Sữa đậu nành có mùi vị thơm ngon, dễ uống, dễ hấp thu, đặc biệt là có giá trị dinh dưỡng cao nên được xem là thức uống vàng cho sức khỏe, được nhiều người lựa chọn. Chính vì vậy, để đáp ứng nhu cầu của NTD, thị trường sữa đậu nành (SĐN) với vô số loại sản phẩm được bán ra. Song để lựa chọn được sản phẩm SĐN vừa bổ dưỡng, vừa hợp vệ sinh lại cần đến sự sáng suốt của chính NTD.
Theo một khảo sát mới đây của ngành công thương, thị trường đồ uống được làm từ thực vật nói chung và sữa đậu nành nói riêng đang có dấu hiệu tăng trưởng mạnh. Nguyên nhân của sự tăng trưởng này được cho là do những biến động khách quan của thị trường sữa và do sự thay đổi trong nhận thức lựa chọn đồ uống có lợi cho sức khỏe của NTD, dẫn đến các loại thức uống từ thiên nhiên lên ngôi. Trong đó, với riêng SĐN, Việt Nam đang là quốc gia xếp thứ 7 trong top 12 nước có mức tiêu thụ sữa đậu nành bình quân đầu người cao nhất thế giới.
Chị Thu Hương, nhà số 24, ngõ 34, phố Hoàng Cầu, Hà Nội cho biết: “Qua sách báo, tôi thấy SĐN không chỉ tốt cho tim mạch, hạ thấp cholesterol trong máu, giảm nguy cơ gây ung thư và loãng xương, gia tăng chức năng của hệ miễn dịch mà còn rất tốt cho sức khỏe phụ nữ, làm đẹp da… Vì thế, tôi chọn SĐN là thức uống thường xuyên cho gia đình. Thời gian đầu, tôi hay mua SĐN bán ở chợ cho tiện. Nhưng sau đó đọc báo, tìm hiểu thêm thông tin, nâng cao nhận thức về sức khoẻ, tôi đã chuyển sang mua SĐN đóng hộp bán trong siêu thị và các cửa hàng sữa cho đảm bảo. Hiện nay gia đình tôi, nhất là 2 cháu nhỏ rất thích sử dụng sữa đậu nành hương đậu xanh Number 1 Soya có mùi vị thơm và rất đặc biệt”.
Tuy nhiên, không phải NTD nào cũng rút được kinh nghiệm và có sự lựa chọn đúng đắn như chị Hương, vì thế các loại SĐN chế biến thủ công đóng túi nilon không đảm bảo vệ sinh vẫn được tiêu thụ mạnh trên thị trường và được nhiều NTD lựa chọn. Trong khi đó, một kết quả khảo sát của Hội An toàn Thực phẩm mới đây cho thấy, tại một phường ở Hà Nội chuyên chế biến SĐN và đậu phụ, có tới 70% SĐN được chế biến thủ công, trong đó 60% số hộ không đảm bảo được vệ sinh an toàn thực phẩm. Các bác sỹ cùng các cơ quan chức năng đã nhiều lần khuyến cáo, chất lượng SĐN được làm thủ công rất đáng lo ngại. Các công đoạn làm SĐN thủ công không được theo quy trình hoặc kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm nào, nên việc mất an toàn cũng là điều dễ hiểu. Thực tế đã chứng minh, có nhiều NTD đã bị tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, thậm chí nguy hại đến tính mạng khi uống SĐN sản xuất thủ công, bày bán trên đường. Đó còn chưa kể đến do được pha chế không chuẩn về liều lượng nên SĐN thủ công cũng không đảm bảo đúng được tỷ lệ chất dinh dưỡng.
Trước thực tế này, TS Phan Thị Kim, Chủ tịch Hội KHKT An toàn thực phẩm Việt Nam cảnh báo: “Chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm tác động trực tiếp thường xuyên đến sức khỏe của mỗi người dân. Cũng giống như dùng phải những loại thực phẩm độc hại khác, uống sữa đậu nành không đảm bảo chất lượng, người tiêu dùng có nguy cơ mang nhiều loại bệnh khác nhau”.
Nhiều chuyên gia thị trường và dinh dưỡng cũng khuyến cáo NTD không nên chọn lựa các sản phẩm SĐN không rõ nguồn gốc, sản xuất thủ công bởi nhiều nguyên nhân khác nhau: SĐN chứa trong các chai nhựa lem luốc, cáu bẩn không nắp đậy; không đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng; SĐN bị sôi giả, có thể gây buồn nôn, đau bụng đi ngoài; Nước rửa cốc không được thay thường xuyên; 90% SĐN không nhãn hiệu chứa vi khuẩn; 70 nhà bán lẻ SĐN không đảm bảo đúng cách; SĐN không nhãn hiệu chứa vi khuẩn ngộ độc vì sữa đậu nành kém chất lượng đều do tụ cầu vàng gây nên, tụ cầu vàng được lây từ người bán hàng nếu họ bị sổ mũi, ho, tiêu chảy; ngộ độc từ SĐN thủ công còn xuất phát từ phụ gia chống lên men…
Uống SĐN mỗi ngày tốt cho sức khỏe, là sự lựa chọn thông minh. Nhưng để thực sự là NTD thông minh trong việc dùng SĐN, NTD còn phải biết lựa chọn đúng sản phẩm đảm bảo về dinh dưỡng và vệ sinh. Vì thế NTD nên uống SĐN có nhãn mác đầy đủ; có nguồn gốc xuất xứ và thời hạn sử dụng rõ ràng. Đặc biệt, nên uống SĐN tiệt trùng trong hộp giấy để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng và an toàn vệ sinh.
Sản phẩm sữa đậu nành Number 1 Soya của Tập đoàn Tân Hiệp Phát được sản xuất theo công nghệ hiện đại, đóng trong hộp giấy hợp vệ sinh, sản xuất theo quy trình khép kín, xử lý bằng công nghệ tiệt trùng UHT, đảm bảo tiêu chuẩn dinh dưỡng, không chất bảo quản đặc biệt có hương vị thơm ngon, là sự lựa chọn sáng suốt cho NTD.
Linh Nhân