Thời gian qua cũng như sắp tới Bộ Công Thương có những hoạt động nào để thúc đẩy vai trò của Thương hiệu Quốc gia trong ứng phó COVID-19, thưa ông?
Thời gian qua, dịch COVID-19 diễn biến rất phức tạp, lan rộng trên toàn thế giới, tác động tiêu cực trực tiếp và gián tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu của doanh nghiệp Việt Nam.
Trước bối cảnh đó, Bộ Công Thương với vai trò là cơ quan quản lý Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam (THQG) đã có những biện pháp cụ thể hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác xây dựng, phát triển, quảng bá thương hiệu sản phẩm của doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Bộ đã tích cực phối hợp với các Bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện các chương trình tuyên truyền, quảng bá cho Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam và các doanh nghiệp, sản phẩm đạt THQG trên các phương tiện truyền thông trong nước và quốc tế và tại các địa bàn xuất khẩu chủ lực. Điều này nhằm nâng cao vị thế và giá trị của THQG cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc tiếp cận với khách hàng, người tiêu dùng, nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm xuất khẩu.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh dịch bệnh, Bộ Công Thương cũng triển khai các hình thức xúc tiến thương mại phù hợp với tình hình nhằm hỗ trợ doanh nghiệp như phối hợp với các tổ chức xúc tiến thương mại quốc tế như Cơ quan Xúc tiến Phát triển Ngoại thương Tứ Xuyên, Trung Quốc (CCPIT Tứ Xuyên), Sở Thương mại Quảng Tây... tổ chức Hội nghị giao thương quốc tế trực tuyến nhằm kết nối với các khách hàng tiềm năng, trao đổi trực tiếp với các khách hàng trên nền tảng thương mại điện tử, tạo cơ sở quan trọng ban đầu để doanh nghiệp tiếp nối các giao dịch tiếp theo.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải.
Đồng thời, tăng cường các hoạt động kết nối doanh nghiệp với các nhà phân phối lớn trong nước vừa hỗ trợ các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn trong công tác sản xuất hàng hóa xuất khẩu, vừa cung ứng hàng hóa đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân trong thời gian dịch bệnh bùng phát.
Bộ Công Thương cũng hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện quản lý chất lượng hàng hóa xuất khẩu, xây dựng và triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc, đáp ứng quy định, tiêu chuẩn theo đúng thông lệ quốc tế để kịp thời ứng phó với phương án chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường mới.
Thực hiện các hoạt động tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực nghiên cứu thị trường; thiết kế bao bì, sản phẩm và hệ thống nhận diện thương hiệu; xây dựng, phát triển và quảng bá thương hiệu nhằm nâng cao vị thế cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Bộ cũng tích cực phối hợp với các ngành hàng, các địa phương xây dựng nội dung và kế hoạch, chiến lược tuyên truyền, quảng bá chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể, các thương hiệu ngành hàng, sản phẩm được lựa chọn và xây dựng các sản phẩm truyền thông nhằm giúp tăng cường nhận biết các sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể của Việt Nam trên thị trường quốc tế để sớm có cơ hội tiếp cận đến khách hàng, người tiêu dùng quốc tế thông qua các kênh thương mại điện tử, các sự kiện xúc tiến thương mại, các sự kiện ngoại giao, văn hóa ở nước ngoài sau khi dịch bệnh được đẩy lùi.
Các biện pháp trên một mặt hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá thương hiệu trong và ngoài nước, tăng cường giao dịch thương mại trong nước, giúp doanh nghiệp củng cố, gia tăng sức mạnh thương hiệu sản phẩm, tạo đà xuất khẩu sau khi dịch COVID-19 bị đẩy lùi, mặt khác giúp đề cao vai trò của THQG Việt Nam, nhất là trong giai đoạn khó khăn này.
Xin Thứ trưởng cho biết, giá trị của một doanh nghiệp Thương hiệu quốc gia thể hiện ra sao trong bối cảnh đại dịch COVID-19?
Trong thời kỳ khó khăn này, vai trò, giá trị của doanh nghiệp THQG càng được thể hiện rõ nét với những hoạt động, đóng góp ấn tượng. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có trên 60% số doanh nghiệp THQG triển khai các hoạt động có ý nghĩa, thiết thực cùng với số tiền ủng hộ hơn 80 tỷ đồng cho các hoạt động chung tay cùng cộng đồng đẩy lùi dịch bệnh COVID-19.
Đó là Ngân hàng cổ phần Ngoại thương Việt Nam Vietcombank có những hoạt động thiết thực hỗ trợ chung tay cùng cộng đồng phòng chống đại dịch COVID-19. Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) đã có những đóng góp quan trọng trong cuộc chiến phòng chống dịch, thực hiện các chuyến bay vào tâm dịch đưa người Việt về nước như chuyến bay đến Vũ Hán, châu Âu, Philippines, Thái Lan, Nhật Bản và đưa công dân Đức, châu Âu hồi hương. Miễn phí vé cho bác sĩ, y tá, chuyên gia y tế và vận chuyển hàng hóa chống dịch COVID-19…Hay Tập đoàn Hòa Phát đã ủng hộ 5 tỷ đồng bằng tiền mặt chuyển tới Quỹ của Bộ y tế và Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương...
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, các doanh nghiệp THQG không chỉ đang nỗ lực, chủ động tìm kiếm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, mà còn thể hiện, khẳng định vai trò của doanh nghiệp Thương hiệu quốc gia luôn chung tay cùng cộng đồng vượt qua khó khăn, góp phần nâng cao giá trị Thương hiệu Việt Nam.
