Binh sĩ Iraq trong đường hầm phiến quân IS đào tại Mosul. Ảnh: Reuters |
Qua phát hiện bất ngờ này, giới nghiên cứu có thể tìm hiểu thêm về đế chế đầu tiên của thế giới. Các tín đồ Công giáo và Hồi giáo cho rằng tại ngôi đền Nebi Yunus có lăng mộ của Thánh Jonah (theo kinh Thánh, hoặc Yunus theo kinh Koran).
Ngôi đền này đã bị IS phá hủy ngay sau khi chiếm nhiều vùng ở miền Bắc Iraq hồi năm 2014. Ngôi đền tọa lạc trên đỉnh ngọn đồi Nebi Yunus ở Mosul, là một trong hai gò tạo nên một phần của thành phố cổ Nineveh.
Hồi tháng trước, quân đội Iraq đã giành lại được khu vực này từ tay IS. Trong quá trình đánh giá mức độ thiệt hại do IS gây nên, các nhà khảo cổ đã phát hiện cung điện còn nguyên vẹn có niên đại năm 600 trước Công nguyên, từ những đường hầm sâu dưới ngôi đền do IS đào.
Theo các nhà khảo cổ, nơi này từng được khai quật hồi năm 1852, từ đế chế Ottoman, và trong những năm 1950 một số ban ngành cổ vật Iraq đã tới đây, nhưng chưa có nhóm nào tới cung điện này.
Những đường hầm sâu dưới ngôi đền cho thấy IS đã đào chúng để săn tìm cổ vật. Bên trong một những đường hầm, nhà khảo cổ Iraq Layla Salih phát hiện một bản khắc chữ nêm bằng đá cẩm thạch của Vua Esarhaddon được cho là có niên đại vào năm 672 trước Công nguyên, trong đế chế Assyria.
Dù tên vua không được nhắc tới trong bản khắc chữ song một sử gia cho rằng những dòng chữ trong đó rõ ràng là mô tả Vua Esarhaddon, đặc biệt là công trình xây dựng lại thành Babylon của ông sau khi vua cha Sennacherib phá hủy.
Cung điện này được xây dựng cho Vua Sennacherib, sau đó được Esarhaddon (681-669 trước Công nguyên) tu bổ và mở rộng. Cung điện tiếp tục được Vua Ashurbanipal (669-627) tu bổ. Năm 612 trước Công nguyên, cung điện đã bị phá hủy một phần.
Giới chức khảo cổ cho rằng IS đã đánh cắp hàng trăm cổ vật tại địa điểm trên trước khi quân đội Iraq giành lại được phía Đông thành phố Mosul, đồng thời cảnh báo những đường hầm sâu nói trên có nguy cơ bị sập bất cứ lúc nào và chôn vùi, phá hủy những phát hiện mới.