Chiến dịch mới sẽ mang tính quân sự thuần túy và sẽ thay thế chiến dịch mang tên Sophia, vốn được triển khai từ năm 2015 nhằm ngăn chặn làn sóng người di cư vào châu Âu nhưng hiện đã dừng hoạt động.
Cảnh đổ nát do xung đột tại khu vực ngoại ô Khallat Al-Ferjan, phía nam thủ đô Tripoli, Libya ngày 16/2/2020. Ảnh: THX/TTXVN
Quyết định này đánh dấu bước đột phá sau nhiều tuần đàm phán không đạt kết quả và lời cảnh báo của Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại EU Josep Borrell rằng khối này có nguy cơ bị gạt sang một bên nếu không thể hành động và có nguy cơ phó mặc số phận của Libya vào tay Thổ Nhĩ Kỳ và Nga. Ban đầu ông Borrell hy vọng sẽ hồi sinh sứ mệnh quân sự hiện này của EU tại Địa Trung Hải, có tên gọi là Chiến dịch Sophia, vốn đã ngừng triển khai từ tháng 3 năm ngoái sau khi Italy tuyên bố sẽ không tiếp nhận thêm người di cư được giải cứu trên biển. Trong một sự thỏa hiệp nhằm xoa dịu quan ngại của Áo rằng bất kỳ sứ mệnh hải quân nào cũng có thể đưa thêm người di cư tới châu Âu, các tàu của EU sẽ chặn và kiểm tra những tàu khả nghi ở Đông Địa Trung Hải, nơi phần lớn hoạt động buôn lậu vũ khí đang diễn ra, cách xa các lộ trình của người di cư. Ngoại trưởng Áo Alexander Schallenberg nhấn mạnh rằng mặc dù chấp nhận song Vienna sẽ vẫn cảnh giác với bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sứ mệnh này thu hút người di cư tiến vào châu Âu.
Đề cập tới lệnh cấm vận vũ khí đầu tiên của Liên hợp quốc (LHQ) năm 2011 đối với Libya, trong phát biểu sau cuộc họp tại Brussels, Ngoại trưởng Italy Luigi di Maio nói: "Chúng tôi đều nhất trí tạo ra một sứ mệnh ngăn chặn dòng chảy vũ khí vào Syria".
Mặc dù sứ mệnh mới của EU ở Đông Địa Trung Hải sẽ là hoạt động quân sự thuần túy nhưng theo luật pháp quốc tế, các tàu của EU vẫn được yêu cầu giải cứu những người gặp nạn trên vùng biển này. Giới chức quân sự EU sẽ đề xuất chi tiết kế hoạch, bao gồm số lượng tàu và phạm vi địa lý của chiến dịch, để trình lên các ngoại trưởng của khối trong cuộc họp tiếp theo vào ngày 23/3.