Người dân tại Khan Younis, Dải Gaza, ngày 14/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Theo đài truyền hình CNN, bức thư do Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cùng viết được gửi tới Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant và Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Ron Dermer trong ngày 13/10. Đây là một động thái đáng kể mới của Mỹ nhằm tìm cách buộc Israel tạo điều kiện cho các hoạt động cung cấp viện trợ nhân đạo vào Gaza.
Trong bức thư, Mỹ bày tỏ lo ngại về tình hình nhân đạo tại dải đất phong toả của người Palestine và yêu cầu "chính phủ Israel có những hành động khẩn cấp và bền vững trong tháng này để đảo ngược quỹ đạo này".
Kể từ đầu năm, lượng viện trợ nhân đạo chuyển đến Gaza đã giảm hơn 50% và lượng viện trợ được chuyển đến trong tháng 9 đã xuống mức thấp nhất trong năm qua". Hạn chót mà phía Mỹ đặt ra cho Israel là sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 5/11.
Trước khi gửi thư cho Israel, bất chấp lời cảnh báo nghiêm khắc, Mỹ vẫn tiếp tục cung cấp viện trợ quân sự cho quốc gia Trung Đông này, bao gồm một hệ thống phòng không tiên tiến và thậm chí Mỹ cũng triển khai binh sĩ tới nước này để vận hành hệ thống.
Tuy nhiên, bức thư nêu rõ kế hoạch viện trợ trong tương lai của Mỹ dành cho Israel có thể gặp rủi ro. Bức thư lưu ý bộ Ngoại giao và Quốc phòng Mỹ, theo luật pháp Mỹ, "phải liên tục đánh giá" việc Israel tuân thủ các cam kết đã đưa ra vào đầu năm nay rằng họ sẽ không hạn chế dòng viện trợ vào DảiGaza.
Một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết chính quyền hy vọng bức thư sẽ thuyết phục được Israel hành động. "Hồi tháng 4, Ngoại trưởng Blinken đã gửi một bức thư tương tự và nhận được phản hồi mang tính xây dựng cùng các biện pháp cụ thể từ phía Israel. Bức thư này xuất hiện sau khi viện trợ đến Gaza giảm gần đây, chúng tôi cũng muốn giải quyết vấn đề này bằng các biện pháp cụ thể", vị quan chức nhấn mạnh.
Trong thư, Mỹ đặt ra mục tiêu yêu cầu mà Israel cần phải thực hiện đối với hoạt động viện trợ, bao gồm Israel phải cho phép ít nhất 350 xe tải mỗi ngày vào Gaza qua cả bốn cửa khẩu chính, ngoài việc mở một cửa khẩu thứ năm. Trong tháng tới, Israel cũng phải thực hiện lệnh tạm ngừng bắn trên khắp Gaza khi cần thiết để có thể thực hiện các hoạt động nhân đạo, bao gồm tiêm chủng và phân phối viện trợ trong ít nhất 4 tháng tới.
Mỹ cũng yêu cầu Israel cho phép người dân ở khu vực nhân đạo Al-Mawasi bên trong Gaza di chuyển vào sâu bên trong trước mùa đông và tăng cường an ninh cho các đoàn xe cũng như hoạt động nhân đạo.
Israel cũng phải hành động để đảm bảo rằng các hành lang của Lực lượng vũ trang Jordan hoạt động với công suất đầy đủ và liên tục.
Lá thư kết thúc bằng lời kêu gọi thiết lập một kênh mới giữa chính phủ Mỹ và Israel để nêu ra và thảo luận về các vụ việc gây hại cho dân thường. Cuộc họp đầu tiên dự kiến được tổ chức vào cuối tháng.
Trong những tuần gần đây, Israel vẫn tiếp tục gia tăng các hoạt động quân sự ở phía Bắc Gaza và kêu gọi dân thường ở đó sơ tán về phía Nam, nơi đang có hơn một triệu người Palestine di dời trú ẩn. Cuốituần trước, Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc cảnh báo các hoạt động quân sự của Israel đang có "tác động thảm khốc" đến an ninh lương thực cho các gia đình Palestine.
Trong thư, Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Austin đã viết rằng các hành động của chính phủ Israel dường như đang góp phần làm tình hình nhân đạo trở nên tồi tệ hơn.
Chỉ một ngày sau khi bức thư được gửi đến, COGAT - cơ quan quản lý chính sách đối với các vùng lãnh thổ của Palestine và dòng viện trợ vào dải Gaza của Israel - đã đăng tải trên Twitter những bức ảnh về viện trợ vào Gaza.
“30 xe tải đã vào miền Bắc Gaza qua Cửa khẩu Erez vào đầu ngày hôm nay. Israel không ngăn cản việc đưa viện trợ nhân đạo mà tập trung đưa thực phẩm vào Gaza. Israel sẽ tiếp tục cho phép đưa viện trợ nhân đạo vào Gaza cho người dân, đồng thời phá hủy cơ sở hạ tầng quân sự và quản lý của Hamas”, COGAT viết.