Liên quan đến vấn đề này, phóng viên đã có buổi làm việc với ông Đinh Quang Tuyên - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Bắc Kạn.
Ông Đinh Quang Tuyên - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Bắc Kạn. |
Thưa ông, xin ông cho biết tại sao lại dừng xử lý rác thải bằng hình thức lò đốt mà chuyển sang chôn lấp, phải chăng có sự ưu ái cho doanh nghiệp đang làm chôn lấp?
Phải khẳng định rằng, quan điểm của thành phố luôn ủng hộ và tạo điều kiện tốt nhất để doanh nghiệp phát triển, đặc biệt doanh nghiệp đầu tư đốt rác thải là một doanh nghiệp “dũng cảm” đầu tư lần đầu tiên công nghệ này trên địa bàn tỉnh với số tiền tương đối lớn.
Từ tháng 1 đến hết tháng 6/2018, UBND thành phố đã đặt hàng với Công ty TNHH Môi trường Bắc Kạn để xử lý rác bằng công nghệ lò đốt. Thực tế cho thấy, việc xử lý rác bằng công nghệ lò đốt hiệu quả hơn hình thức chôn lấp.
Tuy nhiên, do năm 2017 thành phố Bắc Kạn hụt thu ngân sách là 27,55 tỷ đồng, dự kiến năm 2018 thành phố Bắc Kạn tiếp tục bị hụt thu ngân sách khoảng 17 tỷ đồng, điều đó làm ảnh hưởng đến các khoản chi của thành phố, bao gồm cả việc chi cho công tác xử lý rác thải đô thị. Để đảm bảo hoạt động, thành phố đã cắt giảm nhiều khoản chi, trong đó có chuyển hình thức xử lý rác thải thành phố 4 tháng 7, 8, 9, 10/2018 là những tháng trong mùa mưa.
Mặt khác việc xử lý bằng công nghệ lò đốt trong những tháng mùa mưa còn nhiều bất cập, rác thải ẩm ướt tồn đọng dài ngày việc xử lý chưa được triệt để, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cả khí thải và nước rác rò rỉ, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sức khỏe của các hộ dân xung quanh. Việc này đã có nhiều đơn thư phát sinh trong thời gian nhà máy hoạt động.
Qua phản ánh của một số bài báo gần đây, trong năm 2017, UBND tỉnh Bắc Kạn đã cấp bổ sung cho thành phố 1 tỷ đồng nhưng UBND TP Bắc Kạn chỉ thanh toán cho Công ty TNHH Môi trường Bắc Kạn số tiền 600 triệu đồng, còn 400 triệu đồng không biết đi đâu về đâu. Ông giải thích thế nào về vấn đề này?
Tổng kinh phí đã chuyển thực cấp cho công ty năm 2017 là 3,098 tỷ đồng có 15 ngày là chôn lấp. Do vậy số tiền này đã bao gồm 1 tỷ đồng mà tỉnh đã cấp. Còn 600 triệu đồng trong quyết định cho Ban Công ích thành phố là khi đó Ban mới thành lập nên giao cho Ban chi số tiền còn lại, trước đó là do phòng Tài chính Kế hoạch thành phố ký lệnh chi tiền khi Ban công ích chưa được thành lập.
Tại sao thành phố "chịu chi” khi “bơm” 700 triệu đồng cho Công ty CP Môi trường và công trình đô thị để doanh nghiệp này xây kè chống thấm xung quanh bãi rác mà doanh nghiệp chôn lấp?
Trước hết khẳng định rằng đây không phải là kè chống thấm mà là bể xử nước thải. Công trình bể xử lý nước thải này không hề liên quan đến việc xử lý rác thải bằng đốt hay bằng chôn lấp hiện nay. Bởi vì công trình này để giải quyết tồn tại từ trước là nước rỉ rác của bãi rác này. Bãi rác tại đây đã hoạt động từ năm 2003 đến nay đã được 15 năm.
Từ những năm 2009, UBND thành phố và UBND thị xã lúc đó đã nhận được rất nhiều đơn thư của các hộ dân có ruộng lúa canh tác ở phía hạ lưu bãi rác kiến nghị do nước rỉ rác làm nhiều diện tích lúa sau khi thu hoạch không thể ăn và chế biến được, có mùi hôi rất khó chịu, toàn bộ diện tích ảnh hưởng không thể trồng cấy được khoảng 5 ha. Đặc biệt là hộ ông Hà Sỹ Quy có hộ khẩu thường trú tại tổ Khuổi Mật, phường Huyền Tụng là hộ bị ảnh hưởng nặng nhất nên có đơn thư liên tục.
Để giải quyết vấn đề dứt điểm là hết sức khó khăn vì nếu thu hồi cả đất bị ảnh hưởng kinh phí sẽ gần 20 tỷ đồng, việc giải quyết đền bù phần đất ruộng bị ô nhiễm không canh tác được của hộ ông Quy và tạm thời xây dựng một bể lắng trước chỉ là một phần nhỏ trong việc giải quyết hậu quả lâu dài của bãi rác gây ra.
Trong thời gian tới thành phố sẽ cố gắng thu xếp nguồn kinh phí để giải quyết dần từng bước vì hiện tại nước ô nhiễm từ rác cũ nhiều năm trước vẫn đang thấm rất nhanh ra diện tích xung quanh khu vực.
Vậy thành phố sẽ đốt rác trong thời gian tới không?
Chúng tôi khẳng định việc đốt rác là ưu tiên của thành phố. Chúng tôi cũng thừa nhận rằng việc tạm dừng xử lý đốt trong thời gian 4 tháng liên tiếp là giải pháp chưa thực sự thấu đáo và hợp lý, mà cần xem xét ngắt quãng ở khoảng thời gian lúc ẩm ướt, trời mưa.
UBND Thành phố sẽ chủ động chỉ đạo Ban Dịch vụ Công ích thành phố sớm ký kết hợp đồng với công ty để thực hiện có tính đến cả yếu tố thời tiết đảm bảo nhà máy vẫn hoạt động được thường xuyên. Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ báo cáo với tỉnh về phần kinh phí còn thiếu để bổ sung thực hiện.
Xin trân trọng cảm ơn ông!