Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian phát biểu tại Tehran. Ảnh tư liệu: IRNA/TTXVN
Ngày 2/10, Tổng thống Pezeshkian chia sẻ rằng ông đã trình bày đề xuất này với Lãnh tụ tối cao Iran, Đại Giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei vào năm ngoái. Trước đó, một số cựu Tổng thống Iran đã đề xuất về việc dời đô. Cựu Tổng thống Hassan Rouhani thậm chí còn xây dựng kế hoạch cho đề xuất này.
Ông Pezeshkian xác nhận đã tiếp nhận phản hồi không tích cực về đề xuất này. Hơn nữa, Tổng thống Pezeshkian lập luận rằng khủng hoảng tài nguyên chồng chất ngày càng sâu sắc khiến Iran cần phải di chuyển thủ đô.
Tờ Guardian (Anh) cho biết Tổng thống Pezeshkian đã đưa ra phát biểu trên trong chuyến thăm tỉnh Hormozgan, nằm bên Vịnh Ba Tư đối diện Dubai Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE).
Nhà lãnh đạo Iran đồng thời nêu bật: “Khu vực này nằm bên bờ Vịnh Ba Tư, mang đến tuyến đường tiếp cận trực tiếp với vùng biển mở và phát triển quan hệ kinh tế, thương mại. Nếu có cái nhìn khác về tiềm năng của địa bàn này, chúng ta có thể tạo nên một khu vực rất thịnh vượng và phát triển”.
Ngoài ra, ông bổ sung: “Vấn đề nằm ở chỗ Iran hiện đang đối mặt với những yêu cần cần chúng ta phải chuyển hướng phát triển đến Vịnh Ba Tư. Tehran, Karaj và Qazvin hiện đang đối mặt với khủng hoảng nước rất khó giải quyết”.
Người dân uống nước giải nhiệt dưới thời tiết nắng nóng tại Tehran, Iran ngày 22/7/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Riêng thủ đô Tehran đã mở rộng thành đô thị với 10 triệu người, tiêu thụ gần 1/4 nguồn cung nước của Iran.
Từ lâu, Tổng thống Pezeshkian đã lo lắng và báo động về khủng hoảng nước ngày càng trầm trọng tại Iran. Ngày 2/10, ông lưu ý: “Năm 2024, lượng mưa của Iran là 140mm, trong khi tiêu chuẩn phải là 260mm. Điều đó đồng nghĩa với lượng mưa đã giảm 50-60%. Năm nay, tình hình cũng nguy cấp không kém”. Một số ước tính gần đây cho thấy lượng mưa của Iran trong năm 2025 đã giảm dưới 100mm.
Ông bổ sung: “Nước trong các con đập đang giảm, nhiều giếng cũng cạn trong khi chi phí vận chuyển nước từ khu vực khác phản ánh nhu cầu cấp thiết của thay đổi cách tiếp cận. Việc chuyển nước từ khu vực này tới Tehran cần chi tới 4USD (124.000 đồng) cho mỗi mét khối”.
Các con đập của Tehran thường cung cấp 70% lượng nước của thủ đô với 30% còn lại khai thác từ nguồn nước ngầm. Tuy nhiên, lượng mưa thấp và tình trạng gia tăng nước bốc hơi dẫn tới giảm nước tại các con đập và dồn thêm áp lực vào nguồn nước ngầm.
Ông Pezeshkian nhận xét: “Việc phát triển không cân nhắc đến tác động lên tới các nguồn tài nguyên và kinh phí sẽ dẫn tới hậu quả tự hủy hoại”.