Trước đó, trong các ngày từ 24/6/2019 đến 10/7/2019, Tòa án nhân dân huyện Ba Vì đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án này và tuyên phạt các bị cáo: Bùi Thúy Nga (sinh năm 1956, nguyên Phó phòng Tài nguyên và Môi trường, kiêm Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Ba Vì, Hà Nội) 5 năm 6 tháng tù; Nguyễn Bá Kiên (sinh năm 1979, cán bộ địa chính xã Vân Hòa, huyện Ba Vì) 36 tháng tù và Nguyễn Xuân Giúp (sinh năm 1960, nguyên Chủ tịch UBND xã Yên Bài, huyện Ba Vì) 30 tháng tù về cùng tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo quy định tại Điều 281, khoản 2 – Bộ luật Hình sự năm 1999.
Theo bản án sơ thẩm, cuối năm 2007 đầu năm 2008, bị cáo Bùi Thúy Nga nhờ một số cá nhân mua gom đất của các hộ dân tự khai hoang tại xã Yên Bài với mục đích đầu tư kinh doanh bất động sản. Sau khi mua được đất (là loại đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường), bị cáo Nga đã nhờ người đo vẽ trích lục các thửa đất và làm hồ sơ giả để xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở (sổ đỏ). Tổng cộng, Ủy ban nhân huyện Ba Vì đã cấp 25 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở đối với số đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường nói trên.
Cơ quan tố tụng xác định việc cấp sổ đỏ này là không đúng trình tự quy định, không đúng nguồn gốc, mục đích sử dụng đất (đất có nguồn gốc do Nông trường Việt Mông quản lý và đất công do Nhà nước quản lý mà các hộ dân tự khai hoang sử dụng canh tác nông lâm nghiệp, bị chuyển đổi trái phép thành đất ở, do tư nhân quản lý, mua bán, chuyển nhượng qua nhiều người). Hành vi này của Bùi Thúy Nga, Nguyễn Bá Kiên, Nguyễn Xuân Giúp đã gây thiệt hại cho Nhà nước gần 640 triệu đồng khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Kiên vắng mặt do bị ốm. Trong 3 bị cáo, bị cáo Kiên và bị cáo Giúp kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, bị cáo Nga kháng cáo kêu oan. Trong đơn kháng cáo, bị cáo Nga cho rằng bị cáo không có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn, không mua 15 thửa đất trước khi làm thủ tục cấp sổ đỏ; bị cáo không biết chữ ký trong hồ sơ xin cấp sổ đỏ là chữ ký giả, không biết việc UBND xã không xét duyệt hồ sơ, không thẩm tra xác minh thực địa… Để làm rõ những nội dung này, bị cáo Nga và các luật sư bào chữa đã đề nghị Tòa triệu tập đại diện lãnh đạo huyện Ba Vì và các cán bộ có liên quan đến việc thẩm định hồ sơ cấp sổ đỏ đến phiên tòa.
Sau khi xem xét, Hội đồng xét xử đã quyết định hoãn phiên tòa và mở lại vào ngày 19/8 tới để triệu tập bị cáo Kiên và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.