, chính sách đào tạo, để có điều kiện giải quyết việc làm.

Về vấn đề chuyển đổi số trong ngành du lịch thơi gian tới càng phải chuyển đổi mạnh mẽ hơn. Thời gian qua, ngành du lịch đã đề xuất và trình Chính phủ, Quốc hội bố trí dự án về chuyển đổi số từ nguồn vốn phục hồi. Bộ cũng đang phối hợp với bộ Công an thực hiện Đề án 06 về kết nối cơ sở dữ liệu, chuyển đổi số theo hướng tiện ích nhất để du khách có thể dễ dàng tiếp cận.

Về vấn đề trẻ em biểu diễn kiếm tiền, xin tiền ở các phiên chợ, việc này trái luật, sử dụng trẻ em để kiếm tiền là không đúng quy định; các phiên chợ cũng không phải địa điểm biểu diễn. Sự việc diễn ra ở đâu thì địa phương đó quản lý phải xử lý. Các cơ quan có liên quan phải tuyên truyền về quyền trẻ em, phạm vi sử dụng lao động để kịp thời ngăn ngừa vi phạm.

14 giờ 28 phút, các đại biểu tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Bộ VHTT&DL. Các đại biểu chất vấn về việc nhiều di sản được khai thác tối đa, quá tải, làm mất đi sự linh thiêng của di tích, di sản; nhiều nơi không theo chu kỳ của di sản mà theo nhu cầu của du khách… Vậy, giải pháp nào để bảo tồn di tích, di sản?

Vừa qua, có phản ánh, các VĐV thành tích cao tố cáo việc bị cắt xén tiền thưởng, chế độ đãi ngộ chưa phù hợp. Vậy, giải pháp lâu dài để thể thao thành tích cao được phát triển trong môi trường minh bạch, giải pháp quản lý lâu dài vấn đề này?

Ngành du lịch đang phát triển nền tảng số; tuy nhiên, việc chuyển đổi số vẫn chưa theo kịp sự phát triển của ngành, chưa theo kịp so với các ngành khác. Các giải pháp phát triển hiệu quả thời gian tới?

14 giờ 20 phút, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục trả lời ý kiến chất vấn của các đại biểu

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Trần Thị Thanh Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng: Đồng tình phán ánh của đại biểu, các thiết chế được đầu tư, xây dựng ở đồng bào dân tộc không xây thì thiếu nhưng xây thì dùng thế nào cho hiệu quả?

“Ví dụ như thiết chế văn hóa thuộc về tài sản công, Luật Quản lý tài sản công được thể hiện như thế nào, được khai thác ra sao? cần được bàn rõ, liên kết cái gì để triển khai hoạt động? Vì vậy, cần phải tính toán”, Bộ trưởng nêu.

Qua đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội rà soát lại để ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để có điều kiện tổ chức thực hiện, nhất là phát huy đầu tư công của Chương trình mục tiêu Quốc gia về văn hóa. Bởi vì thiết chế văn hóa là điều kiện cần và đủ để hình thành môi trường văn hóa. Nếu không có thiết chế văn hóa thì sẽ rất khó khăn.

“Thời gian tới các cấp ủy, chính quyền địa phương vận dụng linh hoạt, sáng tạo, tập trung các nguồn lực, ngoài nguồn lực Nhà nước thì huy động thêm các nguồn lực khác để xây dựng, trong đó có nguồn lực nhân dân đồng thuận, điều này trở thành tài sản của nhân dân. Có như vậy mới phát huy được tác dụng”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng bày tỏ.

14 giờ 18 phút, các ý kiến chất vấn tiếp tục được đặt ra. Các đại biểu Quốc hội tập trung hỏi về: Giải pháp đột phá nhằm thu hút đầu tư cho các thiết chế văn hóa cơ sở, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Hiện tượng thương mại hóa làm mai một nét đẹp văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao; Giải pháp với hiện tượng lai căng, sao chép trong công trình văn hóa tại một số điểm du lịch...

Đại biểu Trần Thị Thanh Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang chất vấn: Hiện nay, việc tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi chưa được thường xuyên, hiệu quả, do thiếu thiết chế văn hóa, thể thao tại cơ sở. Bộ trưởng có giải pháp đột phá gì để thu hút nguồn lực đầu tư, nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa cơ sở, nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi?

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) chất vấn: Hiện tượng thương mại hóa, lạm dụng trẻ em tại các phiên chợ vùng cao đã làm mai một và biến tướng nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số. Bộ trưởng có quan điểm gì về vấn đề trên, có chính sách và khuyến cáo gì để vừa bảo tồn, phát huy được nét đẹp, vừa giúp văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số hội nhập với hiện đại?

Đại biểu Quốc hội Châu Quỳnh Dao (Kiên Giang) chất vấn: Sự độc đáo của bản sắc văn hóa dân tộc là một trong những yếu tố then chốt giữ chân du lịch, nhưng có một số công trình sản phẩm du lịch có hiện lượng lai căng sao chép những danh thắng và đặc trưng văn hóa của nước ngoài của vùng miền. Trước mắt, có thể thu hút bộ phận du khách, nhưng về lâu dài gây ra hệ lụy, mất đi vẻ đẹp đặc trưng vùng miền Việt Nam, lâu dần sẽ mất bản sắc văn hóa của dân tộc. Đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm về vấn đề này và những giải pháp khắc phục?

14 giờ 10 phút, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trả lời ý kiến chất vấn của các đại biểu.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trả lời câu hỏi về các chế độ, chính sách chăm sóc các nghệ nhân và quỹ hỗ trợ phát triển du lịch...

Trả lời câu hỏi của Đại biểu Trần Văn Minh, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định, Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm tới thể thao, với nhiều nghị quyết, chiến lược, đề án thực hiện. Chính phủ đã ban hành 8 chính sách hỗ trợ vận động viên thể thao thành tích cao, đào tạo ưu tiên giải quyết việc làm, tiền thưởng… từ đó động viên đội ngũ thể thao thành tích cao.

Để giải quyết việc làm có tính căn cơ cho VĐS, Bộ VHTT&DL đang đề xuất Chính phủ đánh giá tổng thể các chính sách vừa qua, tạo thuận lợi nhất cho VĐV yên tâm thi đấu, làm việc theo đúng sở trường lâu dài, bao gồm chính sách tiền lương, nhà ở và đào tạo nghề sau quá trình thi đấu.

Trả lời vấn đề Đại biểu Trần Quốc Quân (Long An) đề cập vấn đề các loại hình nghệ thuật truyền thống, dân gian đang có nguy cơ mai một dù Đảng và Nhà nước đã quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, việc phát triển loại hình nghệ thuật truyền thống mang đậm nét dân tộc rất được quan tâm, để giữ gìn và phát triển văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đặc biệt là trong bối cảnh tinh gọn bộ máy. Sức hút đào tạo ngành nghề truyền thống chưa nhiều, như tuồng, chèo, cải lương… Để phát triển loại hình này lâu dài, Bộ sẽ tập trung phát triển đào tạo năng khiếu, phát triển nghệ thuật đỉnh cao, không thực hiện tự chủ. Bộ cũng yêu cầu các địa phương tập trung hỗ trợ cho nghệ nhân, gắn với kết nối du lịch, coi đây là tài nguyên văn hóa, tạo hiệu ứng lan tỏa, giải quyết bài toán kinh tế cho văn hóa.

14 giờ 07 phút, các ý kiến chất vấn đầu tiên được đại biểu gửi tới Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Đại biểu Trần Văn Minh (Quảng Bình): Đa số các vận động viên (VĐV) hiện nay có chung nỗi lo sẽ làm gì sau khi giải nghệ. Vì thực tế sau khi giải nghệ, ít người có việc làm hoặc làm việc không liên quan đến lĩnh vực thể thao. Số người có việc làm liên quan đến công tác huấn luyện cũng khiêm tốn. Việc bảo đảm học tập văn hóa và việc làm cho các VĐV là vấn đề cần thiết. Bên cạnh đó, nhiều VĐV bị chấn thương phải bỏ dở công tác, không được hưởng chính sách ưu tiên... Vì vậy, những giải pháp lâu dài của Bộ về vấn đề này như thế nào?

Đại biểu Trần Quốc Quân (Long An): Các loại hình nghệ thuật biểu diễn đương đại, nghệ thuật truyền thống, dân gian đang ngày càng bị mai một, mặc dù có nhiều chính sách bảo tồn, nhằm duy trì nghệ thuật truyền thống dân tộc, tuy nhiên việc triển khai còn nhiều hạn chế, khó khăn về nguồn lực, khó thu hút tài năng trẻ tiếp bước những lĩnh vực này. Vậy, giải pháp của Bộ duy trì, phát huy giá trị loại hình nghệ thuật truyền thống này ra sao?

Đại biểu Trần Chí Cường (Đà Nẵng): Sau đại dịch COVID 19, bằng chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi du lịch, Bộ đã bố trí 300 tỷ đồng cho quỹ phát triển du lịch. Tuy nhiên đến nay, số kinh phí này chỉ nằm trong tài khoản tiền gửi ngân hàng và số tiền lãi được dùng cho hoạt động thường xuyên và bộ máy hành chính. Bộ trưởng cho biết nguyên nhân chưa triển khai được nguồn vốn này?

14 giờ 02 phút, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng phát biểu trước khi phiên chất vấn bắt đầu.

Bộ trưởng  Nguyễn Văn Hùng báo cáo: Thực hiện yêu cầu của Quốc hội về chuẩn bị các nội dung để trả lời chất vấn, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Báo cáo số 163 gửi đến Quốc hội và các vị ĐBQH. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ý thức một cách đầy đủ rằng, việc chất vấn không chỉ là thể hiện, đề cao vai trò giám sát của Quốc hội mà còn biểu hiện sự quan tâm sâu sắc của Quốc hội đối với vấn đề văn hóa, thể thao và du lịch của nước nhà. Chính vì vậy, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hết sức phấn khởi. Đây cũng là dịp để Bộ Văn hóa được báo cáo với Quốc hội về những kết quả sau 2/3 thời gian chúng ta thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc, các nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ.

