Người dân thôn Suối Tre, xã Châu Pha, huyện Tân Thành (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) đang sống trong cảnh bất an vì thời gian qua trên địa bàn thôn có nhiều trường hợp lần lượt qua đời vì căn bệnh ung thư.
Theo ông Kiều Trung Thứ, Trưởng thôn Suối Tre, 10 năm qua (từ 2004 - 2014), trong thôn đã có hơn 20 người mắc ung thư rồi tử vong, riêng năm 2013 có 4 người tử vong, năm 2014 có 3 người. Đặc biệt, tại tổ 2 có 3 nhà kế tiếp nhau thì có tới 4 người chết vì căn bệnh quái ác này. Như trường hợp ông Trần Thiện Minh vừa qua đời vào tháng 12/2014 do ung thư gan, ông Minh là người thứ 4 ở tổ 2, thôn Suối Tre bị ung thư. Trước đó, ở liền kề nhà ông Minh, anh Trần Trung Kiên đã qua đời năm 2007 do ung thư gan, vợ anh Kiên cũng qua đời năm 2013 do bị ung thư cổ tử cung. Kế nhà anh Kiên và nhà ông Minh là nhà anh Lê Thanh Đệ, anh Đệ bị mất năm 2013 do ung thư dạ dày. Hiện trong thôn Suối Tre còn một trường hợp bị ung thư đang điều trị, đó là anh Bùi Xuân Hưởng. Khoảng 1 năm trước, anh Hưởng thường xuyên bị ho và khi nuốt thức ăn hay bị sặc, vướng ở cổ; khi đi khám bác sĩ đã kết luận anh bị ung thư hạ hầu.
“Ở thôn này có nhiều hộ trồng rau màu lấy nước suối Tre tưới, rau bị héo và có lúc rau còn bị chết, nhất là vào mùa khô”, chỉ tay xuống dòng suối Tre, một con suối chảy ngang qua thôn và là dòng suối cung cấp nước tưới cho diện tích hoa màu của thôn, ông Kiều Trung Thứ cho chúng tôi biết thêm.
Ông Phạm Khắc Đền, thôn Suối Tre, cho biết: “Gia đình tôi canh tác các loại rau ăn lá và các loại rau củ, quả nên hàng ngày phải lấy nước từ suối Tre lên tưới, nhiều lần vườn rau xanh của gia đình bị héo rũ ra ngay sau khi được tưới nước từ dòng suối này. Tôi cũng thường xuyên bị nổi mẩn ngứa khi tiếp xúc trực tiếp với nước ở suối này. Nhà tôi ngay cạnh suối, nên có những đêm tôi dậy từ 4 giờ quan sát thấy dòng suối này nước đen ngòm, đến khoảng 8 giờ sáng thì dòng nước dần trở lại trong hơn. Có những hôm, dòng suối nổi rất nhiều bọt như xà phòng, có những hôm đám bọt ấy có màu vàng và có những con lúc nhúc như dòi trong đám bọt màu vàng”.
Theo ông Đền và người dân thôn Suối Tre, dòng nước suối Tre bị đổi màu có thể do nước thải từ cơ sở chăn nuôi nào đó phía đầu nguồn và từ bãi rác Tóc Tiên chảy ra.
Theo tìm hiểu của phóng viên, phía đầu nguồn của con suối Tre này là con suối Đá ngay cạnh bãi rác Tóc Tiên, huyện Tân Thành. Người dân thôn Suối Tre đã nhiều lần phản ánh về vấn đề ô nhiễm của suối Tre. Điều đáng lo ngại nhất là hàng ngày người dân trong thôn vẫn phải lấy nước từ dòng suối này lên tưới rau màu.
Ông Kiều Trung Thứ cũng lo ngại tình trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tràn lan của người dân trong thôn, trong khi phần đông người dân trong thôn sống bằng sản xuất nông nghiệp. “Đây cũng có thể là nguyên nhân khiến trong thôn có nhiều người mắc ung thư”, ông Thứ nghi ngờ.
Mới đây, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vừa có báo cáo về khảo sát môi trường và xét nghiệm mẫu nước sinh hoạt tại thôn Suối Tre, xã Châu Pha, trong đó kết luận tình hình vệ sinh môi trường tại thôn Suối Tre là khá tốt, nguồn nước sử dụng hiện tại của thôn dùng cho ăn uống chủ yếu là nguồn nước máy hoặc nước đóng bình, nguồn nước giếng đào vẫn còn sử dụng nhưng ít hoặc nếu dùng thì chỉ dùng cho việc tưới cây, chăn nuôi gia súc.
Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đưa ra kết luận là chưa có bằng chứng về mối liên quan giữa nguồn nước sử dụng với các trường hợp tử vong do ung thư trên địa bàn thôn Suối Tre. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cũng kiến nghị, để có bằng chứng về mối liên quan giữa nguồn nước sử dụng với các trường hợp tử vong do bị bệnh ung thư, cần tiếp tục phối hợp với các ngành môi trường, nông nghiệp để khảo sát đánh giá thêm các yếu tố nguy cơ khác tại địa bàn thôn Suối Tre. Trong đó, cần tổ chức nghiên cứu khoa học hồi cứu để đánh giá các trường hợp tử vong trên địa bàn thôn vào thời gian trước năm 2013 để tìm mối liên quan.
Người dân thôn Suối Tre kiến nghị, trước mắt, các cơ quan chức năng cần tìm được nơi xả nước thải ra dòng suối Tre và có biện pháp xử lý triệt để, giúp người dân yên tâm sản xuất rau màu. Dòng suối bị ô nhiễm là nguyên nhân được người dân Suối Tre đặt lên hàng đầu để lý giải cho tình trạng nhiều người trong thôn bị ung thư.
Hoàng Nhị