Hệ thống siêu thị Co.opmart hướng người dân sử dụng các sản phẩm thay thế cho nylon bằng túi giấy và túi môi trường do đơn vị sản xuất. Ảnh: TTXVN
Vì vậy, việc kiểm soát rác thải nhựa và túi nilon đang trở thành vấn đề môi trường cấp bách hiện nay. Để giải quyết vấn nạn này, các chuyên gia môi trường trong nước và quốc tế đang đề xuất hướng tới xây dựng liên minh siêu thị giảm thiểu việc tiêu thụ túi nilon dùng một lần.
Theo báo cáo của Sở Công Thương thành phố Hà Nội, đến nay, trên địa bàn Hà Nội có 140/170 siêu thị, trung tâm thương mại không sử dụng túi nilon khó phân hủy, sang túi nilon tự hủy sinh học, túi môi trường sử dụng nhiều lần phục vụ nhu cầu mua sắm của khách hàng.
Tại hầu hết các siêu thị, trung tâm thương mại đã sử dụng các sản phẩm dùng một lần như: khay, hộp, đĩa, tô… được sản xuất từ bã mía; thực hiện bao gói rau, củ, quả bằng các vật liệu có nguồn gốc tự nhiên; ngừng cung cấp ống hút nhựa, sử dụng ống hút được sản xuất từ nguyên liệu tự nhiên (giấy, gạo, tre nứa…) tại các khu vực kinh doanh ăn, uống.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp phân phối bán lẻ cũng đã áp dụng các chương trình khuyến mãi tặng quà đối với các khách hàng đến mua sắm mang theo túi sử dụng nhiều lần như làn nhựa, túi vải, túi giấy... nhằm khuyến khích khách hàng hạn chế sử dụng túi ni lông trong khi đi mua sắm tại các siêu thị, cửa hàng tiện lợi.
Cụ thể, Vincommerce đã triển khai loạt giải pháp tổng thể 3 XANH “Vinmart xanh, khách hàng xanh và nhà cung cấp xanh” tại 2.200 điểm bán lẻ Vinmart và Vinmart+ trên cả nước, 850 điểm bán lẻ trên địa bàn thành phố.
Vinmart còn đồng loạt giảm thiểu hoặc thay thế các vật liệu nhựa sử dụng 1 lần bằng các vật phẩm thân thiện với môi trường trong hoạt động vận hành của mình; thực hiện các chương trình khuyến mại đối với khách hàng tự sử dụng túi đựng nhiều lần của mình nhằm hình thành thói quen tiêu dùng xanh khi mua sắm tại hệ thống bán lẻ thuộc Vincommerce.
Triển khai chương trình tặng túi mua sắm sử dụng nhiều lần tới những khách hàng đồng hành cùng chuỗi Chương trình bảo vệ môi trường; Đối với nhà sản xuất, Vinnart hỗ trợ tối đa cho những đối tác Xanh cung ứng các sản phẩm thân thiện với môi trường bằng nhiều chính sách đặc biệt như bán hàng không lợi nhuận, quyền lợi ưu tiên trưng bày tại siêu thị, quyền lợi về quảng cáo, nhận diện thương hiệu tại siêu thị, cửa hàng...
Cùng với Vincommerce chung tay bảo vệ môi trường, còn có các doanh nghiệp tích cực triển khai giảm thiểu túi nilon khó phân hủy thay thế 100% bằng túi tự hủy sinh học, túi môi trường trong hoạt động kinh doanh như: Công ty cổ phần Dịch vụ Thương mại Tổng hợp Vincommerce (hệ thống siêu thị Vinmart), Công ty Trách nhiệm hữu hạn Aeon Việt Nam (hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại Aeon), Công ty trách nhiệm hữu hạn MM Mega Market Việt Nam (hệ thống siêu thị MM Mega Market), Công ty Trách nhiệm hữu hạn Đầu tư và Dịch vụ Lan Chi (hệ thống siêu thị Lan Chi, Công ty cổ phần Vincom Retail (hệ thống trung tâm thương mại Vincom).
Theo đánh giá của các chuyên gia môi trường, thực tế vẫn còn đông đảo người tiêu dùng vẫn giữ thói quen sử dụng túi nilon và các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa bởi giá thành rẻ, tiện lợi, có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực... Đặc biệt, tại các chợ truyền thống, chợ cóc trên địa bàn thành phố, tình trạng sử dụng túi nilon và các sản phẩm nhựa một lần trong hoạt động kinh doanh, mua sắm vẫn còn khá phổ biến.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND thành phố Hà Nội về phòng chống, giảm thiểu rác thải nhựa và túi nilon, các doanh nghiệp sản xuất, phân phối tiêu dùng trên địa bàn, Sở Công Thương thành phố Hà Nội đã tích cực hưởng ứng, triển khai nhiều chương trình, hoạt động cụ thể góp phần giảm thiểu rác thải nhựa và túi nilon trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của đơn vị.
Nhằm giảm thiểu việc sử dụng túi nilon dùng một lần, Sở Công Thương Hà Nội đã có buổi làm việc với Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (Bộ Tài Nguyên và Môi trường) nhằm thảo luận các nôi dung liên quan về việc thành lập liên minh siêu thị giảm thiểu việc tiêu thụ túi nilon dùng một lần.
Bà Fanny Quertamp, đại diện Cơ quan Hợp tác kỹ thuật quốc tế Pháp - Expertise France cho biết, Liên minh châu Âu và chính phủ Liên bang Đức tài trợ cho Việt Nam dự án “Sáng kiến thành lập liên minh siêu thị nhằm giảm thiểu việc tiêu thụ túi nilon dùng một lần tại Việt Nam". “Dự án sẽ là cơ hội để các đơn vị ở Việt Nam đưa ra các hành động cụ thể để giảm thải rác thải nhựa và mong rằng dự án sẽ nhận được sự tham gia tích cực của các siêu thị”, bà Fanny Quertamp nhấn mạnh.
Theo đại diện Lotte Mart Ba Đình, việc không sử dụng túi nilon một lần rất được các khách hàng phương Tây, Hàn Quốc hưởng ứng và sẵn sàng bỏ tiền ra mua túi nilon sinh học để đựng đồ, còn nhiều khách hàng người Việt lại phản ứng và tỏ thái độ gay gắt khi không được cho thêm túi nilon, do đó cần có chiến dịch truyền thông để giúp nâng cao nhận thức của người tiêu dùng.
Đại diện BigC thì cho rằng khi xây dựng liên minh cần áp dụng đồng bộ trên các siêu thị, bởi nếu không thì khách hàng sẽ thấy các siêu thị không có túi nilon sẽ là một điều bất tiện do đó sẽ không đến siêu thị đó nữa. Vì vậy lượng khách hàng sẽ giảm xuống, gây thiệt hại đến doanh thu. Đồng thời, kiến nghị, việc giảm thải rác thải nhựa, túi nilon cần phải được luật hóa để thực hiện hiệu quả.
Để liên minh siêu thị giảm thiểu việc tiêu thụ túi nilon ra đời, Sở Công Thương Hà Nội đề nghị, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường tiếp tục nghiên cứu về quy chế tổ chức, cách thức hoạt động… tiến tới sớm thành lập liên minh và đi vào hoạt động đồng bộ để cùng nhau tin tưởng, cùng nhau hành động vì mục tiêu giảm thải rác thải nhựa, bảo vệ môi trường.