Có thể nhìn lại một cách khái quát là sau thời gian tập trung thực hiện các nghị quyết của Đảng, đặc biệt là sau thành công của Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021, tiếp đến là sự kiện tổ chức kỷ niệm 80 năm Đề cương văn hóa Việt Nam, đến các hội thảo khoa học cấp quốc gia về thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa đến các nhiệm vụ và sự quan tâm của Quốc hội khi giao cho Bộ Văn hóa xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 -2035.

Các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để khẩn trương trình Chính phủ ban hành Chiến lược về phát triển thể thao trong thời kỳ mới theo Kết luận số 70 của Bộ Chính trị. Điều đó đã khẳng định đã có sự chuyển biến mạnh mẽ của nhận thức về văn hóa, thể thao và du lịch, từ chuyển nhận thức đến hành động quyết liệt trong vấn đề tổ chức thực hiện. Trong Báo cáo của Chính phủ do Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái trình bày tại kỳ họp Quốc hội lần này cũng đã đánh giá khái quát về những kết quả văn hóa, thể thao và du lịch trong thời gian vừa qua.

Ngoài những nhận định mà Chính phủ đã báo cáo với Quốc hội thì ở góc độ tiếp cận theo điều tra dư luận xã hội học của Ban Tuyên giáo Trung ương do Viện Nghiên cứu dư luận xã hội thu thập và xử lý thông tin đã có một cái tín hiệu khá vui mừng khi hỏi về việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đã đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước hay chưa. Tỷ lệ này đã được tăng 32% từ 43% năm 2019 lên 75 % năm 2024, cho thấy đã có sự chuyển biến khá tích cực về lĩnh vực này.

Tuy nhiên, mặc dù đã có nhiều nỗ lực, cố gắng để tiếp cận, chuyển đổi tư duy từ làm văn hóa, thể thao và du lịch sang quản lý nhà nước về lĩnh vực này thì ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và có những mặt hạn chế trong công tác này.

Toàn ngành cũng ý thức một cách đầy đủ là chúng ta phải nỗ lực, cố gắng cao hơn nữa, quyết tâm hơn nữa và quyết liệt hơn nữa để tập trung thực hiện các nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Quốc hội giao phó và phải xử lý tốt mối quan hệ giữa mong muốn xã hội với chức năng, nhiệm vụ của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch; giữa mục tiêu về phía trước và hướng tới cần phải tổ chức thực hiện với nguồn lực cân đối hiện nay trong điều kiện còn hạn hẹp; đặt vấn đề phát huy nguồn lực chất lượng cao của lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch trong bối cảnh phải tinh giảm, cắt gọn biên chế và tổ chức bộ máy cần phải được tin gọn.Chính vì vậy mà cũng có những khó khăn cần phải được chia sẻ, tháo gỡ.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng bày tỏ mong muốn được lắng nghe các ý kiến của các ĐBQH và xin được trả lời những vấn đề mà ĐBQH quan tâm.

Từ 14 giờ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì điều hành chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch. 

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các đại biểu Quốc hội chất vấn tập trung vào các nội dung: Công tác tuyển chọn, đào tạo và chế độ chính sách đối với vận động viên thể thao, nghệ sĩ trong các lĩnh vực nghệ thuật; giải quyết việc làm cho vận động viên, nghệ sĩ sau thời kỳ thi đấu, biểu diễn đỉnh cao. Việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp kích cầu, phục hồi du lịch trong năm 2024 và những năm tiếp theo; giải pháp phát triển sản phẩm du lịch đêm và Chính sách đặc thù, thu hút đầu tư cho các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Tại phiên chất vấn, Chủ tọa sẽ mời Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Giao thông vận tải, Giáo dục và Đào tạo, Lao động, Thương binh và Xã hội, Nội vụ; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Phiên chất vấn gồm các nội dung:

Công tác tuyển chọn, đào tạo và chế độ chính sách đối với vận động viên thể thao, nghệ sĩ trong các lĩnh vực nghệ thuật; giải quyết việc làm cho vận động viên, nghệ sĩ sau thời kỳ thi đấu, biểu diễn đỉnh cao; việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp kích cầu, phục hồi du lịch trong năm 2024 và những năm tiếp theo; giải pháp phát triển sản phẩm du lịch đêm; chính sách đặc thù, thu hút đầu tư cho các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trả lời chất vấn. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Giao thông vận tải, Giáo dục và Đào tạo, Lao động, Thương binh và Xã hội, Nội vụ; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Sáng 5/6, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn về nhóm vấn đề thứ 3 thuộc lĩnh vực kiểm toán, tại hội trường Quốc hội, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn đã đăng đàn trả lời các nhóm vấn đề được đại biểu, cử tri quan tâm như: Trách nhiệm và giải pháp khắc phục tình trạng các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm; kết quả thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm toán Nhà nước… Đồng thời, Kiểm toán Nhà nước đưa ra các giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo trong thanh tra, kiểm toán...