Đại sứ Israel Avi Nir-Feldklein tại Liên minh châu Âu. Ảnh: politico.eu
Theo tờ Politico ngày 13/10, trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ khi nhậm chức, ông Avi Nir-Feldklein bày tỏ lạc quan rằng lệnh ngừng bắn sẽ tạo cơ hội “thiết lập lại” quan hệ giữa Israel và EU, vốn bị căng thẳng trong thời gian qua liên quan đến tình hình nhân đạo ở Gaza. “Chúng tôi rất coi trọng mối quan hệ với EU. Tôi tin rằng hầu hết các quốc gia thành viên mong muốn điều này. Hiện sáng kiến hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy đã khởi động tích cực và EU chắc chắn sẽ muốn tham gia”, ông nói.
Nhà ngoại giao Israel cho rằng để tiến trình hòa bình diễn ra suôn sẻ, EU cần dỡ bỏ những rào cản hiện có. Ông nhấn mạnh trước hết, khối này nên khôi phục các khoản tài trợ cho hợp tác với các cơ quan và tổ chức Israel, vốn bị Ủy ban châu Âu đình chỉ trong tháng trước. Ngoài ra, kế hoạch tạm ngừng một phần thỏa thuận hợp tác Israel - EU, bao gồm chương trình nghiên cứu Horizon Europe và các ưu đãi thương mại, “không còn lý do để duy trì”.
Tháng trước, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố một loạt biện pháp nhằm hạn chế thương mại với Israel và áp đặt trừng phạt đối với một số bộ trưởng trong chính phủ Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Bà von der Leyen đồng thời tuyên bố đình chỉ gói hỗ trợ tài chính khoảng 14 triệu euro và nhấn mạnh cần chấm dứt tình trạng bạo lực đang diễn ra hằng ngày tại Gaza. Ngoài ra, một số quốc gia thành viên EU đã chính thức công nhận Nhà nước Palestine, động thái vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ phía Israel.
Các quan chức EU và Anh từng bày tỏ mong muốn được tham gia ‘hội đồng hòa bình’ - cơ chế dự kiến giám sát giai đoạn quản lý chuyển tiếp tại Gaza do một ủy ban Palestine đảm trách. Tuy nhiên, ông Nir-Feldklein cho rằng phía Israel có thể tỏ ra thận trọng trước khi các vướng mắc hiện tại được giải quyết.
Về triển vọng dài hạn, nhà ngoại giao này nhấn mạnh sáng kiến hòa bình do Mỹ thúc đẩy có ý nghĩa “hết sức quan trọng”, giúp chấm dứt xung đột và đưa các con tin Israel trở về. Trong khi EU và nhiều nước phương Tây vẫn coi giải pháp hai nhà nước là lựa chọn duy nhất để đạt được hòa bình bền vững, Thủ tướng Netanyahu đã bác bỏ phương án này. Ông Nir-Feldklein cho rằng hiện điều đó “không khả thi” khi Hamas vẫn còn hoạt động tại Gaza và một bộ phận người Palestine chưa thừa nhận quyền tồn tại của Israel.
Dù vậy, ông không loại trừ khả năng trong tương lai, nếu có sự thay đổi căn bản từ phía Palestine, ý tưởng hai nhà nước có thể được đưa trở lại bàn đàm phán.