Tọa đàm do Hiệp hội Phân bón Việt Nam, Quỹ chống hàng giả Việt Nam và báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức chiều 9/8, có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp ngành phân bón.
Ông Vũ Xuân Hồng, Phó TGĐ Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao cho biết, nạn phân bón giả, đặc biệt là phân bón nhái, kém chất lượng đã ở mức đáng báo động. Các cơ sở sản xuất phân bón nhái vẫn ung dung sản xuất, được cấp phép, có hợp chuẩn hợp quy. Chỉ khi kiểm tra xử lý mới phát hiện được hàm lượng dinh dưỡng trong phân bón này rất thấp.
"Hiện nay, phân bón nhái các thương hiệu nổi tiếng rất tràn lan, như là ma trận. Chúng tôi là đơn vị sản xuất mà còn không phát hiện được, huống chi người dân. Chẳng hạn như logo thương hiệu chúng tôi làm 3 nhành lá cọ thì họ làm 3 nhành lá khoai, cứ giông giống như vậy mà vẫn được cấp phép", ông Hồng bức xúc.
Ông Hoàng Văn Tại, Tổng Giám đốc Công ty CP Phân lân Văn Điển bức xúc trước tình trạng phân bón giả. |
Cùng chung tâm trạng bức xúc, ông Hoàng Văn Tại, Tổng Giám đốc Công ty CP Phân lân Văn Điển cho biết, công ty ông đã đi khắp các tỉnh Tây Nguyên, Tây Nam Bộ để khảo sát và thấy phân bón giả, nhái rất nhiều. Các đại lý giấu phân bón thật vào bên trong, phân bón giả lộng hành bày ra ngoài. Đã có những nông dân sạt nghiệp vì 10 ha cà phê bón phân giả vào rụng hết trái.
Ông Tại ví von, cuộc chiến của các doanh nghiệp với phân bón giả hiện nay như "đánh nhau với cối xay gió" khi mà các cơ quan quản lý vẫn cấp phép cho các cơ sở làm ăn kém chất lượng. Ông Tại đề nghị muốn dẹp phân bón giả thì đầu tiên phải có quy chuẩn phân bón là gì, chất cải tạo đất, chất dinh dưỡng là gì... để tránh nhập nhèm, lách luật cấp phép cho phân bón nhái.
Theo ông Nguyễn Hạc Thuý, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư kí Hiệp hội Phân bón Việt Nam, thực trạng phân bón giả năm sau lại cao hơn năm trước. Năm 2015 là trên 4.000 vụ vi phạm, đến năm 2016 là trên 5.000 vụ vi phạm. Trong đó nhiều vụ còn chưa được giải quyết bởi pháp luật của chúng ta còn nhiều kẽ hở.
Ông Thúy cho rằng, điểm tồn tại lớn nhất hiện nay trong cuộc chiến chống phân bón giả chính là lợi ích nhóm. Nếu vi phạm phân bón giả mà chỉ phạt hành chính thì sẽ làm hỏng ngành phân bón Việt Nam. Do đó cần thiết phải xử lý hình sự và quy trách nhiệm.
Thu giữ tang vật tại cơ sở sản xuất phân bón giả ở Lâm Đồng. Ảnh: Phạm Kha/TTXVN |
Các doanh nghiệp sản xuất phân bón đều cho rằng, một số nơi do được cán bộ quản lý thị trường "chống lưng" nên phân bón giả ung dung tồn tại. Ông Phạm Ngọc Hùng, Phó chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ chống hàng giả Việt Nam nêu thực tế: "Qua nhiều lần tôi tham gia cùng lực lượng chức năng xuống địa bàn, tôi thấy báo động vấn đề đạo đức người thực thi luật pháp ở địa phương. Đạo đức công chức mà thấp thì mọi chính sách của Chính phủ đều phá sản. Cụ thể, khi đi cùng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, chúng tôi gặp một điều lạ lùng là khi các lực lượng kiểm tra đang họp thì xuống địa phương các chủ doanh nghiệp có trong danh sách bị kiểm tra đã trốn hết. Vậy ai là người báo cho doanh nghiệp?".
"Chúng ta cũng đang nhập nhèm giữa xử lý hành chính hay hình sự với sản xuất phân bón giả. Đây là kẽ hở để các nhóm lợi ích bảo kê sản xuất hàng giả", ông Hùng nói.
Nhìn từ góc độ luật pháp, luật sư Nguyễn Thế Truyền cho rằng, với những quy định hiện hành thì chưa cần thiết phải sửa đổi luật. Với tội sản xuất hàng giả thì chế tài xử lý không hề nhẹ. Tuy nhiên, những người thực thi công vụ phải thực thi bằng chính cái tâm của mình.
Ông Hồ Quang Thái, Phó Chánh văn phòng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia cũng cho rằng, dù đơn vị nào quản lý phân bón thì quan trọng là vấn đề được thực hiện thế nào? Đơn vị đó phải bám sát thị trường, mùa màng, cây trồng của người nông dân thì mới có thể làm tốt được. Và điều quan trọng nhất hiện nay là phải dẹp bỏ được lợi ích nhóm.