Hiểm họa từ trào lưu 'chơi bóng cười’ đang len lỏi tàn phá thế hệ trẻ

Công an TP Hồ Chí Minh cho biết gần đây đã liên tiếp triệt phá các đường dây buôn bán “khí cười” với quy mô lớn, thu giữ hàng ngàn bình khí N₂O, cho thấy tình trạng mua bán, sử dụng chất cấm vẫn âm ỉ hoạt động bất chấp quy định nghiêm cấm sản xuất, kinh doanh và sử dụng “khí cười” trên toàn quốc kể từ ngày 1/1/2025.

Không khó để bắt gặp hình ảnh những bình khí nhỏ, những quả bóng cao su được truyền tay nhau trong các quán bar, vũ trường, thậm chí cả ở các quán cà phê, tụ điểm giải trí hay các tiệc sinh nhật. Tuy nhiên, đằng sau những tràng cười ngắn ngủi là hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng mà không phải ai cũng ý thức được.

Theo Bệnh viện Quân y 175, chỉ trong tháng 1/2025, bệnh viện đã tiếp nhận ba bệnh nhân trẻ (từ 21 - 24 tuổi) nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau thời gian dài sử dụng bóng cười. Các bệnh nhân đều tê yếu tứ chi, rối loạn ngôn ngữ, mất kiểm soát vận động.

Đặc biệt, trường hợp cô gái V.M.C (21 tuổi, ngụ tại TP Hồ Chí Minh) đã sử dụng hơn 1.000 quả bóng cười mỗi tháng, bị chẩn đoán tổn thương não lan tỏa không hồi phục. Kết quả MRI cho thấy các vùng thần kinh trung ương bị phá hủy nghiêm trọng, dẫn đến mất cảm giác, suy giảm trí nhớ, rối loạn hành vi và nguy cơ trầm cảm nặng.

Theo bác sĩ Tô Xuân Lân, Trưởng phòng Đào tạo nghiên cứu khoa học và Hợp tác quốc tế Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2, khí N₂O nếu sử dụng đúng chỉ định trong y tế như gây mê, giảm đau rất hiệu quả; tuy nhiên khi bị lạm dụng trong các tụ điểm giải trí, nó trở thành một chất nguy hiểm gây nghiện nghiêm trọng.

“Nếu dùng quá liều nó sẽ gây ra rất nhiều tác hại cho sức khỏe. Bởi vì khí N₂O khi vào trong máu sẽ chiếm mất oxy trong máu, làm cho cơ thể bị rơi vào tình trạng thiếu oxy. Tình trạng thiếu oxy này sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh, đến não, ảnh hưởng đến hệ hô hấp gây khó thở, ảnh hưởng đến tim mạch, thậm chí có thể gây ngừng tim, đột quỵ. Một số bộ phận khác như gan, thận nếu dùng với liều cao nữa có thể gây hôn mê, mất ý thức. Nếu dùng với liều kéo dài, thường xuyên nó có thể kích thích não bộ sản sinh ra một số chất dẫn truyền thần kinh như serotonin chẳng hạn, khiến người dùng rơi vào trạng thái hưng phấn một cách quá mức”, bác sĩ Tô Xuân Lân nhấn mạnh.

Ngoài các tổn thương thần kinh nghiêm trọng, bác sĩ Tô Xuân Lân còn cảnh báo "khí cười" có thể gây thiếu hụt vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12 - một chất thiết yếu cho hoạt động của hệ thần kinh. Việc thiếu hụt B12 kéo dài có thể dẫn đến run tay chân, mất thăng bằng khi di chuyển, rối loạn nhận thức, suy giảm khả năng tập trung và điều hành não bộ. Không ít trường hợp đã xuất hiện các triệu chứng như mất trí nhớ, lú lẫn, ác mộng kéo dài và tổn thương thần kinh không thể phục hồi.

