Giải pháp bảo vệ thương hiệu cho nông sản Đà Lạt

Tọa đàm đã thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia kinh tế, luật sư, nhà quản lý từ bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo UBND cùng các sở, ngành tỉnh Lâm Đồng và nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nông sản trên địa bàn thành phố Đà Lạt.

Tại buổi tọa đàm, nhiều chủ doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nông sản đã bày tỏ sự quan tâm trước tình trạng các mặt hàng nông sản Đà Lạt bị mạo danh thương hiệu từ các nông sản của địa phương, quốc gia khác nhập về. Bà Lương Thị Yến Vân, Giám đốc Hợp tác xã Vườn Nhà Đà Lạt rất bức xúc khi nông sản Đà Lạt không những là khoai tây mà còn có dâu tây, các loại rau và nhiều sản phẩm khác bị giả mạo.

Bà Yến cho biết, đơn vị của bà là hợp tác xã nên ngoài việc trồng thì có liên kết với hơn 200 hộ nông dân. Nhưng khi nhắc đến trồng khoai tây, hầu hết nông dân rất ngại trồng do giá khoai tây giả mạo khoai Đà Lạt rất thấp trên thị trường. Đồng thời, người tiêu dùng rất khó nhận biết hàng Đà Lạt và hàng giả Đà Lạt, ngoại trừ người trồng nên hàng Đà Lạt bị lấn át…

Ông Trần Huy Đường, Chủ nông trại Langbiang Farm cho rằng, người nông dân trước tiên cần tự bảo vệ sản phẩm mình làm ra. Cách bảo vệ của nông dân là phải xây dựng thương hiệu, đăng ký mã QR Code, phải có mã số vùng trồng. Tuy nhiên, hiện mới chỉ làm ở một số nông sản như sầu riêng. Mã số phải làm chi tiết đến từng lô sản xuất, phải được cơ quan quản lý chứng nhận. Ngoài ra, phải có nhãn phụ thông tin nơi sản xuất để tránh tình trạng hàng không rõ nguồn gốc “đánh lận con đen” vào siêu thị, nếu vi phạm kiểm soát phải xử lý nghiêm. Cơ quan chức năng phải thành lập những đội quản lý “đội xuất” các cơ sở vi phạm.

Theo thông tin Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thuỷ sản tỉnh Lâm Đồng, hiện nay tỉnh hiện có 37 nhãn hiệu đã được cấp giấy chứng nhận độc quyền (gồm 25 nhãn hiệu chứng nhận, 9 nhãn hiệu tập thể); 2 nhãn hiệu đã đăng ký bảo hộ ở nước ngoài. Toàn tỉnh có 407 sản phẩm OCOP đã được chứng nhận với 221 chủ thể tham gia chương trình. Trong số đó, có 2 sản phẩm 5 sao, 7 sản phẩm đã trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét đánh giá phân hạng 5 sao; 87 sản phẩm 4 sao, 311 sản phẩm 3 sao.

Đối với thương hiệu “Đà Lạt – Kết tinh kỳ diệu từ đất lành”, đến nay đã có 768 nhãn hiệu Đà Lạt - kết tinh kỳ diệu từ đất lành được tỉnh Lâm Đồng cấp giấy chứng nhận. Đạt được một số kết quả trên đây, cũng như thương hiệu nông sản Đà Lạt – Lâm Đồng trong lòng người tiêu dùng là quá trình lâu dài, nỗ lực của người sản xuất, các doanh nghiệp, hợp tác xã, của các cơ quan ban ngành trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, vẫn còn bộ phận nhỏ vì lợi nhuận mà bất chấp các hành vi vi phạm, giả mạo thương hiệu nông sản Đà Lạt, Lâm Đồng. Việc này ảnh hưởng tiêu cực đến thương hiệu nông sản Đà Lạt.

Ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: Thực tế còn tồn tại các vụ việc tranh chấp hoặc nhãn hiệu sản phẩm nông sản của doanh nghiệp bị xâm phạm trên thị trường quốc tế như: Cà phê Trung Nguyên, Gạo ST25, Cà phê Buôn Ma Thuột, Nước mắm Phú Quốc...; và các sản phẩm không rõ nguồn gốc hoặc sản phẩm từ vùng khác được gắn nhãn mác giả mạo thương hiệu Đà Lạt để lợi dụng uy tín của thương hiệu (ví dụ vấn đề khoai tây Trung Quốc thành nông sản Đà Lạt); việc có xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ qua sao chép bao bì, nhãn mác, logo của sản phẩm Đà Lạt để bán hàng kém chất lượng nhưng vẫn gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng...

Để bảo vệ thương hiệu các sản phẩm này, các Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Công Thương, Khoa học và Công nghệ đang tích cực tập trung nguồn lực, triển khai chương trình phối về hỗ trợ bảo hộ nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý của Việt Nam tại thị trường nước ngoài, nhằm tuyên truyền, phổ biến dưới hình thức hội thảo, tập huấn và xây dựng tài liệu tuyên truyền, quảng bá.

Đối với các địa phương cần gắn phát triển xây dựng nhãn hiệu chung sản phẩm nông sản với quản lý xây dựng mã số vùng trồng, mã số doanh nghiệp sản xuất, chế biến nông sản và liên kết giữa người nông sân, doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất, chế biến và xuất khẩu nông sản, đảm bảo truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản...

Các doanh nghiệp cần nhận thức đúng đắn tầm quan trọng của việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cho sản phẩm nông sản; có ý thức xây dựng, phát triển và bảo vệ nhãn hiệu, từ đó có chiến lược, kế hoạch cụ thể cho phát triển nhãn hiệu sản phẩm của doanh nghiệp trong chiến lược phát triển doanh nghiệp...

Ông Đỗ Minh Ngọc, Phó Giám đốc Sở khoa học công nghệ tỉnh Lâm Đồng kiến nghị cần xây dựng tư duy bảo hộ thương hiệu tới từng nông dân. Bảo hộ thương hiệu nông sản nói chung hay bảo hộ các sản phẩm nông sản cụ thể như khoai tây Đà Lạt được địa phương quan tâm triển khai nhiều năm qua.

Hiện như thương hiệu “Đà Lạt - Kết tinh kỳ diệu từ đất lành” đã đăng ký bảo hộ thương hiệu, hàng trăm sản phẩm nông sản Đà Lạt dán nhãn đưa lên kệ tới tay người tiêu dùng. Đi kèm với quản lý chất lượng, quản lý xuất xứ. Những sản phẩm này lên kệ siêu thị, cửa hàng nếu có vi phạm thì cơ quan chức năng sẽ xử lý.

Việc truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương cũng đã triển khai nhưng không nhiều, tuy nhiên không thể dán từng củ khoai tây, cà rốt, trái dâu tây… Lãnh đạo Sở khoa học công nghệ tỉnh cho rằng đề xuất truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng và dán nhãn phụ lên sản phẩm như đại diện trang trại Langbiang Farm nêu lên là một trong những giải pháp tốt. Sắp tới, Sở sẽ cùng các cơ quan liên quan nghiên cứu phương án để xử lý triệt để vi phạm giả mạo nhãn hiệu.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Phạm S đánh giá nội dung hội thảo rất thiết thực, phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương và được nhiều người quan tâm. Từ nhiều năm qua, tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng được thương hiệu ”Đà Lạt kết tinh kỳ diệu từ đất lành”. Đây là thương hiệu mạnh với các loại nông sản nổi tiếng là rau, hoa, cà phê Arabica và du lịch canh nông... Thời gian qua Lâm Đồng đã tổ chức nhiều hội thảo để phát triển nông sản Đà Lạt.

Tại tọa đàm, các đạo biểu tham dự đã nêu các giải pháp, giải quyết 4 vấn đề gồm nâng cao sức cạnh tranh của nông sản với phương thức giới thiệu sản phẩm tới những người tiêu dùng thông thái; chống gian lận thương mại; nâng cao năng lực cạnh tranh nông sản Đà Lạt và mở rộng thị trường nông sản Đà Lạt trong nước và quốc tế...