"Cuộc chơi" trên thị trường bán lẻ đã chính thức khởi động từ năm 2014, khi thị trường Việt Nam chào đón những thương hiệu lớn như Aeon, Central Group, Tập đoàn TCC (Thái Lan) hay Auchan. Nhiều thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) diễn ra trên rất nhiều lĩnh vực mà trong đó nổi bật là các thương vụ các nhà phân phối nước ngoài mua lại Metro, BigC, Nguyễn Kim... để thâm nhập thị trường Việt Nam.
Người tiêu dùng chọn mua hàng tại siêu thị Co.opmart Huỳnh Tấn Phát, TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Thanh Vũ/TTXVN |
Nhiều chuyên gia nhận định, đây là bước đi khôn ngoan của các thương hiệu lớn vì họ sẽ không phải mất công sức tìm hiểu, nghiên cứu thị hiếu tiêu dùng của người Viêt Nam, chưa nói đến vô vàn các thủ tục giấy tờ về thành lập doanh nghiệp và gia nhập thị trường.
"Quan trọng nhất chính là thời gian để thị trường nhận diện cũng như chấp nhận thương hiệu. Đây là bài học của rất nhiều nhà bán lẻ đi trước. Mua lại thương hiệu của Việt Nam vừa nhanh chóng, dễ dàng và an toàn", ông Phạm Thái Bình – Trưởng bộ phận Bán lẻ Savills TP Hồ Chí Minh nhận định.
Bên cạnh những tên tuổi đã đề cập ở trên, thị trường bán lẻ Việt Nam cũng trông đợi những động thái từ các “ông lớn” bán lẻ khác như Walmart, Tesco hay Carefour.
Trong bối cảnh đó, các nhà bán lẻ Việt Nam cần làm gì trước nguy cơ sân nhà không còn là ưu thế? Theo chuyên gia, mỗi nhà bán lẻ cần tự tìm cho mình một hướng đi an toàn, như việc tránh đối đầu và hướng tới các thị trường mà các đối thủ ngoại chưa có kế hoạch thâm nhập như các tỉnh vùng xa để tận dụng tối đa lợi thế nắm vững văn hóa tập quán, vùng miền.
Bên cạnh đó, phần lớn các nhà bán lẻ Việt Nam chỉ đang ở quy mô trung bình và nhỏ nên việc “chọn sân để chơi” cũng là điều nên cân nhắc.
Các "ông lớn" nước ngoài vào Việt Nam không chỉ gây áp lực cho các nhà bán lẻ trong nước mà còn khó khăn cho cả các nhà cung ứng. Lý do là bởi các doanh nghiệp bán lẻ ngoại thường song hành cùng các nhà cung cấp ngoại với tỉ lệ 1/3, tương đương với nhà cung cấp nội cũng như các nước trong khu vực.
Các siêu thị ngoại còn cạnh tranh nhau bằng loại hình Own brand (nhãn hàng riêng của siêu thị) với tiêu chí rẻ, chất lượng, mẫu mã đẹp và luôn được ưu tiên trưng bày tốt. Điều này đang tạo nên làn sóng cạnh tranh trực tiếp, phần nào ảnh hưởng đến các nhà cung cấp nội.
"Khi không còn đủ sức cạnh tranh, các doanh nghiệp nội phải chuyển thành đơn vị gia công cho chính các nhà bán lẻ này", ông Bình lo ngại.
Cư dân chung cư Trung Hòa – Nhân Chính, Hà Nội mua hàng tại siêu thị. Ảnh: Nguyễn Cúc/TTXVN |
Để cạnh tranh trực tiếp với các nhà cung cấp ngoại, thực sự doanh nghiệp của chúng ta vẫn còn nhiều việc phải bàn đến như chất lượng sản phẩm, mẫu mã, xuất xứ… Lúc này, giá cả không còn là yếu tố quan trọng nhất.
Tuy nhiên, vẫn có một điểm sáng trong cuộc cạnh tranh này, đó là nó mang lại những ưu đãi về hàng hóa, dịch vụ dành cho người tiêu dùng. Trên con đường chinh phục thị trường Việt của các nhà bán lẻ ngoại nhiều thách thức nhưng cũng lắm tiềm năng, người tiêu dùng Việt Nam sẽ được hưởng lợi.
Theo con số dự báo của Viện Nghiên cứu Thương mại thuộc Bộ Công Thương, giai đoạn 2016 - 2020, tốc độ tăng trưởng thương mại bán lẻ của Việt Nam dự kiến đạt khoảng 11,9%/năm với quy mô thị trường khoảng 179 tỉ USD vào năm 2020. Việt Nam cũng đã quay trở lại thứ hạng 6 trên toàn thế giới theo Chỉ số phát triển bán lẻ năm 2017 của AT Kearney.
Việt Nam có nhiều tiềm năng trở thành điểm đến lý tưởng cho các doanh nghiệp bán lẻ như: niềm tin của khách hàng, sự bùng nổ của thương mại điện tử, tự do thương mại và hạ tầng cơ sở liên tục được nâng cấp và phát triển. Thêm vào đó, thị trường bán lẻ tại Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển bởi mật độ bán lẻ tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hiện vẫn còn khá thấp, mới chỉ khiêm tốn ở mức từ khoảng 0,26 và 0,12 m2 bán lẻ/người, thấp hơn nhiều so với các thành phố khác trong khu vực như Bangkok, Singapore và Kuala Lumpur.
Bộ Công Thương cho biết, tính chung 9 tháng đầu năm, tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng của cả nước đạt hơn 2,9 triệu tỷ đồng, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2016, cao hơn mức tăng 9,4% của cùng kỳ năm 2016. Dự báo diễn biến thị trường năm 2017 về cơ bản giữ được ổn định, cung cầu hàng hóa thiết yếu được đảm bảo. Theo đó, dự kiến tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ xã hội tăng khoảng 10-11% so với năm 2016. |