Chứng khoán tháng 9 lạc quan trong thận trọng

Kỳ vọng nâng hạng, đón sóng chính sách

Tháng 8/2025 khép lại bằng màn trình diễn rực rỡ của chứng khoán Việt Nam. Chỉ trong bốn tháng, VN-Index đã cộng thêm hơn 600 điểm và đến phiên giao dịch ngày 5/9, chỉ số chính thức chạm mốc 1.707 điểm, một kỷ lục mới kể từ khi thị trường thành lập.

Sự bứt phá này không chỉ tạo hưng phấn cho giới đầu tư mà còn khẳng định sức hút mạnh mẽ của kênh cổ phiếu, trong bối cảnh nhiều kênh đầu tư khác kém hấp dẫn.

Theo các nhà phân tích chứng khoán, động lực lớn nhất nâng đỡ thị trường đến từ dòng tiền nội. Dù khối ngoại bán ròng kỷ lục hơn 42.000 tỷ đồng trong tháng 8, đưa tỷ lệ sở hữu xuống dưới 15%, mức thấp nhất trong 5 năm thì tổ chức trong nước và nhà đầu tư cá nhân vẫn kiên định gom hàng. Chỉ trong 8 tháng, khối nội đã mua ròng gần 9.450 tỷ đồng, đủ để cân bằng cung - cầu và tạo lực đẩy cho VN-Index. Điều này cho thấy, nội lực thị trường đang mạnh hơn bao giờ hết.

Bức tranh vĩ mô trong nước cũng góp phần tạo niềm tin. Cụ thể, ngày 19/8, hơn 250 dự án hạ tầng trọng điểm với tổng vốn 1,28 triệu tỷ đồng đồng loạt khởi công và khánh thành, từ cao tốc Bắc - Nam, vành đai 3 TP Hồ Chí Minh đến sân bay Long Thành. Làn sóng đầu tư công này không chỉ mở ra cơ hội trực tiếp cho nhóm cổ phiếu xây dựng, vật liệu mà còn lan tỏa sang bất động sản và các ngành phụ trợ. Du lịch cũng được kỳ vọng hồi phục mạnh mẽ nhờ chính sách miễn visa 45 ngày cho công dân 12 quốc gia châu Âu, tạo thêm chất xúc tác cho nhóm dịch vụ, hàng không, lưu trú.

Ở bình diện quốc tế, thị trường Việt Nam đang dõi theo cuộc họp ngày 17/9 của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Xác suất Fed hạ lãi suất 25 điểm cơ bản được dự báo trên 80%. Nếu kịch bản này xảy ra, áp lực tỷ giá sẽ hạ nhiệt, góp phần củng cố niềm tin vào sự ổn định vĩ mô.

Ngay sau đó, Việt Nam nhiều khả năng sẽ đón nhận thông tin nâng hạng từ FTSE Russell, bước ngoặt đưa thị trường từ cận biên lên mới nổi. Đây được coi là “tấm vé vàng” mở cánh cửa đón thêm hàng tỷ USD vốn ngoại, không chỉ cải thiện thanh khoản mà còn nâng tầm vị thế Việt Nam trong mắt nhà đầu tư quốc tế.

Theo báo cáo chiến lược tháng 9 của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), chính sách tiền tệ quốc tế và tiến trình nâng hạng thị trường sẽ là hai biến số quan trọng nhất tác động đến tâm lý nhà đầu tư. VDSC cho rằng, kỳ vọng Fed hạ lãi suất sẽ giảm áp lực tỷ giá, trong khi nâng hạng thị trường nếu thành công có thể khơi thông dòng vốn ngoại bị nén trong thời gian dài. Bên cạnh đó, yếu tố nội tại như đầu tư công và sức cầu nội địa sẽ tiếp tục là “bệ đỡ” giúp VN-Index duy trì đà tăng, cho dù có thể xuất hiện các nhịp điều chỉnh kỹ thuật.

