Cao uỷ Thương mại Liên minh Châu Âu (EU), bà Cecilia Malmstrom (thứ hai từ trái sang), Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh (giữa), Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc (thứ hai từ phải sang) và đại diện Phái đoàn Châu Âu tại Việt Nam thảo luận tại Đối thoại. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Chia sẻ tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) không chỉ giúp hàng hóa Việt Nam mở rộng thị trường, nâng cao giá trị xuất khẩu, mà còn kéo dòng vốn đầu tư chất lượng từ châu Âu vào Việt Nam. Cùng với đó, EVFTA cũng sẽ tạo điều kiện để hình thành những chuỗi giá trị mới của Việt Nam với một đối tác quan trọng trên thế giới.
Bên cạnh EVFTA, Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVIPA) cũng giúp vị thế của Việt Nam được khẳng định rất mạnh mẽ trên trường quốc tế, như là một trong những quốc gia đóng góp to lớn và có trách nhiệm trong sự phát triển của toàn cầu hóa, theo hướng tự do hóa và thuận lợi hóa thương mại.
Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ trong EVFTA chắc chắn sẽ thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam - EU, giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng xuất khẩu của Việt Nam.
Gần 100% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu sau một lộ trình ngắn 7 năm ngay kể từ khi Hiệp định có hiệu lực, mở ra cơ hội xuất khẩu cho những mặt hàng Việt Nam có lợi thế như dệt may, da giày, nông - thủy sản (kể cả gạo, đường, mật ong, rau quả), đồ gỗ…
Cho đến nay, đây là mức cam kết cao nhất mà một đối tác dành cho Việt Nam trong số các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết.
Lợi ích này đặc biệt có ý nghĩa khi EU liên tục là một trong hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Điều này càng có ý nghĩa khi hiện nay, mới chỉ hơn 42% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU được hưởng mức thuế 0% theo Chương trình Ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP).
Cùng các FTA khác, EVFTA sẽ cộng hưởng, tạo nên sự phát triển mang tính đột biến, tạo nền tảng cho phát triển, tiến bộ xã hội, giúp Việt Nam hoàn thiện khung khổ luật pháp, thể chế.
Hơn nữa, EVFTA và EVIPA khi đi vào thực thi, môi trường đầu tư, những điều kiện kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam trước tiên cho các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam sẽ được cải thiện rất đáng kể.
Các đại biểu tham dự đối thoại. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Những cam kết đối xử công bằng, bình đẳng, bảo hộ an toàn và đầy đủ cho các khoản đầu tư và nhà đầu tư của nhau trong EVIPA cũng sẽ góp phần tích cực vào việc xây dựng môi trường pháp lý và đầu tư minh bạch. Nhờ vậy, Việt Nam sẽ thu hút nhiều hơn nhà đầu tư đến từ EU và các nước khác.
Với việc thuận lợi hóa thương mại như vậy, các nhà đầu tư châu Âu có rất nhiều điều kiện để tiếp tục đầu tư, tham gia phát triển các ngành công nghiệp có lợi thế tương đối ở Việt Nam hiện nay, như công nghiệp chế biến thực phẩm, ứng dụng công nghệ cao, hay các ngành công nghiệp mũi nhọn như điện tử, ô tô…
Qua đó, Việt Nam có cơ hội trở thành địa bàn thu hút mạnh mẽ vốn đầu tư của EU và là điểm trung chuyển, kết nối các hoạt động thương mại - đầu tư của EU tại khu vực ASEAN.
Cao ủy Thương mại EU - bà Cecilia Malmstrom khẳng định, thông qua hoạt động thương mại có hiệu quả sẽ thúc đẩy đầu tư, tạo ra việc làm. Vì vậy, EU mong muốn sớm có được sự đồng thuận của Nghị viện châu Âu để thực thi hiệp định.
Các nhà đàm phán đã mở ra một cơ hội nhưng chính những doanh nghiệp, những người dân mới là người vận hành trực tiếp để mang lại những hàng hóa, dịch vụ, những khoản đầu tư và mang lại công ăn việc làm để có thể mang lại sự thịnh vượng và phát triển bền vững.
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu Nicolas Audier cũng cho rằng, hiệp định này có cả cơ hội và thách thức. Vì vậy, làm thế nào để cụ thể hóa được những cơ hội này, vai trò chính là của doanh nghiệp.
Một trong những điểm mạnh nhất của EVFTA chính là sự thu hút tham gia đầu tư vào Việt Nam. Và trên thực tế đã có nhiều quốc gia của EU đã đầu tư vào đây, có thể kể đến các doanh nghiệp đến từ Ba Lan, Hungary, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha… Do đó, nhiều doanh nghiệp sẽ có cơ hội đầu tư bởi sau khi có Hiệp định EVIPA để hỗ trợ quyền lợi qua bảo hộ nguồn vốn của doanh nghiệp khi đầu tư vào Việt Nam…
Đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, ông Vũ Tiến Lộc đánh giá đây là 2 hiệp định tốt nhất từ trước đến nay, trong cả 2 yêu cầu là tự do thương mại và đảm bảo các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và quyền lợi cho người lao động. Tuy nhiên, thách thức cho doanh nghiệp Việt Nam là tương đối lớn, khi doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp siêu nhỏ.
Hiện tại, qua khảo sát của VCCI, có tới 70% số doanh nghiệp được hỏi chưa biết thông tin hoặc chưa quan tâm về EVFTA, trong khi tác động tới doanh nghiệp và thị trường nội địa là rất lớn. Do vậy, EVFTA cần được diễn đạt một cách đơn giản hơn, cần được hướng dẫn tới các doanh nghiệp, ngành hàng và cụ thể từng khung thuế suất…
Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, VCCI cũng đã thống nhất sơ bộ với EuroCham về việc sẽ có một Chương trình hành động chung và thành lập một Hội đồng doanh nghiệp hỗn hợp Việt Nam - EU cũng như thành lập Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - EU tổ chức thường niên hằng năm để có thể thực hiện kết nối các doanh nghiệp, cùng doanh nghiệp hiến kế với Chính phủ Việt Nam và các nước EU về những biện pháp để thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai bên.