Các vụ kiện của Tổng thống Trump ở những bang chiến địa then chốt như Pennsylvania, Michigan và Arizona hiện đang tập trung vào đẩy mạnh một loạt cáo buộc và giả thuyết pháp lý, một số dựa trên những cáo buộc còn mơ hồ về gian lận hoặc những khiếu nại về quyền tiếp cận quá trình xử lý phiếu bầu, với mục đích ngăn giới chức tiểu bang xác nhận kết quả bỏ phiếu phổ thông – mà cho đến nay đều nghiêng về ông Joe Biden.
“Khi chiến dịch tranh cử của ông Trump đẩy mạnh những lập luận pháp lý, họ đã không thực sự đưa ra được bất kỳ dữ liệu hoặc giả thuyết pháp lý nào mạnh mẽ hơn so với khi họ bắt đầu” – luật sư về bầu cử và chuyên gia phân tích của CNN Rick Hasen cho biết.
Theo các chuyên gia về bầu cử, chiến lược hậu bầu cử của Tổng thống Donadl Trump dường như đang nhắm vào những nghi ngờ về kết quả kiểm phiếu nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của các thẩm phán trong ngăn chặn các bang xác nhận kết quả bỏ phiếu. Theo kế hoạch, Đại cử tri đoàn sẽ chính thức bầu chọn Tổng thống vào ngày 14/12, và đến hạn chót là 8/12, mọi vấn đề tranh chấp bầu cử ở các bang phải được giải quyết.
Về lý thuyết, nếu chiến lược đó thành công, nó có thể mở ra con đường cho các cơ quan lập pháp tiểu bang – đặc biệt là khi đảng Cộng hòa nắm quyền ở Michigan và Pennsylvania – tranh luận rằng họ nên đưa ra lựa chọn riêng của mình về cử tri đoàn của bang, qua đó trao cho ông Trump chiến thắng.
Nhưng trên thực tế, các chuyên gia pháp lý theo chủ nghĩa tự do lẫn bảo thủ đều nhận định rằng cách tiếp cận của Tổng thống Trump là cực kỳ khó thành công. “Tôi nghi ngờ giấc mơ viển công của chiến dịch bên ông Trump là tác động lên tất cả những vấn đề trước nay chưa từng được kiện lên Tòa án Tối cao”, nhà phân tích Ginsberg nói với CNN.
Ngay cả chiến lược gia lâu năm của đảng Cộng hòa là Karl Rove cũng viết trên tờ Tạp chí Wall Street hôm 11/11 rằng, chiến thắng của ông Biden là không thể đảo ngược. “Để chiến thắng, ông Trump phải chứng minh tình trạng gian lận có hệ thống, với hàng chục nghìn phiếu bầu bất hợp pháp. Nhưng cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng nào về điều đó. Trừ khi sớm xuất hiện một số bằng chứng, cơ hội của Tổng thống trước tòa án sẽ giảm mạnh khi các bang bắt đầu xác nhận kết quả kiểm phiếu”, ông Rove viết.
Dưới đây là tình hình kiện tụng cụ thể tại các bang chiến trường:
Bang Pennsylvania
Hạt Keystone của Pennsylvania đã chứng kiến nhiều nỗ lực pháp lý nhất của Tổng thống Trump nhằm thách thức chiến thắng của đối thủ Biden trước Tòa án. Hiện tại, vụ kiện táo bạo nhất là nhằm ngăn cản các nhà lãnh đạo tiểu bang xác nhận kết quả kiểm phiếu.
Tuy nhiên, các đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong cơ quan lập pháp bang Pennsylvania cho biết, các đại cử tri của bang sẽ tuân thủ kết quả của cuộc bỏ phiếu phổ thông. Theo đó, ông Biden dẫn trước với khoảng cách 50.000 phiếu.
Hôm 9/11, đội ngũ tranh cử của ông Trump đã nộp hồ sơ kiện lên tòa án liên bang tại Pennsylvania, trình bày nhiều bất bình về cuộc bầu cử tại bang này nhưng chỉ có ít bằng chứng. Hồ sơ kiện cáo buộc rằng các cử tri đã phải đối mặt với những vi phạm về quyền hiến định, do các hạt thực hiện những cách tiếp cận khác nhau trong xử lý phiếu bầu vắng mặt, và rằng các quan sát viên có những thời điểm đã không thể giám sát đầy đủ quá trình xử lý phiếu. Tuy nhiên, trước đó, những tranh luận tương tự đã vấp phải sự hoài nghi của các thẩm phán tại các tòa án khác.
