Thổ Nhĩ Kỳ tham gia dự án chế tạo máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ. Ảnh: CCO
Phát ngôn trên của Bộ trưởng Công nghiệp và Kỹ thuật Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra sau hai năm quan hệ Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ rơi vào căng thẳng liên quan đến việc Ankara mua hệ thống phòng không tên lửa S-400 do Nga sản xuất. Washington luôn phản đối thương vụ mua S-400 của Ankara, thúc ép Thổ Nhĩ Kỳ này ngừng việc tiếp nhận S-400 nếu không muốn bị loại khỏi dự án chế tạo tàng hình cơ F-35 của Mỹ.
Theo Sputnik, phát biểu trong cuộc họp báo tại Lễ hội Giám sát Bầu trời Quốc gia lần thứ 22 tổ chức tại thành phố tự trị Antalya, Bộ trưởng Công nghiệp và Kỹ thuật Thổ Nhĩ Kỳ Mustafa Varank cho biết: “Tên lửa không đối đất được thiết kế cho máy bay F-35 có thể được sử dụng cho chiến đấu cơ và máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ”. Bộ trưởng Varank nêu cụ thể tên lửa hành trình SOM-J do nước này chế tạo có thể tích hợp với máy bay không người lái Akıncı UAV.
Vị quan chức này cũng nhấn mạnh các quốc gia trong chương trình F-35 rất quan tâm tới việc mua loại tên lửa hành trình trên, nên “chúng tôi có thể dễ dàng bán tên lửa ngay cả khi bị Mỹ loại trừ khỏi dự án”.
Năm 2017, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký hợp đồng mua 4 hệ thống phòng thủ tên lửa S-400. Thương vụ này đã gây ra tranh cãi giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ, viện dẫn những quan ngại an ninh và sự không tương thích của S-400 với các hệ thống phòng không của NATO mà Thổ Nhĩ Kỳ cũng là một thành viên. Để gây sức ép buộc Ankara từ bỏ hợp đồng với Nga, Mỹ đã đình chỉ việc chuyển giao máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Lầu Năm Góc thông báo kế hoạch loại bỏ hoàn toàn sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35 vào ngày 31/7.
Trước sự phản đối từ phía Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần khẳng định quốc gia có quyền tự do chọn vũ khí mua của nước nào. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết việc tự ý loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình F-35 là một hành vi “trộm cắp” vì Ankara đã đầu tư một số tiền lớn vào chương trình.
S-400 là hệ thống tên lửa phòng không tầm trung và xa của Nga, dùng để tiêu diệt các phương tiện tấn công và do thám từ trên không cũng như mọi mục tiêu trên không khác trong điều kiện đối kháng hỏa lực và vô tuyến điện tử mạnh. Hệ thống này hoạt động hiệu quả trong mọi điều kiện thời tiết, có khả năng bắn hạ một máy bay ở khoảng cách xa 250 km và đánh chặn tên lửa đạn đạo đang bay cách 60 km.