Bị cáo Trần Hữu Đức nói lời sau cùng tại phiên xét xử. Ảnh: Bích Huệ/TTXVN
Quá trình điều tra cho thấy: Trong thời gian sinh sống tại địa phương, do bức xúc liên quan đến vấn đề đề bù đất đai trên địa bàn, năm 2015, Trần Hữu Đức có nhiều hoạt động khiếu kiện từ cơ sở đến Trung ương và đã được UBND xã Xuân Lâm, UBND huyện Nam Đàn, trả lời đơn thư liên quan đến vấn đề này. Năm 2016, Trần Hữu Đức có đơn ứng cử Đại biểu HĐND và ứng cử chức vụ Chủ tịch UBND xã Xuân Lâm, huyện Nam Đàn, nhiệm kỳ 2016 - 2021 nhưng không được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận do không đúng quy định. Do có bất mãn với chính quyền địa phương, Trần Hữu Đức nảy sinh tư tưởng thù ghét chế độ.
Ngày 13/01/2021, Cơ quan An ninh điều tra Công an Nghệ An tiếp nhận đơn tố cáo của công dân tố cáo Trần Hữu Đức đã thu thập thông tin cá nhân của công dân tố cáo cung cấp cho tổ chức phản động, khủng bố "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" nhằm chống phá Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày 21/01/2021, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Nghệ An đã thi hành Lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp và khám xét khẩn cấp chỗ ở đối với Trần Hữu Đức, thu giữ danh sách các công dân trên địa bàn huyện Nam Đàn đã được Trần Hữu Đức thu thập thông tin để cung cấp cho Hồ Thị Xuân Hương (sinh năm 1968; trú tại làng Kon Lor 2, xã Đăk Rơ Wa, thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum) qua tài khoản Facebook "Tôi quê hương" để tham gia trưng cầu dân ý bầu Đào Minh Quân làm tổng thống "Đệ tam Việt Nam cộng hòa".
Trong thời gian từ tháng 6/2020 đến tháng 01/2021, Trần Hữu Đức thông qua mạng xã hội Facebook đã liên hệ với các đối tượng Hồ Thị Xuân Hương, Ngô Công Trứ (sinh năm 1968, trú tại thôn Phú Nông, xã Hòa Bình 1, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên) là thành viên của tổ chức khủng bố "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" đóng tại Mỹ do Đào Minh Quân cầm đầu.
Theo hướng dẫn của các đối tượng này, Trần Hữu Đức đã thu thập thông tin cá nhân của 36 công dân trú tại các xã Nam Lĩnh, Xuân Lâm, Kim Liên (huyện Nam Đàn) gửi cho Hồ Thị Xuân Hương để đăng ký tham gia "Trưng cầu dân ý" bầu Đào Minh Quân làm tổng thống "Đệ tam Việt Nam cộng hòa".
Tiếp đó, Trần Hữu Đức đã viết đơn tình nguyện tham gia tổ chức "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" nhằm mục đích lật đổ vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, xóa bỏ chế độ Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngoài ra, Trần Hữu Đức còn đăng tải, chia sẻ, nhắn tin qua Facebook nhiều video, bài viết liên quan đến tổ chức "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" có nội dung xuyên tạc, chống đối Đảng, Nhà nước Việt Nam. Trần Hữu Đức đã thực hiện hành vi hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân ở giai đoạn chuẩn bị, do đó phải chịu trách nhiệm hình sự.
Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được và những tranh tụng tại phiên tòa, áp dụng khoản 3, Điều 109; điểm s, khoản 1, Điều 51…, Bộ luật Hình sự năm 2015, Hội đồng xét xử quyết định tuyên phạt Trần Hữu Đức 3 năm tù về tội "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân".