Vì vậy, việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp để tận dụng tối đa tiềm năng, thế mạnh của địa phương được tỉnh đặc biệt quan tâm thông qua việc tạo lập môi trường đầu tư thông thoáng.
Vườn dừa xiêm xanh hơn 600 m2 của ông Hồ Văn Hồng, ấp Phong Quới, xã Phong Nẫm (Giồng Trôm, Bến Tre).
Những tín hiệu tích cực
Bến Tre xác định kinh tế vườn và kinh tế biển là hai thế mạnh của của tỉnh. Tuy nhiên, trong bối cảnh nguồn nội lực sản xuất nông nghiệp của địa phương còn hạn chế, tỉnh đã đẩy mạnh thu hút đầu tư, tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp và hộ nông dân trong quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Những kết quả bước đầu trong thu hút đầu tư vào nông nghiệp đã tạo cú huých cho quá trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Theo ông Cao Văn Trọng, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, xác định doanh nghiệp là động lực phát triển kinh tế của tỉnh, nhất là các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, những năm qua, song song với thực hiện kịp thời những cơ chế, chính sách ưu đãi của Trung ương, tỉnh Bến Tre đã tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư đến hoạt động, sản xuất và kinh doanh.
Cụ thể, tỉnh hỗ trợ nhà đầu tư từ tìm hiểu thông tin ban đầu, thực hiện các thủ tục đầu tư đến triển khai dự án; ban hành một số chính sách, quy định ưu đãi đầu tư trong và ngoài khu công nghiệp, ưu đãi đầu tư hạ tầng trong khu, cụm công nghiệp; rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính từ 30-50% so với quy định. Tỉnh thành lập Tổ dịch vụ công hoạt động theo cơ chế một đầu mối tại Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Khởi nghiệp nhằm hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp thực hiện các thủ tục liên quan đến đầu tư.
Ngoài ra, tỉnh cũng hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các chương trình xúc tiến đầu tư, kết nối thị trường, xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ trong nước và quốc tế.
Đáng chú ý, thời gian qua, các chính sách hỗ trợ, thúc đẩy phát triển nông nghiệp được tỉnh Bến Tre khai kịp thời, hiệu quả. Nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp được triển khai mang lại hiệu quả khá cao. Đến nay, từ ngân sách Trung ương và ngân sách đối ứng của tỉnh, Bến Tre đã hỗ trợ cho 6 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực chăn nuôi, bảo quản chế biến nông sản, với tổng số tiền hỗ trợ hơn 32,6 tỷ đồng.
“Mặc dù số vốn và số dự dự án được hỗ trợ theo chính sách này còn ít, nhưng cũng đã góp một phần trong việc hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh trong thời gian qua”, ông Cao Văn Trọng chia sẻ.
Ngoài ra, thực hiện Nghị định số 55/2015/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, đến nay Bến Tre đã cho vay hơn 45.000 tỷ đồng; trong đó cho doanh nghiệp vay đầu tư vào nông nghiệp nông thôn hơn 18.000 tỷ đồng.
Với việc tạo lập một môi trường đầu tư thông thoáng, số lượng doanh nghiệp và dự án đầu tư vào địa bàn của tỉnh không ngừng tăng; trong đó phải kể đến sự phát triển của các doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp. Tính đến nay, Bến Tre có 451 doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, chiếm 17% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động. Tổng vốn đăng ký của các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp chiếm 30% tổng số vốn đăng ký của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, vốn bình quân mỗi doanh nghiệp khoảng 20 tỷ đồng.
Đến nay, sản phẩm nông nghiệp của Bến Tre đã xuất khẩu sang 70 nước và vùng lãnh thổ. Tỉnh đã thu hút được 24/52 dự án FDI (dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài) hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, tổng vốn đăng ký 225,7 triệu USD, chiếm 26% vốn đăng ký FDI trên địa bàn. So với thời điểm năm 2008, tỷ lệ doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp tăng mạnh về số lượng và nguồn vốn đăng ký. Cụ thể, năm 2008, doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp chiếm 10,5% tổng số doanh nghiệp; vốn đăng ký chiếm 3,4% tổng vốn đăng ký.
Thu hút đầu tư nông nghiệp công nghệ cao
Nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao 2 giai đoạn tại Bến Tre.
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bến Tre, bên cạnh những kết quả đạt được bước đầu, việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp ở Bến Tre vẫn còn gặp một số khó khăn.
Mới đây, tại Diễn đàn thúc đẩy đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp do UBND tỉnh tổ chức, nhiều doanh nghiệp đã nêu những khó khăn khi đầu tư vào Bến Tre như: tiếp cận vốn vay ngân hàng, thuê đất đầu tư sản xuất, liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp để sản xuất theo chuỗi giá trị; tiếp cận đất đai để xây dựng vùng nguyên liệu…
Theo ông Bùi Dương Thuật, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Trái cây Mê Kông (xã Hữu Định, huyện Châu Thành, Bến Tre), công ty đã đầu tư nhà máy sơ chế dừa trái uống nước xuất khẩu tại huyện Châu Thành. Bước đầu, công ty liên kết với nhà vườn để tiêu thụ dừa uống nước, với diện tích khoảng 70 ha.
Tuy nhiên, ông Thuật cho rằng, hiện diện tích canh tác của nông dân quá nhỏ lẻ, lại chưa quan tâm chăm sóc nên chất lượng sản phẩm rất thấp, gây khó khăn cho việc đầu tư, thu mua sản phẩm của doanh nghiệp. Ngoài ra, giá trị đầu vào các sản phẩm nông nghiệp còn cao so với các quốc gia lân cận nên lợi nhuận của bà con không cao. Do đó, cần rút ngắn các khâu trung gian để tăng lợi nhuận cho nông dân và doanh nghiệp.
Trong khi đó, bà Ngô Tường Vy, Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu, huyện Chợ Lách (Bến Tre) chia sẻ: Doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn trong việc tổ chức sản xuất theo hướng liên kết với nông dân, nguyên nhân là do nông dân có tập quán sản xuất nhỏ lẻ nên việc quản lý vùng nguyên liệu của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Do vậy, rất cần sự đồng hành của nông dân với doanh nghiệp nhằm tổ chức sản xuất một cách hiệu quả hơn.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, ông Cao Văn Trọng, các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh chủ yếu ở hai phân khúc là nguyên liệu đầu vào và đầu ra (thu mua, chế biến, tiêu thụ).Trong khi đó, phân khúc quan trọng nhất là tổ chức sản xuất thì có rất ít doanh nghiệp tham gia.
“Do vậy, Bến Tre định hướng ưu tiên mời gọi đầu tư các dự án trong ĩnh vực nông nghiệp, nhất là nông nghiệp kỹ thuật cao; hướng đến xây dựng Bến Tre trở thành trung tâm nghiên cứu và chuyển giao kỹ thuật sản xuất nông nghiệp cho nông dân và doanh nghiệp. Cùng với đó là các dự án đầu tư chế biến sản phẩm có giá trị gia tăng cao từ dừa, thủy sản, trái cây... để phục vụ xuất khẩu; xây dựng Bến Tre trở thành trung tâm sản xuất, thu mua và phân phối nông sản hàng đầu của khu vực gắn với lợi thế về du lịch sinh thái”, ông Cao Văn Trọng nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Minh Cảnh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bến Tre khẳng định, thời gian tới, tỉnh tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và phát triển các dịch vụ hỗ trợ cũng như xây dựng và ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư; đặc biệt là chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.
Bên cạnh đó, tỉnh tăng cường đổi mới và ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp; hỗ trợ doanh nghiệp nông nghiệp xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến; chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy cho sản phẩm; áp dụng công cụ, mô hình cải tiến năng suất chất lượng; tham gia giải thưởng chất lượng Quốc gia.
Tỉnh tiếp tục triển khai chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn theo Nghị định 55/2015/NĐ-CP của Chính phủ, qua đó khuyến khích các tổ chức tín dụng đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn với các chính sách ưu đãi như: ưu đãi lãi suất, ưu đãi về điều kiện bảo đảm, thực hiện gia hạn, cơ cấu lại kỳ hạn trả nợ cho các khoản vay gặp rủi ro do nguyên nhân khách quan, bất khả kháng.
Đặc biệt, triển khai hiệu quả các chính sách tín dụng ưu đãi của ngành ngân hàng đối với các tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, các mô hình liên kết, chuỗi giá trị. Bên cạnh đó, Bến Tre khuyến khích đầu tư vốn cho các dự án thân thiện với môi trường. Riêng các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn được xem xét giới thiệu tiếp cận vốn của Quỹ đầu tư khởi nghiệp tỉnh…