Hải quan điện tử - Bước mở đầu cho cơ chế hải quan một cửa

Việc thực hiện Hệ thống VNACCS/VCIS có ý nghĩa quan trọng đối với cộng đồng doanh nghiệp và công tác hải quan. Tính đến hết ngày 30/4/2014, ngành Hải quan đã triển khai chính thức Hệ thống VNACCS/VCIS cho 65 Chi cục thuộc 10 Cục Hải quan tỉnh, thành phố.

Hiện đại hóa cơ chế

Chính phủ Nhật Bản đã dành cho Việt Nam gói hỗ trợ toàn diện dưới hình thức viện trợ không hoàn lại để phát triển và xây dựng hệ thống thông quan tự động dựa trên nền tảng công nghệ tiên tiến của hệ thống NACCS/CIS. Hai nước đã thống nhất thành lập và phát triển dự án "xây dựng, triển khai hải quan điện tử và thực hiện cơ chế hải quan một cửa phục vụ hiện đại hóa Hải quan tại Việt Nam", gọi tắt là dự án VNACCS/VCIS.

Mục tiêu chung của Dự án là xây dựng và chuyển giao cho Hải quan Việt Nam hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS trên nền tảng áp dụng công nghệ và kỹ thuật của hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) đang được cơ quan Hải quan và các cơ quan Chính phủ của Nhật Bản áp dụng để thông quan hàng hóa/phương tiện. Dự án cũng nhằm hỗ trợ toàn diện cho Hải quan Việt Nam tiếp nhận chuyển giao hệ thống, làm chủ hệ thống và tổ chức triển khai hệ thống công nghệ thông tin một cách đồng bộ. Cụ thể: Hệ thống VNACCS/VCIS được xây dựng và chuyển giao cho Hải quan Việt Nam với toàn bộ bản quyền của công nghệ này đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan với phạm vi để phục vụ thông quan hàng hóa. Trang bị, cung cấp thiết bị và các hệ thống đảm bảo cho Trung tâm xử lý dữ liệu điện tử Hải quan để cài đặt và vận hành hệ thống. Hỗ trợ kỹ thuật cho Hải quan Việt Nam để tiếp nhận thành công hệ thống VNACCS/VCIS trên cơ sở cung cấp chuyên gia phối hợp triển khai các hoạt động bao gồm: giám sát vận hành hệ thống sau giai đoạn triển khai; bảo hành và bảo trì hệ thống sau giai đoạn triển khai; đào tạo cho cán bộ hải quan và các đối tượng vận hành, tác nghiệp trên hệ thống.

Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Thực hiện Hệ thống VNACCS/VCIS đã rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan. Theo tính toán kỹ thuật, thời gian xử lý thông quan cho một lô hàng thuộc luồng xanh chỉ phải mất không quá 03 giây. Nhiều việc trước đây thực hiện trong thông quan nay được chuyển sang sau thông quan như việc tham vấn giá, việc này đã giúp rút ngắn thời gian thông quan, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, thủ tục hải quan được chuẩn hóa theo chuẩn mực quốc tế, điều này có lợi cho việc hội nhập quốc tế. Nói về chỉ tiêu khai báo thì khi thực hiện theo VNACCS/ VCIS chỉ phải khai 108 tiêu chí đối với tờ khai xuất và 135 tiêu chí đối với tờ khai nhập (trước đây là 130 tiêu chí).

Hệ thống VNACCS/VCIS còn hỗ trợ khai tự động rất nhiều chỉ tiêu như: Tự động xác định thuế suất cho từng mã HS kể cả thuế suất ưu đãi đặc biệt theo các thỏa thuận và tự tính thuế cho từng dòng hàng cũng như từng tờ khai, khai thông tin trước và có thể sửa đổi thông tin nhiều lần... Khi thực hiện thủ tục hải quan trên Hệ thống VNACCS/VCIS, doanh nghiệp hạn chế được sai sót trong quá trình nhập dữ liệu. Hệ thống VNACCS/ VCIS tiếp nhận và xử lý các yêu cầu của doanh nghiệp một cách tự động. Khai báo và chấp nhận vận chuyển bảo thuế, khai bổ sung, đăng ký danh mục miễn thuế đảm bảo thực hiện nhanh chóng và minh bạch các yêu cầu của doanh nghiệp...

Bên cạnh đó, Hệ thống VNACCS/VCIS cho phép khai báo trước hóa đơn điện tử. Điều này hỗ trợ doanh nghiệp trong việc khai báo và tiến hành thủ tục hải quan điện tử kết nối để truyển thông tin hóa đơn cho cơ quan hải quan, doanh nghiệp cũng có thể dùng chức năng này để quản lý và in hóa đơn cho doanh nghiệp mình, nếu thấy các tiêu chí trên VNACCS phù hợp. Việc này giúp cho doanh nghiệp tránh được nhầm lẫn khi khai các nội dung hóa đơn trên tờ khai và có thể kết nối để nhập thông tin tự động vào tờ khai.

Bùi Thu