Đến nay có 97 doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia. Ảnh Lễ công bố các doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia năm 2018.
Là cơ quan trực tiếp quản lý Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam, xin Thứ trưởng cho biết mục đích, ý nghĩa và những thành tựu của Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam?
Trong quá trình hội nhập, từ rất sớm Chính phủ đã quan tâm đến vai trò của thương hiệu. Năm 2003, Chính phủ đã giao Bộ Công Thương chủ trì thực hiện Chương trình Thương hiệu quốc gia. Đây là Chương trình xúc tiến thương mại đặc thù, dài hạn và duy nhất của Chính phủ về xây dựng, phát triển thương hiệu quốc gia thông qua giới thiệu, quảng bá các thương hiệu sản phẩm uy tín, chất lượng của Việt Nam. Chương trình THQG nâng tầm và bảo vệ thương hiệu sản phẩm Việt Nam.
Trong hơn 15 năm qua, chương trình đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và cộng đồng doanh nghiệp về tầm quan trọng của việc xây dựng, phát triển và bảo vệ thương hiệu; tôn vinh các thương hiệu sản phẩm, doanh nghiệp tiêu biểu đại diện cho thương hiệu quốc gia Việt Nam và hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao năng lực kinh doanh, phát triển thương hiệu.
Số lượng các doanh nghiệp có sản phẩm đạt THQG tăng dần qua các thời kỳ, từ con số 30 doanh nghiệp năm 2008, đến năm 2018 đã tăng hơn gấp 3 lần, lên tới 97 doanh nghiệp. Mặc dù số lượng 97 doanh nghiệp đạt THQG năm 2018 còn khiêm tốn trong tổng số trên 700 nghìn doanh nghiệp trên cả nước hiện nay, tuy nhiên nếu xét về mức độ tăng dần về số lượng các doanh nghiệp đạt THQG qua từng kỳ, chúng ta có thể thấy được sự tiến bộ về năng lực của các doanh nghiệp Việt Nam, sự quan tâm ngày càng cao của doanh nghiệp đối với Chương trình cũng như uy tín của Chương trình đối với cộng đồng doanh nghiệp. Năm 2020, Bộ Công Thương phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức kỳ xét chọn doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia lần thứ 7.
Nếu như đầu những năm 2000, thương hiệu của các doanh nghiệp Việt Nam chưa được xuất hiện trong bảng xếp hạng của các tổ chức quốc tế thì đến năm 2019, theo bảng xếp hạng của Forbes Việt Nam, tổng giá trị của các thương hiệu hàng đầu đạt gần 10 tỷ USD, trong đó phần lớn là các doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia, như Thaco, Hòa Phát, Vinamilk, Habeco, Vietcombank, Vietnam Airlines, Cadivi, Viglacera, Saigontourist…
Theo thông tin từ Brand Finance (tổ chức tư vấn hàng đầu về định giá thương hiệu quốc gia có trụ sở tại Vương quốc Anh và có văn phòng ở 20 quốc gia trên thế giới), trong bảng xếp hạng 100 thương hiệu quốc gia giá trị nhất thế giới năm 2019, Thương hiệu quốc gia Việt Nam được định giá 247 tỷ USD (tăng 12 tỷ USD, 5,4% so với con số 235 tỷ USD năm 2018) và xếp hạng thứ 42. Trong giai đoạn 3 năm qua, thứ hạng của Thương hiệu quốc gia Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng 8 bậc và nằm trong nhóm thương hiệu mạnh nhờ nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Chính phủ, trong đó có sự đóng góp đáng kể của Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam (Vietnam Value).
Xin Thứ trưởng cho biết định hướng của Chương trình thời gian tới như thế nào?
Trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2030, chương trình THQG sẽ tập trung xây dựng và phát triển thương hiệu Việt Nam gắn với các giá trị tích cực, nổi trội của thương hiệu sản phẩm. Thực hiện có hiệu quả chương trình trên cơ sở thống nhất, đồng bộ với chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ; kim ngạch xuất khẩu của nhóm sản phẩm đạt THQG Việt Nam đạt mức tăng cao hơn mức tăng bình quân cả nước.
Năm 2020, chương trình đặt mục tiêu có trên 1.000 sản phẩm đạt THQG Việt Nam. Mỗi năm tăng 10% số lượng doanh nghiệp được vào danh sách doanh nghiệp có giá trị thương hiệu cao nhất của các tổ chức xếp hạng uy tín trên thế giới và 90% số lượng doanh nghiệp trên cả nước có nhận thức về vai trò của thương hiệu trong sản xuất, kinh doanh, đầu tư...
Đồng thời, 100% sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam được quảng bá trong nước và tại các thị trường xuất khẩu trọng điểm.
Để đạt được các mục tiêu nói trên, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức có liên quan hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản phẩm đáp ứng hệ thống tiêu chí Thương hiệu quốc gia Việt Nam; xây dựng, phát triển và bảo vệ thương hiệu; đẩy mạnh các hoạt động thông tin, truyền thông cho chương trình ở trong và ngoài nước.
Bộ Công Thương tin tưởng rằng việc đổi mới chính sách của chương trình THQG Việt Nam sẽ tạo ra những bước phát triển mới, qua đó hình ảnh và THQG Việt Nam ngày càng vững mạnh, chiếm lĩnh vị trí cao trên thị trường quốc tế.
Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!