Xu hướng tiêu dùng Tết thận trọng và thiết thực

Truyền thống kết hợp với xu hướng mới

Theo các chuyên gia thị trường, Tết 2026 không chỉ được xem như một thời điểm mua sắm truyền thống đơn lẻ, mà là điểm hội tụ của nhiều xu hướng tiêu dùng đã và đang hình thành xuyên suốt năm 2025. Người tiêu dùng hiện nay không còn chi tiêu theo cảm tính mà bắt đầu tính toán, so sánh giá và lựa chọn một cách hợp lý hơn, hướng đến tính thiết thực và tiện lợi, đồng thời vẫn giữ được các giá trị văn hóa của dịp Tết truyền thống. 

Qua phân tích dữ liệu tiêu dùng năm 2025, bà Nguyễn Phương Nga, Giám đốc khối Kinh doanh Numerator Việt Nam (Kantar Việt Nam – Công ty dữ liệu, thông tin chuyên sâu hàng đầu thế giới) nhận định, các mặt hàng tiêu dùng Tết vẫn tăng trưởng mạnh so với ngày thường, cho thấy người tiêu dùng Việt không từ bỏ truyền thống biếu quà ngày Tết. Tuy nhiên, danh mục quà tặng sẽ chuyển từ những món đồ xa xỉ, trưng bày, sang những sản phẩm có tính ứng dụng cao trong đời sống hàng ngày.

“52% người tiêu dùng mua sắm nhiều hơn cho gia đình nhưng ưu tiên nhu cầu sử dụng thật thay vì hình thức, là sự thay đổi lớn nhất trong mùa Tết năm nay. Thay vì chuẩn bị nhiều phần quà xã giao, người tiêu dùng sẽ ưu tiên mua sắm cho bản thân và gia đình, cùng những mối quan hệ thực sự thân thiết”, bà Nguyễn Phương Nga phân tích.

Thêm vào đó, bà Nga cho rằng, sự bùng nổ của thực phẩm chế biến sẵn, trong đó ngành hàng thực phẩm đông lạnh, xúc xích và gia vị hoàn chỉnh, sản phẩm “Ready to Heat” (thực phẩm chỉ cần làm nóng là dùng ngay), đang chiếm lĩnh thị trường, đã phần nào minh chứng cho xu hướng tiêu dùng hiện nay. Điều này phản ánh cuộc sống của người tiêu dùng trẻ không mạnh về kỹ năng bếp núc, nhưng vẫn muốn có bữa ăn gia đình ấm cúng.

Từ góc nhìn của doanh nghiệp chuyên sản xuất các loại gia vị, ông Nguyễn Trung Dũng, Tổng Giám đốc Công ty CP Dh Foods cho biết, năm 2025, đơn vị đẩy mạnh dòng sản phẩm dạng sốt, gia vị tiện lợi để chấm sẵn hoặc nấu, và đã được giới trẻ đón nhận nhiệt tình. Đây là động lực để đơn vị tiếp tục nghiên cứu phát triển những dòng sản phẩm phù hợp với người tiêu dùng trẻ hiện nay.

“Nhiều bạn trẻ bận rộn nhưng vẫn muốn thưởng thức bữa cơm nhà, chỉ cần mua gia vị làm sẵn về trộn vào thịt hoặc cá, là có món ăn hoàn chỉnh. Dòng sản phẩm này của chúng tôi ngày càng tăng trưởng, nhất là trong giai đoạn cuối năm, cho thấy xu hướng tiêu dùng ngày càng hướng đến tính tiện lợi nhưng vẫn giữ được yếu tố truyền thống”, ông Nguyễn Trung Dũng chia sẻ.

Một nhà sản xuất thuộc nhóm hàng tiêu dùng nhanh, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Tân Quang Minh cũng dựa trên nghiên cứu thị trường, thị hiếu tiêu dùng để làm mới dòng sản phẩm Tết. Ngoài việc chú trọng những nguyên liệu có nguồn gốc tự nhiên, tốt cho sức khỏe, đơn vị còn đa dạng chủng loại, kích cỡ, tung những combo đủ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cho cả gia đình.

“Tết truyền thống vẫn là dịp để người dân sum họp, không ngần ngại chi tiêu cho những bữa ăn, món quà đoàn viên, nhưng đề cao yếu tố chất lượng, giá trị. Vì thế những nhà sản xuất như chúng tôi cũng phải nắm bắt và chuyển hướng để tăng sức hút sản phẩm trong mùa Tết”, ông Nguyễn Đặng Hiến, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Tân Quang Minh cho biết.

Đặc biệt, nhiều người tiêu dùng có xu hướng sắm Tết “online”, thông qua các kênh thương mại điện tử, “chốt đơn” thông qua các phiên livestream… Đây cũng là xu hướng tiêu Tết hiện đại, dự kiến sẽ bùng nổ trong mùa Tết năm nay, đang được nhiều doanh nghiệp “đón đầu”.

