VĐV người Jamaica Usain Bolt (ảnh) có được tấm HCV thứ 3 tại Olympic 2012 khi cùng các đồng đội về nhất ở đường chạy 4x100 mét tiếp sức nam, đồng thời lập kỷ lục thế giới mới, anh đã trở thành một huyền thoại trên đường chạy.
Pha bứt tốc quen thuộc của “Tia chớp” (biệt danh của Bolt) đã giúp đội Jamaica về nhất với thành tích 36 giây 84, phá kỷ lục thế giới cũ (37 giây 04).
Bolt đã lập kỳ tích trở thành người đầu tiên lập hat-trick HCV ở hai Olympic liên tiếp. Ở các cự ly 100m, 200m, 4x100m tiếp sức kể từ sau VĐV Carl Lewis tại Los Angeles năm 1984, và cũng là nam VĐV đầu tiên trong lịch sử lập kỷ lục mới ở cả 3 nội dung quan trọng của bộ môn điền kinh tại một kỳ Thế vận hội. Bảng thành tích của Bolt ngày một dày lên nhờ tài năng, nỗ lực, mồ hôi trên đường chạy…
Một cơ thể đặc biệt...
Bolt có tên đầy đủ là Usain St Leo Bolt, sinh ngày 21/8/1986. Usain Bolt sinh ra vốn có cơ thể không hoàn hảo khi anh bị chứng vẹo cột sống từ nhỏ, hai chân không bằng nhau và có vấn đề về gân kheo.
Tuy nhiên, anh lại có lợi thế khác về sức mạnh cơ bắp, độ dài tương đối của bàn chân, gót chân và các ngón chân cũng như hệ thần kinh hoạt động tốt nhất. Đây là những tố chất sinh học để làm nên một VĐV đua nước rút đẳng cấp thế giới.
Lợi thế dễ thấy nhất của Usain Bolt so với các VĐV chạy nước rút khác là anh cao hơn (1m95) và sải chân dài hơn. Usain Bolt khi chạy anh thường tiếp đất với một lực gấp khoảng 2,5 lần trọng lượng cơ thể (ở người bình thường khoảng 2 lần). Theo thống kê của các nhà khoa học Mỹ thì với chiều cao vượt trội và sải chân dài, Usain Bolt thường hoàn thành đường chạy của mình trong khoảng 41 sải chân, trong khi các VĐV khác phải mất đến 44 sải chân.
Với thể hình và bước chạy của anh, các chuyên gia nghiên cứu về thể thao tính toán được rằng Bolt còn có thể rút ngắn thành tích kỷ lục 9,58 giây hiện xác lập ở nội dung chạy ngắn 100m khoảng 0,13 giây nữa.
... Và cả những hy sinh
Bolt bắt đầu gây sự chú ý khi anh giành HCV ở nội dung 200m tại giải World Junior Championships năm 2002 được tổ chức tại Kingston, Jamaica. Anh trở thành VĐV trẻ nhất giành HCV trong lịch sử của giải. Trước cuộc đua, cậu bé Bolt 16 tuổi căng thẳng tới mức xuất phát sai chân.
Năm 2004, anh bước vào đấu trường chuyên nghiệp nhưng bỏ lỡ hai mùa giải đầu tiên do chấn thương. Tại Thế vận hội Mùa hè 2004, trước một đấu trường lớn, anh đã bị loại ngay từ vòng một ở nội dung 200 m do quá căng thẳng. Tại quê nhà, giới truyền thông phê phán anh gay gắt, thậm chí còn đăng tải nhiều tranh biếm họa về tài năng trẻ này.
Và phải sau 4 năm nỗ lực và quyết tâm, tháng 5/2008, Bolt lập kỷ lục thế giới ở nội dung 100 m đầu tiên với thời gian 9,72 giây tại New York, Mỹ, và một chặng đường với rất nhiều kỷ lục.
Tuổi thơ của Bolt được anh khẳng định là “không nghĩ đến gì khác ngoài những môn thể thao” như bóng đá và crickê. Anh may mắn được vào học một trường học có truyền thống đạt thành tích cao trong điền kinh tại quê nhà.
Khi đã đam mê thì khổ luyện là điều không thể thiếu. Anh phải tự giác ở nhà, tập luyện chăm chỉ và nghỉ ngơi đúng cách thay vì đi chơi bù khú với bạn bè.
Mỗi ngày, anh dành nhiều giờ để điều chỉnh kỹ thuật chạy và tập thể lực. Bolt chia sẻ: “Nhiều người thấy tôi chạy nhàn nhã cứ nghĩ tôi rất lười biếng. Nhưng tôi nói rằng họ hãy dậy từ 6 giờ sáng đến mà xem tôi tập luyện. Tôi luôn hài lòng với bản thân, vì tôi đã tập luyện chăm chỉ”.
Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí FHM, Bolt cho biết chế độ ăn uống của anh mỗi ngày sáu bữa với khẩu phần gồm 60% prôtein, 30% tinh bột và chất béo 10%. Ngoài 3 bữa ăn chính là các bữa phụ với các đồ ăn vặt giúp lấp đầy chỗ trống trong dạ dày.
Theo khoa học thể thao, những bữa ăn “giả” giúp duy trì chế độ trao đổi chất ở mức bình thường mà không khiến cơ thể béo lên. Sau một thời gian dài duy trì chế độ ăn uống này, nếu VĐV tăng lượng calo mỗi ngày này sẽ giúp phát triển cơ bắp chứ không tích lũy chất béo.
Minh Đăng