Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: THX/TTXVN
Theo đó khi trao đổi với tờ Le Monde, ông Macron chia sẻ rằng ông sẵn sàng đàm phán về vấn đề vũ khí hạt nhân để bảo vệ châu Âu theo yêu cầu của ông Friedrich Merz – người gần như chắc chắn sẽ trở thành Thủ tướng Đức trong thời gian tới. Bình luận trên của Tổng thống Pháp được đưa ra vào ngày 28/2, sau khi xuất hiện những thông tin trong đầu tuần qua cho thấy nước này đã sẵn sàng sử dụng khả năng răn đe hạt nhân của mình để bảo vệ châu Âu.
Vị Tổng thống Pháp cũng nhắc đến mối đe dọa từ bên ngoài, trong bối cảnh ông Friedrich Merz cũng đưa ra tuyên bố về vấn đề "chia sẻ hạt nhân" với Pháp và Anh, cũng như mong muốn châu Âu khẳng định sự độc lập về hạt nhân.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết: "Nếu các đồng nghiệp muốn tiến tới khả năng tự chủ và răn đe lớn hơn, thì chúng ta sẽ phải mở cuộc thảo luận chiến lược rất sâu sắc này. Nó có những yếu tố rất nhạy cảm và rất bí mật nhưng tôi sẵn sàng mở cuộc thảo luận này".
Hiện nay, Pháp là một trong 2 quốc gia châu Âu sở hữu năng lực răn đe hạt nhân và quốc gia thứ hai là Anh. Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện nay đã đặt ra những câu hỏi lớn về vai trò của Mỹ trong NATO. Điều này khiến một số nhà phân tích nhận định rằng châu Âu cần phải phát triển một năng lực hạt nhân chung, nhằm phát đi một tín hiệu rõ ràng cho thấy lục địa này chấp nhận một thực tế không thể tiếp tục dựa vào Washington.
Cũng trong ngày 28/2, Tổng thống Macron đã xuất hiện trên kênh truyền hình của Bồ Đào Nha khi cho rằng nếu châu Âu muốn tự chủ hơn trong các vấn đề quốc phòng, thì các nhà lãnh đạo châu Âu nên bắt đầu một cuộc thảo luận chiến lược và cởi mở về khả năng răn đe hạt nhân.
Một trong những cường quốc hạt nhân hàng đầu trên toàn cầu là Mỹ. Nước này sở hữu kho vũ khí gồm khoảng 100 tên lửa hạt nhân, nhiều trong số đó được triển khai tại một căn cứ quân sự của Mỹ tại Đức để đảm bảo an ninh cho toàn châu Âu. Tuy nhiên, sự đảm bảo an ninh này có thể thay đổi dưới thời Tổng thống Trump.
Giáo sư Michael Witt thuộc Đại học King's London đánh giá đề xuất của Pháp về việc mở rộng “ô hạt nhân” để bảo vệ Đức và châu Âu có thể giải quyết vấn đề Mỹ rút dần cam kết an ninh đối với khu vực. Tuy nhiên, Đức cần vượt qua sự do dự của mình và đóng vai trò dẫn đầu trong việc tài trợ cho nỗ lực này.
Bên cạnh đo, ông Witt cũng cho rằng châu Âu phải giải quyết được điểm yếu về lĩnh vực năng lượng, bởi sự phụ thuộc vào các nguồn bên ngoài làm tăng nguy cơ bị ép buộc và suy yếu khả năng phòng thủ nếu thiếu sự hỗ trợ từ Mỹ. Ông cho rằng tăng cường sản xuất năng lượng nội địa, bao gồm cả năng lượng hạt nhân, là yếu tố then chốt trong đảm bảo an ninh.
Giáo sư Michael Witt nói thêm: "Với việc ông Trump ra hiệu rút lui khỏi các cam kết của NATO và ưu tiên lợi ích của Mỹ hơn các liên minh, châu Âu không còn có thể trông cậy vào sự bảo vệ của Mỹ nữa. Đề xuất của Pháp về việc mở rộng ô bảo vệ hạt nhân của mình sang Đức và phần còn lại của châu Âu là giải pháp khả thi nhất".
Dẫn nguồn từ giới ngoại giao Đức, tờ The Telegraph đưa tin rằng các cuộc thảo luận về biện pháp răn đe hạt nhân chung của châu Âu đối với Đức vẫn chưa bắt đầu, trong bối cảnh nước này đang tập trung đàm phán để thành lập chính phủ liên minh sau cuộc bầu cử cuối tuần trước.