Chi tiêu thận trọng và định hướng giá trị

Các chuyên gia thị trường cũng chỉ ra một khía cạnh đáng chú ý trong mùa Tết năm nay, đó là người tiêu dùng TP Hồ Chí Minh ngày càng thận trọng hơn trong chi tiêu Tết, cân nhắc giữa nhu cầu và thực tế tài chính trong bối cảnh lạm phát và chi phí sinh hoạt còn cao. Nhiều gia đình lựa chọn phương thức mua hàng sớm, so sánh giá, chọn sản phẩm thiết thực và tiết kiệm hơn so với trước đây, thay vì mua sắm theo cảm tính như những mùa Tết trước. 

Xu hướng mua sắm Tết sớm khá phổ biến với nhiều người dân Thành phố, để tận dụng các đợt khuyến mãi, giảm giá, cũng như chia nhỏ khoản tiền chi tiêu cho mùa Tết. Nắm bắt xu hướng này, nhiều hệ thống bán lẻ hiện đại từ tháng 12 đã trưng hàng Tết, giỏ quà Tết, vừa đáp ứng nhu cầu mua sắm sớm, vừa thăm dò xu hướng thị trường để có chiến lược kinh doanh hợp lý.

Là một người tiêu dùng trẻ, chị Nguyễn Thanh Thảo, phường Tân Hưng (TP Hồ Chí Minh) cho biết, mặc dù khá mạnh tay trong mua sắm cuối năm, nhưng vẫn ưu tiên sản phẩm thiết thực, có tính sử dụng cao, kèm nhiều ưu đãi. “Ăn Tết” sẽ gắn liền với “chơi Tết”, nên sẽ lựa chọn những sản phẩm có thể đáp ứng cả 2 nhu cầu trên.

Nhiều nhà bán lẻ cũng nhận thấy xu hướng chi tiêu thận trọng mùa Tết, nên mạnh tay kích cầu cuối năm. Đại diện hệ thống Saigon Co.op cho biết, chủ đề Tết năm nay được kéo dài từ giữa tháng 12 đến ngày 16/2/2026, với 4 chương trình khuyến mãi, căn cứ trên hành vi tiêu dùng, để tung nhóm hàng ở từng thời điểm. Chuẩn bị lượng hàng dự trữ tăng 35 - 40% ở những mặt hàng chiến lược, tăng tỷ trọng hàng Việt Nam chất lượng cao, cùng với 2.600 sản phẩm giảm giá trực tiếp, 140.000 phần quà dành cho khách hàng thành viên… là những chiến lược hút khách của hệ thống này trong mùa Tết năm nay.

Theo ông Trần Minh Văn, Giám đốc bán hàng kênh siêu thị FrieslandCampina Việt Nam, mùa Tết vẫn giữ vai trò đặc biệt trong cơ cấu doanh thu của các doanh nghiệp hàng tiêu dùng nhanh, khi có thể đóng góp từ 30 – 40% doanh thu quý I. Mức chi tiêu của người dân trong giai đoạn này thường cao gấp 1,5 – 2 lần so với tháng thường. Tuy nhiên, hành vi mua sắm đã thay đổi rõ rệt. Người tiêu dùng không còn mua theo thói quen, mà cân nhắc kỹ hơn giữa giá cả, giá trị nhận được và trải nghiệm tại điểm bán.  

“Khách hàng bây giờ quyết định rất nhanh, nhưng không phải là quyết định bốc đồng. Họ nhìn – so – tính trong vài giây đứng trước kệ” ông Trần Minh Văn nhận định.

Từ góc nhìn đó, ông Trần Minh Văn chỉ ra, xu hướng người tiêu dùng lựa chọn những địa điểm sắm Tết, không chỉ để mua bán, mà còn để trải nghiệm và “xem” Tết. Như vậy, để gia tăng giá trị trải nghiệm cho khách hàng, các nhà bán hàng phải nắm bắt thị hiếu tiêu dùng, đầu tư nhiều hơn vào phần nhận diện, sau đó đến chất lượng hàng hóa và những giá trị thật người tiêu dùng sẽ chạm đến và mang về nhà.

Theo bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao, các cuộc khảo sát đều cho thấy xu hướng thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng, và tập trung vào những sản phẩm thiết yếu. Điều này buộc doanh nghiệp phải chuyển động nếu không muốn “lệch nhịp” với thị trường.

“Trong trạng thái tâm lý thận trọng, chọn lựa kỹ càng của người tiêu dùng, thì thấy rằng các doanh nghiệp đã thay đổi rất nhiều, từ quy cách sản phẩm, thay vì làm gói to, thì làm gói nhỏ hơn, với bao bì bắt mắt hơn. Các sản phẩm cũng chú ý đến yếu tố tiêu chuẩn và khai thác tài nguyên bản địa, tức là nguyên liệu từ địa phương, để tối ưu giá thành, tăng giá trị sử dụng”, bà Vũ Kim Hạnh chia sẻ.

Mùa Tết 2026 tại TP Hồ Chí Minh được nhận định sẽ đi theo xu hướng tiêu dùng thiết thực – tiện lợi – trải nghiệm, vừa kế thừa truyền thống vừa ứng dụng nhiều xu hướng mua sắm hiện đại, qua đó thể hiện rõ sự “tiến hoá” trong hành vi của người tiêu dùng ở đô thị năng động và nhạy bén với thị trường như TP Hồ Chí Minh.