Sơ chế thanh long xuất khẩu tại Công ty TNHH sản xuất chế biến nông sản Cát Tường, Tiền Giang. Ảnh: Minh Trí/TTXVN
Theo ông Phạm Tất Thắng, biểu hiện của cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc theo xu thế đang mở rộng và leo thang. Đặc biệt, từ cuộc chiến tranh thương mại đến nay đã lan sang cuộc chiến tranh công nghệ và bây giờ bước sang cuộc chiến tranh tiền tệ. Trung Quốc đã tiếp tục tung đòn hạ giá đồng NDT, thậm chí là phá giá để giảm bớt sự tác động do bị đánh thuế.
Trước động thái này, ông Phạm Tất Thắng cho rằng, nếu như ông Donald Trump đánh thuế 10% lên hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào thị trường Mỹ mà đồng tiền NDT lại phá giá 10% thì coi như là hòa.
Hôm qua (5/8), tại thị trường Trung Quốc, đồng NDT của Trung Quốc đã giảm mức thấp nhất kể từ tháng 8/2010 so với USD xuống còn 7,1085 NDT/USD. Diễn biến này xảy ra sau khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) điều chỉnh tỷ giá trung tâm ở mức 6,9225 NDT/USD - mức thấp nhất kể từ tháng 12/2018. Điều này đã ảnh hưởng nhiều đến thị trường thế giới; trong đó, có thị trường Việt Nam.
Sở dĩ vậy bởi số lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc rất lớn. Do đó, nếu đồng NDT phá giá thì việc xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc sẽ khó khăn hơn và thậm chí không còn lãi. Đây là điều doanh nghiệp cần phải tính toán và chuyển hướng sang xuất khẩu vào thị trường khác mà Việt Nam đã ký Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là thị trường thuộc khối Liên minh kinh tế Á-Âu.
Hơn nữa, ở chừng mực nào đó, Việt Nam được phép giao dịch bằng đồng NDT tại một số tỉnh biên giới. Tuy nhiên, khi đồng tiền này phá giá, giá trị đồng Việt Nam tăng lên khiến việc tiêu thụ hàng hóa đồng nghĩa với việc giảm lãi. Ngoài ra, ở một số lĩnh vực đầu tư được tính bằng giá trị đồng NDT nhưng do đồng NDT giảm giá nên việc đầu tư sẽ không hiệu quả, lợi nhuận sẽ không cao.
Ông Thắng cho hay, đây là những vấn đề cần lưu tâm nhưng điều quan trọng nhất là Việt Nam không để cuộc chiến tranh tiền tệ giữa Mỹ và Trung Quốc ảnh hưởng tới thị trường tiền tệ của Việt Nam. Điều này đòi hỏi Chính phủ Việt Nam phải theo dõi rất sát sao để đảm bảo quan hệ tỷ giá giữa đồng tiền Việt Nam với các đồng tiền khác trên thế giới không tác động xấu đến nền kinh tế Việt Nam.
Nhằm khuyến cáo doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam trước cuộc chiến thương mại Mỹ -Trung có thể tiếp tục kéo dài và leo thang, ông Phạm Tất Thắng cho rằng: "Hiện tại khó dự đoán xu hướng của cuộc chiến tranh này như thế nào. Bởi, nếu dựa theo biểu hiện của mấy ngày gần đây thì cuộc chiến thương mại giữa Mỹ-Trung Quốc ngày càng leo thang và mở rộng sang lĩnh vực khác".
Điều này sẽ dẫn đến quan hệ cung cầu trên thị trường thế giới thay đổi gây ảnh hưởng tới tất cả các quốc gia, nhất là quốc gia nào dựa nhiều vào xuất khẩu và đầu tư. Mặt khác, gần đây một số hãng nhập khẩu hàng hóa vào thị trường Việt Nam đã vi phạm về xuất xứ hàng hóa và ghi nhãn mác bao bì là "Made in Vietnam" nhằm lẩn trốn thuế.
Điều này rất nguy hiểm với Việt Nam bởi khi bị phát hiện, Việt Nam sẽ bị phạt mức thuế chống lẩn tránh và sẽ thiệt hại lớn. Khi đó không chỉ ngành hàng bị phạt thuế mà còn ảnh hưởng xấu đến nhiều ngành hàng khác nữa khi xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Vì vậy, Chính phủ cũng như các bộ ngành chức năng, các Hiệp hội và doanh nghiệp tuyệt đối không để hàng Trung Quốc núp bóng "Made in Vietnam" để xuất khẩu sang Mỹ.