Ở góc độ tâm lý và hành vi, chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Tâm, người từng trực tiếp tư vấn và điều trị cho nhiều trường hợp lạm dụng bóng cười cho biết, nhiều bạn trẻ dùng bóng cười vì bị bạn bè lôi kéo, xem đó là trò giải trí vô hại. Tuy nhiên, sau một thời gian, họ trở nên lệ thuộc, nhân cách sa sút, hành vi rối loạn, thậm chí hung hăng, dễ gây hấn.

“Đầu tiên, về mặt nhận thức, các em nghĩ đây chỉ là một trò chơi giống như game thôi, vui là chính. Các em nghĩ vậy nhưng đâu biết rằng, bóng cười hay ma túy đá đều từ từ làm thay đổi tâm tính, hành vi và cảm xúc, dẫn đến rối loạn và lệ thuộc. Những chất đó hoàn toàn có thể gây nghiện. Sự lệ thuộc ấy khiến con người ngày càng mất đi sự kiểm soát, đánh mất một cuộc sống lành mạnh. Khi đã lệ thuộc và nghiện, nhân cách và phẩm chất cũng dần sa sút. Những người trẻ rơi vào tình trạng đó chẳng khác nào đang tự đốt cháy tương lai của chính mình, vì không còn sống được một cuộc đời lành mạnh, tự nhiên nữa. Đó là điều vô cùng nguy hiểm”, chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Tâm chia sẻ thêm.

Chỉ vài tháng đầu năm 2025, một đường dây tội phạm đã kiếm được hơn 105 tỷ đồng lợi nhuận bất chính từ việc bán “khí cười” cho giới trẻ tại TP Hồ Chí Minh. Tổng doanh thu đường dây này thậm chí lên tới 253 tỷ đồng. Đây là kết quả điều tra ban đầu từ chuyên án vừa được Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hồ Chí Minh triệt phá thành công.

Đường dây này do Trần Tuấn Kiệt (30 tuổi, ngụ phường Tân Thuận, TP Hồ Chí Minh) cầm đầu. Tang vật thu giữ gồm hơn 1.400 bình khí và một bồn chứa “khí cười” khổng lồ dung tích 22 tấn. Mạng lưới này đã biến các tụ điểm như Public Luxury, Master SG, Snug Pub, Wlounge và CoCo Lounge thành những điểm nóng tiêu thụ chất cấm nguy hiểm.

Từ góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Ngọc Quảng cho biết: “Trước khi Nghị định 137/2023 có hiệu lực, khí cười chưa được xếp vào danh mục hàng cấm cụ thể, tạo kẽ hở để nhiều đối tượng lợi dụng buôn bán. Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2025, khí N₂O đã chính thức bị xếp vào danh mục hàng cấm tuyệt đối”.

“Theo quy định của pháp luật, hành vi mua bán khí cười có thể bị xử lý về tội sản xuất, mua bán hàng cấm theo Điều 190 của Bộ luật Hình sự. Hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt cao nhất từ 8 đến 15 năm tù đối với cá nhân, còn đối với pháp nhân, mức xử phạt tiền có thể lên tới 3 tỷ đồng. Trong một số trường hợp đặc biệt nghiêm trọng được quy định tại Khoản 2 Điều 190, mức phạt có thể lên tới 6 tỷ đồng, kèm theo các chế tài bổ sung như đình chỉ hoạt động từ 6 tháng đến 3 năm”, Luật sư Quảng cho biết thêm.

Việc triệt phá những đường dây nghìn tỷ đồng cho thấy pháp luật đã có, điều quan trọng lúc này là các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm minh các đối tượng vi phạm, nhằm răn đe hiệu quả và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ là nhóm đang chịu tác động trực tiếp từ chất gây nghiện tàn phá tương lai này.

Bên cạnh những biện pháp quyết liệt từ lực lượng chức năng, cuộc chiến phòng ngừa tệ nạn này còn cần sự vào cuộc đồng bộ từ gia đình, nhà trường và cộng đồng. Đã đến lúc toàn xã hội phải nhìn nhận vấn đề một cách nghiêm túc và hành động mạnh mẽ để bảo vệ sức khỏe và tương lai của cả dân tộc.