Báo cáo kết quả thanh tra thực hiện theo Quyết định số 90/QĐ-TTr ngày 27/11/2023 của Chánh Thanh tra tỉnh Bình Dương về tình hình các dự án đầu tư công do các sở, ngành, huyện, thị xã, thành phố làm chủ đầu tư nêu rõ, nhiều sai phạm đã xảy ra trong quá trình lập, thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu tại một số dự án lớn. Những vi phạm này bao gồm việc yêu cầu các tiêu chuẩn không phù hợp với quy mô và tính chất của dự án, khiến nhiều nhà thầu khó có thể tham gia, ảnh hưởng đến tính cạnh tranh và minh bạch.
Một số gói thầu bị phát hiện có sai phạm như: Gói thầu “Xây lắp và thiết bị” thuộc dự án đường từ Huỳnh Văn Lũy đến đường Đồng Cây Viết (Liên khu 1 - 5); gói thầu “Xây lắp và thiết bị” thuộc công trình cải tạo, nâng cấp Trường Trung học cơ sở Phú Mỹ; gói thầu “Xây lắp và thiết bị” thuộc công trình cải tạo, nâng cấp Trường Trung học cơ sở Hòa Phú.
Ngoài ra, Thanh tra tỉnh Bình Dương cũng chỉ ra nhiều vi phạm của các doanh nghiệp liên quan đến 3 gói thầu trên. Cụ thể, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn Công nghệ xây dựng Quang Minh (đơn vị tư vấn lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu gói thầu số 1 và 2) đã đưa một số điều kiện chưa phù hợp với quy mô và tính chất của gói thầu, không làm rõ quyền ký bảo lãnh dự thầu và thư cam kết cấp tín dụng. Điều kiện này dẫn đến việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu nhưng chưa đảm bảo tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu.
Đối với đơn vị tư vấn hồ sơ cho gói thầu số 3, Công ty Cổ phần Tư vấn kỹ thuật xây dựng Đô thị Liên Thành, Thanh tra cũng phát hiện các vi phạm trong việc lập hồ sơ mời thầu, bao gồm việc đưa ra những tiêu chuẩn đánh giá không phù hợp với quy mô và tính chất kỹ thuật của gói thầu. Hành vi của hai công ty trên bị xác định là vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, với mức phạt dự kiến từ 80 - 100 triệu đồng. Tuy nhiên, do đã quá thời hiệu xử phạt, các công ty này không bị xử lý về mặt tài chính.
Đơn vị thi công các gói thầu cũng gặp phải nhiều vấn đề liên quan đến chất lượng công trình. Cụ thể, Liên danh Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Thương mại Vạn Thịnh Phát và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Nguyễn Gia (gói thầu số 2) cùng Liên danh Công ty Trách nhiệm hữu hạn Bảo Sơn và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tân Bửu Long (gói thầu số 3) đã để xảy ra tình trạng rạn nứt tại một số điểm trên vách tường các công trình thi công; không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng công trình mà còn gây lo ngại về an toàn khi các dự án hoàn thành.
Trong khi đó, giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh Bình Dương cũng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt tại thành phố Thủ Dầu Một. Tính đến cuối năm 2023, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của thành phố đạt 52,76% so với kế hoạch đề ra. Nguyên nhân chính là do các thủ tục đấu thầu, ký kết hợp đồng và thu hồi đất, giải phóng mặt bằng mất nhiều thời gian.
Các dự án bị chậm tiến độ bao gồm: Dự án mở rộng đường Huỳnh Văn Lũy - Đồng Cây Viết; Dự án cải tạo Trường Trung học cơ sở Phú Mỹ; Dự án nâng cấp đường nội bộ Khu công nghiệp VSIP 2.
Sau quá trình thanh tra, Thanh tra tỉnh Bình Dương đã yêu cầu các đơn vị chủ đầu tư rà soát lại quy trình lập hồ sơ dự thầu và đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về đấu thầu. Các biện pháp khắc phục được đưa ra là tăng cường kiểm tra, giám sát ngay từ giai đoạn lập kế hoạch để tránh sai phạm trong quá trình thực hiện. Đồng thời, các đơn vị cũng cần thực hiện đúng tiến độ thi công và đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, đảm bảo không để tình trạng vốn “đóng băng” gây ảnh hưởng đến các dự án hạ tầng.