Đội ngũ của Tổng thống Trump đã yêu cầu Thẩm phán Matthew Brann ở Hạt Central của Pennsylvania dừng việc xác nhận kết quả bầu cử. Ông Brann sẽ tổ chức các cuộc tranh luận và một phiên điều trần để các nhân chứng ra làm chứng vào ngày 16 và 18/11 tới.
Ngoài ra còn một số vụ kiện của chiến dịch ông Trump và đảng Cộng hòa xung quanh việc xử lý các lá phiếu vắng mặt có lỗi, hoặc những tình huống đặc biệt khác như thiếu phong bì riêng, thiếu địa chỉ trên phong bì bên ngoài, hoặc phong bì bị sửa chữa, hay các phiếu gửi qua thư được nhận sau Ngày Bầu cử.
Tuy nhiên, kể cả trong trường hợp tất cả các vụ kiện này đạt được thành công, thì lượng phiếu chịu ảnh hưởng cũng chỉ ở mức vài nghìn và không đủ để lật ngược thế dẫn trước của ông Biden.
Bang Michigan
Hai vụ kiện từ chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump – tại tòa án liên bang và tiểu bang Michigan – đang tìm cách làm chậm lại hoặc ngăn cản bang và hạt Wayne (nơi có thủ phủ Detroit ủng hộ đảng Dân chủ), xác nhận kết quả bầu cử. Các quan chức ở Michigan cho biết cuộc bầu cử đã được tiến hành hợp lệ.
Trong một vụ kiện được đệ lên tòa án liên bang hôm 11/11, đội ngũ của ông Trump đề nghị tòa buộc kết thúc kiểm phiếu vắng mặt ở Michigan và ngăn tiểu bang xác nhận kết quả bầu cử.
Tại Michigan, ông Biden đang dẫn trước với chênh lệch gần 3% phiếu bầu, tương đương gần 150.000 phiếu.
Trong khi đó, một thẩm phán tại Tòa án Khiếu nại của bang Michigan đã bác bỏ vụ kiện của ông Trump chỉ 2 ngày sau khi đơn được nộp lên, khẳng định những “bằng chứng” mà đội ngũ của ông trình lên chỉ là tin đồn.
Cùng ngày, hai nguyên đơn cá nhân cũng đưa ra khiếu nại tương tự như đội ngũ của tổng thống, đề nghị kiểm toán và ngăn chặn xác nhận kết quả bầu cử.
Luật sư David Fink, đại diện cho Detroit, giải thích với thẩm phán tại một phiên điều trần rằng, việc ngăn chặn hoàn tất kiểm phiếu tại Michigan sẽ hoặc là loại bỏ tiểu bang này khỏi Đại cử tri đoàn, đưa việc bầu chọn tổng thống lên Hạ viện, hoặc cho phép cơ quan lập pháp bang do đảng Cộng hòa kiểm soát tìm cách bầu ra nhóm đại cử tri của riêng mình.
Bang Arizona
Đội ngũ của Tổng thống Trump cũng đệ đơn kiện từ ngày 7/11 nhằm ngăn chặn xác nhận kết quả kiểm phiếu bầu trực tiếp trong Ngày Bầu cử ở hạt Maricopa, hạt đông dân nhất của bang Arizona, nơi có thành phố Phoenix.
Hiện tại ông Biden đang dẫn trước ông Trump ở Arizona với trên 12.000 phiếu. Tuy nhiên, phía ông Trump cho rằng, việc xem xét lại gần 166.000 phiếu bầu trực tiếp trong Ngày Bầu cử “sẽ mang lại hàng nghìn phiếu bổ sung cho Tổng thống Trump và các ứng cử viên Cộng hòa khác”.
Vụ kiện này tập trung vào các lập luận cho rằng một số phiếu bầu của cử tri đã bị máy từ chối do những lỗi như vết mực từ bút lông dầu Sharpie, những vết bẩn. Chiến dịch cũng đang sử dụng tuyên bố từ hai cử tri Cộng hòa nghi ngờ rằng lá phiếu của họ đã không được kiểm.
Bang Georgia
Tại tiểu bang Georgia không có kiện tụng kéo dài, nhưng giới chức bang đang tiến hành một cuộc kiểm phiếu lại hoàn toàn bằng tay, kể từ ngày 11/11. Theo số liệu đã công bố thì ông biden dẫn trước với khoảng cách khoảng 14.000 phiếu, tương đương 0,3%.
Ngay cả khi kiểm phiếu lại, khoảng cách phiếu bầu dù chỉ trên 1.000 cũng là lớn và không dễ để Tổng thống Trump vượt qua. Trong các cuộc kiểm phiếu kể từ năm 2000, trung bình sự thay đổi về số phiếu bầu chỉ lên đến vài trăm – theo nghiên cứu từ tổ chức phi đảng phái FairVote.