Giữ nhịp tăng trong thận trọng

Tuy nhiên, bức tranh thị trường không chỉ toàn gam sáng. Việc VN-Index đã tăng hơn 600 điểm chỉ trong bốn tháng, vượt mốc 1.700 điểm ngay đầu tháng khiến áp lực chốt lời trở nên hiện hữu. Nhiều chuyên gia nhận định, vùng 1.625 - 1.650 điểm sẽ đóng vai trò là mốc hỗ trợ nếu thị trường xuất hiện điều chỉnh ngắn hạn. Hoạt động cơ cấu danh mục của các quỹ ETF, thường diễn ra vào tháng 9 càng làm khả năng rung lắc tăng cao. Điều này đồng nghĩa với việc, nhịp tăng sẽ không còn trải thảm đỏ cho tất cả nhà đầu tư mà đòi hỏi sự chọn lọc và kiên nhẫn.

Mặt khác, đàm phán Nga - Ukraine vẫn tiềm ẩn nguy cơ đổ vỡ, trong khi lợi suất trái phiếu Mỹ và châu Âu leo thang, đẩy giá vàng lên mức cao kỷ lục hơn 3.500 USD/ounce. Những biến số này nếu trở nên tiêu cực, có thể làm dòng vốn toàn cầu xáo trộn và tác động gián tiếp tới Việt Nam.

Ở trong nước, Ngân hàng Nhà nước phải bán USD kỳ hạn 180 ngày để giữ tỷ giá quanh 26.500 đồng/USD, cho thấy áp lực ngoại hối vẫn chưa hẳn đã giảm. Một quyết định bất ngờ từ Fed - chẳng hạn không giảm lãi suất trong tháng 9 có thể ngay lập tức làm tâm lý thị trường chao đảo.

Trong bối cảnh vừa có cơ hội vừa chất chứa rủi ro, giới phân tích cho rằng chiến lược đầu tư khôn ngoan nhất là giữ nhịp thận trọng, điều chỉnh cách tham gia. Theo đó, nhà đầu tư nên duy trì tỷ lệ cổ phiếu ở mức vừa phải, hạn chế sử dụng đòn bẩy tài chính cao và ưu tiên những doanh nghiệp có nền tảng cơ bản vững. Thay vì chạy theo sự hưng phấn ngắn hạn, một danh mục cân bằng và đa dạng hóa sẽ giúp giảm thiểu tác động từ các cú sốc bất ngờ.

Tháng 9 cũng là thời điểm dòng tiền có xu hướng phân hóa mạnh. Những ngành hưởng lợi trực tiếp từ bức tranh vĩ mô nhiều khả năng vẫn giữ được sức hút. Ngân hàng, vốn đã là trụ cột suốt thời gian qua, tiếp tục được kỳ vọng tăng trưởng nhờ tín dụng cải thiện và nợ xấu giảm dần.

Chứng khoán hưởng lợi từ thanh khoản kỷ lục, giúp doanh thu môi giới và hoạt động tự doanh khởi sắc. Xây dựng và vật liệu vẫn được tiếp sức từ đầu tư công, trong khi nhóm cảng biển - logistics ăn theo xuất nhập khẩu hai con số. Bán lẻ nội địa cũng trở thành điểm sáng khi thu nhập người dân phục hồi và mùa cao điểm cuối năm đến gần.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều màu hồng. Những ngành mang tính chu kỳ như thép, dệt may hay thủy sản tiếp tục đối diện dư cung và áp lực cạnh tranh quốc tế. Với mặt bằng giá cổ phiếu đã tăng mạnh trong thời gian qua, các nhóm này khó tạo đột phá nếu không có thông tin tích cực bất ngờ. Chính vì vậy, giới phân tích cho rằng, cơ hội trong tháng 9 sẽ không trải rộng mà tập trung vào những doanh nghiệp đầu ngành, có định giá còn hấp dẫn và câu chuyện tăng trưởng rõ ràng.

Trong một thị trường nhiều kỳ vọng nhưng cũng nhiều biến số, lựa chọn quan trọng nhất của nhà đầu tư không phải là “có tham gia hay không” mà là tham gia thế nào. Đi chậm, chọn đúng, giữ kỷ luật và kiên nhẫn, đó chính là cách để bảo toàn thành quả sau nhịp tăng nóng và sẵn sàng cho những cơ hội lớn hơn khi thị trường ổn định trở lại.