Ảnh chụp màn hình từ video trên kênh Telegram của ông Robert “Madyar” Brovdi.
Tờ Kyiv Post dẫn lời ông Brovdi cho biết trong thông báo đăng trên Telegram rằng đơn vị “Birds of the Madyar” đã thực hiện cuộc tấn công vào rạng sáng 13/11. Nói về mẫu UAV Orion, ông mô tả đây là loại thiết bị có khả năng mang bom và tên lửa không đối đất, đồng thời là khí tài “giá trị và hiếm”.
Ông cũng nhắc lại rằng ngày 13/9, các thành viên Lữ đoàn 414 “Birds of the Madyar” từng bắn rơi một chiếc Orion khi chiếc UAV này đang thực hiện nhiệm vụ. Theo ông Brovdi, việc phá hủy cơ sở tại Crimea là bước nối tiếp tự nhiên của chiến dịch nói trên.
Bản báo cáo được công bố kèm hình ảnh từ UAV cho thấy cơ sở bị đánh trúng và video ghi lại vụ bắn hạ Orion hôm 13/9. Tờ Kyiv Post không thể tự xác minh thời gian và địa điểm của các đoạn ghi hình. (Xem video dưới - Nguồn Telegram):
Orion là mẫu UAV tầm trung, thời gian bay dài, được quân đội Nga đưa vào sử dụng từ năm 2020. Thiết bị do công ty Kronstadt phát triển và được cho là có tích hợp một số công nghệ Israel. Orion có thể mang nhiều loại vũ khí dẫn đường như KAB-20, KAB-50, UPAB-50 và FAB-50.
Chuyên gia hàng không Anatoly Khrapchinsky, Phó giám đốc một công ty tác chiến điện tử tại Ukraine, cho biết trong cuộc phỏng vấn cuối năm 2024 rằng Orion phụ thuộc nhiều vào linh kiện nhập khẩu.
“Công nghệ Nga trong đó rất ít. Ngay cả động cơ cũng là loại của Áo – nặng và đắt đỏ”, ông nói. Ông cũng cho biết Nga tiếp tục mua các linh kiện này thông qua những nước trung gian như Kazakhstan.
Theo cơ quan tình báo Ukraine, khoảng 1/3 số doanh nghiệp tham gia chuỗi sản xuất Orion vẫn chưa bị áp đặt trừng phạt và Nga vẫn có thể tiếp cận các linh kiện quan trọng phục vụ ngành công nghiệp quốc phòng.
Cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) cảnh báo những tổ hợp như Orion không chỉ đe dọa Ukraine mà còn tiềm ẩn nguy cơ đối với “cả thế giới văn minh”. GUR cáo buộc các công nghệ và linh kiện này có thể được chuyển giao cho các đồng minh của Nga, làm gia tăng rủi ro xung đột tại những khu vực khác.
Các doanh nghiệp liên quan bao gồm nhà sản xuất hệ thống quang – điện tử, trạm thông tin mặt đất và vật liệu composite polymer dùng trong chế tạo UAV.
Với trọng lượng khoảng 1.150 kg, Orion có khả năng bay liên tục tới 24 giờ, đạt độ cao khoảng 7.500 m và mang được tải trọng 200 kg. UAV này thường được sử dụng cho nhiệm vụ trinh sát, cung cấp thông tin chiến trường theo thời gian thực và thực hiện các đòn tấn công.
Dù giá chính xác chưa được công bố, nhiều ước tính cho rằng mỗi chiếc Orion có giá trên 5 triệu USD, trong khi Bộ Quốc phòng Nga được cho là đã chi khoảng 30 triệu USD để phát triển nguyên mẫu đầu tiên.
Tháng 7 vừa qua, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) công bố video cho thấy một UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) đã bắn hạ một chiếc Orion khác – trường hợp hiếm hoi một UAV trinh sát – tấn công cỡ lớn bị tiêu diệt bởi một UAV phòng không.
Trang Defense Express bình luận: “Đây ít nhất là lần đầu tiên loại UAV này bị bắn hạ bởi một UAV phòng không, và có thể cũng là lần đầu tiên một mục tiêu ‘nặng ký’ như vậy bị tiêu diệt theo cách này”.