Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) chia sẻ hình ảnh các loại vũ khí sẽ bán cho Saudi Arabia với Thái tử Mohammed bin Salman ngày 20/3. Ảnh: AFP
Trong chương trình phỏng vấn “60 Minutes” phát sóng trên kênh CBS ngày 14/10, Tổng thống Trump khẳng định sẽ gây sức ép với Saudi Arabia, thề sẽ “trừng phạt nặng” nếu điều tra ra chính quyền Saudi Arabia có liên quan tới sự biến mất của nam nhà báo Jamal Khashoggi, song ông không nêu cụ thể các biện pháp trừng phạt là gì.
“Không một ai biết liệu quan chức Saudi có liên quan đến vụ việc đó hay không, mặc dù họ kịch liệt bác bỏ. Vụ việc sẽ được điều tra chi tiết. Chúng tôi sẽ tìm ra sự thật và sẽ có những biện pháp trừng phạt nghiêm khắc”, Tổng thống Trump nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump chỉ rõ các hành động tiếp theo của Mỹ sẽ không gây nguy hại tới hợp đồng thiết bị quân sự với Saudi Arabia. “Tôi không muốn ảnh hưởng tới công việc của mọi người. Tôi không muốn mất một hợp đồng như thế. Có rất nhiều cách thức trừng phạt khác”.
Trước đó, các nhà lập pháp Mỹ đã đe dọa có những động thái trừng phạt Saudi Arabia, cụ thể như ngăn chặn các hợp đồng mua bán vũ khí. Theo luật pháp Mỹ, Quốc hội nước này có thể tạm đình chỉ giao dịch mua bán vũ khí với nước ngoài nếu lo ngại rằng hợp đồng này có thể trao vũ khí cho các lực lượng có ý định gây hại cho dân thường.
Trong một buổi họp báo ngày 14/10, Tổng thống Trump phản đối mạnh đề xuất trừng phạt Riyadh, nói rằng với việc đình chỉ hợp đồng bán vũ khí cho Ả Rập Saudi thì Mỹ như đang "tự trừng phạt mình". "Tôi thực sự nghĩ rằng chúng ta sẽ tự trừng phạt chính mình nếu làm điều đó".
Hình ảnh ông Khashoggi vào lãnh sự quán Saudi Arabia ngày 2/10, thu từ máy quay giám sát. Ảnh: CNN
Hồi tháng 3/2018, trong cuộc gặp với Thái tử Saudi Arabia Mohammad bin Salman Al Saudi, Tổng thống Trump đã hoan nghênh việc bán lô vũ khí trị giá hàng tỷ USD cho vương quốc giàu có bậc nhất Ả rập.
Thái độ chần chừ của Tổng thống Trump trong việc “xử lý” Saudi Arabia là một minh chứng cho thấy quan hệ mật thiết lâu nay giữa ông chủ Nhà Trắng và Thái tử Mohammad bin Salman. Dưới thời chính quyền Trump, Mỹ tiếp tục cung cấp vũ khí, hậu thuẫn chiến dịch ném bom của Saudi Arabia nhằm vào phiến quân Houthi tại Yemen.
Khashoggi – một nhà báo bình luận người Saudi Arabia – mất tích sau khi ông đến lãnh sự quán Saudi tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 2/10 để lấy tài liệu. Quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ có đoạn video và âm thanh chứng minh một đội an ninh Saudi Arabia đã bắt giữ nam phóng viên này ngay tại lãnh sự quán trước khi sát hại và phân xác ông. Tuy nhiên, giới chức Saudi khẳng định phóng viên Khashoggi đã rời khỏi tòa nhà một cách bình an vô sự.