Thống kê của Cục Quản lý trường cho thấy, kể từ khi triển khai thực hiện chỉ thị số 13/2017/CT-BCT ngày 4/10/2017 của Bộ trưởng Bộ Công Thương đến nay, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra 2.359 vụ, xử lý 643 vụ, thu giữ 1.781 chai LPG và 15.546 chai LPG mini, xử phạt vi phạm hành chính hơn 4 tỷ đồng.
Một điểm sang chiết gas trái phép quy mô lớn tại Bình Dương. Ảnh: Nguyễn Văn Việt/TTXVN |
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định, mặc dù các cơ quan chức năng đã tăng cường kiểm tra, xử phạt các hành vi vi phạm pháp luật nhưng tình trạng chiếm dụng vỏ bình LPG vẫn diễn ra phức tạp. Việc chiếm dụng vỏ bình, cắt tai, mài vỏ không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp làm ăn chân chính mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ gây nguy hiểm cho tính mạng của người tiêu dùng.
Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, đây là vấn đề nhức nhối trong lĩnh vực kinh doanh gas, liên quan tới vấn đề vi phạm pháp luật mà nghiêm trọng hơn là nguy cơ mất an toàn cháy nổ, chiếm giữ trái phép vỏ bình chai LPG ở các đơn vị phân phối. Nguyên nhân chủ yếu là do khách quan, tức là quy định xử lý chưa hoàn thiện và đầy đủ để điều chỉnh chế tài hành vi vi phạm pháp luật, chưa đủ mạnh và chưa đủ nội dung xác định xử lý hành vi đó.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh thêm rằng, đây không phải là chỉ thị triển khai thường xuyên mà là nhiệm vụ đặc thù, bức xúc của xã hội, động chạm lớn đến lợi ích doanh nghiệp và môi trường kinh doanh, lợi ích của người tiêu dùng, hiệu lực quản lý của Nhà nước.
Đại diện Hiệp hội Gas Việt Nam cũng thừa nhận, nguyên nhân của tình trạng bất ổn này do các quy định quản lý nhà nước về kinh doanh gas còn nhiều vướng mắc. Cùng đó là những thủ đoạn nhằm cạnh tranh quyết liệt của các doanh nghiệp đầu mối tranh giành thị trường cũng dẫn đến nhiều bất ổn và tạo dư luận không tốt.
Chẳng hạn như việc trả lại bình gas cho chủ sở hữu ngay trong các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan kiểm tra xử lý vi phạm, các địa hương còn hiểu khác nhau, dẫn đến xử lý khác nhau nên đã hạn chế hiệu quả, hiệu lực của pháp luật trong hoạt động kinh doanh gas hiện nay. Tuy nhiên, đại diện Chi Cục Quản lý thị trường Bình Dương lại đề nghị Hiệp hội Gas cần vào cuộc và phối hợp tốt với các cơ quan chức năng trong việc đấu tranh với nạn gas giả và kém chất lượng.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu và hoàn thiện các quy định trong việc xử lý vi phạm lĩnh vực khí hóa lỏng, tránh việc phát hiện dấu hiệu vi phạm nhưng khó xử lý và răn đe.
Thiếu tá Nguyễn Văn Thực, đại diện Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về buôn lậu (C74) Bộ Công an cũng không ngần ngại chỉ ra những bất cập rằng dù kinh doanh khí hóa lỏng là lĩnh vực đặc thù tiềm ẩn nhiều rủi ro cho xã hội nhưng việc quản lý vẫn chưa theo cơ chế đặc thù như kinh doanh xăng dầu. Mặt khác, tỷ lệ xử lý hình sự còn thấp (chỉ 4%) trên tổng số các vụ việc mà đơn vị này xử lý. Trong đó, nguyên nhân chính là do các văn bản pháp luật trong lĩnh vực này còn chồng chéo, chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe.
Ông Nguyễn Văn Thực cho rằng, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực này, xem xét tăng mức xử phạt, thậm chí là thu hồi giấy phép vĩnh viễn các cơ sở nhiều lần vi phạm, qua đó làm lành mạnh thị trường.
Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực khí dầu mỏ hoá lỏng, ông Trịnh Văn Ngọc, Cục trưởng Cục Quản lý Thị trường đề nghị các cơ quan chức năng sớm hoàn thiện Nghị định về kinh doanh khí thay thế Nghị định số 19/2016/NĐ-CP.
Cùng đó, ông Trịnh Văn Ngọc cũng đề xuất việc trình Thủ tướng Chỉnh phủ Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 67/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực dầu khí, kinh doanh xăng dầu và khí dầu mỏ hoá lỏng.
Riêng với lực lượng Quản lý thị trường các tỉnh thành phố, ông Trịnh Văn Ngọc yêu cầu tăng cường quản lý địa bàn, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh, sang chiết mặt hàng khí dầu mỏ hóa lỏng.
Tại Hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng tới đây cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chính sách pháp luật cho tổ chức, cá nhân kinh doanh. Ngoài ra, Bộ Công Thương nên tổ chức cho các thương nhân ký cam kết không kinh doanh hàng giả, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng và kiểm tra đối với những cơ sở kinh doanh đã ký cam kết nhằm xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.