Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tích cực thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chuyển đổi số theo “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” đồng bộ với thực hiện cải cách hành chính, Chính phủ điện tử trong lĩnh vực nông nghiệp.
Chuyển đổi số đã được ứng dụng trong trồng trọt như: công nghệ Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) được ứng dụng giúp phân tích dữ liệu về môi trường, các loại đất, cây trồng, các giai đoạn sinh trưởng của cây... Trong chăn nuôi, có công nghệ IoT, Blockchain, công nghệ sinh học được ứng dụng rộng rãi ở trang trại chăn nuôi quy mô lớn...
Trong lĩnh vực lâm nghiệp là công nghệ DND mã vạch được ứng dụng trong quản lý giống lâm nghiệp và lâm sản; công nghệ GIS (công cụ dùng để thu thập, quản lý và phân tích dữ liệu từ không gian địa lý) và ảnh viễn thám...
Trong lĩnh vực thủy sản, ứng dụng hệ thống sóng siêu âm, máy đo dòng chảy, hệ thống thu - thả lưới chụp, công nghệ GIS, thiết bị định vị toàn cầu (GPS) quản lý đội tàu khai thác hải sản xa bờ đã giúp cho việc nuôi trồng và đánh bắt thủy, hải sản hiệu quả. Công nghệ tự động hóa được sử dụng trong chế biến thủy hải sản từ phân loại, hấp, đóng gói…
Trong tiêu thụ hàng nông sản, công nghệ số đã được sử dụng trong kết nối tiêu thụ nông sản trực tuyến ở 6 sàn thương mại điện tử lớn nhất của cả nước như: Sendo, Shopee; Tiki; Postmart, ViettelPost (Voso), Lazada. Ngoài ra, còn được bán trực tuyến trên nền tảng online: facebook, zalo, youtube… Việc kết nối tiêu thụ nông sản trên nền tảng số đã góp phần tạo thuận lợi, giảm chi phí trung gian cho người dân và minh bạch thông tin về hàng hóa khi tới tay người tiêu dùng.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, hệ thống cơ sở dữ liệu ngành nông nghiệp để tích hợp, chia sẻ cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã chưa đáp ứng yêu cầu. Mới có khoảng 2.200/19.000 hợp tác xã nông nghiệp thực hiện chuyển đổi số, với gần 2% tổng số hộ nông dân được tập huấn công nghệ số.
Chuyển đổi số của các doanh nghiệp, hộ sản xuất phần lớn cũng chưa đáp ứng yêu cầu do thiếu cơ sở dữ liệu lớn cho sản xuất, thiếu minh bạch xuất xứ sản phẩm, thiếu kết nối chia sẻ thông tin của tất cả các khâu từ sản xuất, quản lý, logistics, thương mại nông sản.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chuyển đổi số trong nông nghiệp đòi hỏi có sự vào cuộc, phối hợp của các bộ, ngành từ Trung ương đến địa phương và đặc biệt là người nông dân phải sẵn sàng thay đổi tư duy, tiếp cận khoa học, công nghệ. Nhận thức của doanh nghiệp, nông dân về vai trò, tầm quan trọng của ứng dụng công nghệ số vào sản xuất, kinh doanh trong ngành nông nghiệp cần được nâng cao, tạo nền móng cho chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp.
Đi cùng với đó là phát triển hạ tầng và kết nối mạng internet băng thông rộng chất lượng cao đến tận cấp xã, thôn; nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ viễn thông, hỗ trợ nông dân sử dụng thiết bị công nghệ thông tin miễn phí tại trung tâm các xã, các điểm sinh hoạt văn hóa cộng đồng, điểm du lịch nông thôn; tiến tới, phổ cập hạ tầng số theo hướng mỗi hộ nông dân một điện thoại thông minh, một đường cáp quang phổ cập định danh số cho nông dân.
Đặc biệt là sẽ phải xây dựng hệ thống dữ liệu ngành nông nghiệp, nhất là dữ liệu đất đai, cây, con, vùng trồng... và dịch vụ nông nghiệp. Khuyến khích người dân, doanh nghiệp số hóa các quy trình sản xuất, tiến tới tích hợp, minh bạch sản phẩm bằng hệ thống quét mã QR. Nâng cao trình độ, năng lực tiếp cận và đưa công nghệ số vào sản xuất nông nghiệp cho nông dân.