Ảnh minh họa: Getty Images
Theo trang livescience.com ngày 21/9, tế bào là đơn vị hình thành nên tất cả mô và cơ quan của cơ thể và các nhà khoa học đã ước tính được cơ thể con người chứa bao nhiêu tế bào riêng lẻ.
Theo phân tích mới được công bố trên tạp chí PNAS, một người đàn ông trưởng thành trung bình có khoảng 36.000 tỷ tế bào, còn phụ nữ trưởng thành có 28.000 tỷ tế bào, trẻ em 10 tuổi có khoảng 17.000 tỷ tế bào.
Để đưa ra những ước tính này, các tác giả nghiên cứu đã xem xét kích thước và số lượng của 400 loại tế bào ở 60 mô trong cơ thể, trong đó có tế bào cơ, thần kinh và miễn dịch.
Theo các tác giả, mặc dù trước đây các nhà khoa học đã ước tính được số lượng tế bào tương tự (từ 30.000 đến 37.000 tỷ ở nam giới trưởng thành), nhưng cho đến nay, mối quan hệ giữa kích thước và số lượng tế bào vẫn chưa được nghiên cứu trên toàn bộ cơ thể.
Ông Ian Hatton, tác giả chính của nghiên cứu và làm việc tại Viện Toán học Khoa học Max Planck ở Leipzig (Đức), nói với Live Science: “Chúng tôi rất ngạc nhiên khi thấy mối quan hệ đối nghịch khá đều đặn giữa kích thước và số lượng tế bào trên toàn bộ cơ thể con người”.
Nói cách khác, có sự đánh đổi giữa kích thước và số lượng tế bào. Do đó, tế bào càng lớn thì số lượng tổng thể càng thấp so với các tế bào nhỏ hơn. Điều đó có nghĩa là, nếu các tế bào được xếp nhóm theo kích thước thì mỗi nhóm sẽ đóng góp một lượng như nhau vào khối lượng tổng thể của cơ thể.
Ông Hatton cho biết: “Mô hình này có 7 cấp độ về kích thước tế bào, từ các tế bào hồng cầu nhỏ bé đến các tế bào cơ lớn nhất”.
Các tác giả cũng thừa nhận một số hạn chế của nghiên cứu. Ví dụ, họ chỉ nghiên cứu cơ thể của người lớn và trẻ em có kích thước trung bình dựa trên số liệu tham khảo từ Ủy ban Quốc tế về Bảo vệ Phóng xạ.
Cụ thể, họ nghiên cứu nam giới trưởng thành nặng 70 kg, nữ giới trưởng thành nặng 60 kg và trẻ em nặng 32 kg. Do đó, nghiên cứu không bao quát được khác biệt lớn về kích thước và cân nặng của người.
Ông Hatton nói: “Tất nhiên có sự khác biệt lớn giữa các mô hình giải phẫu khác nhau. Nhưng ngoài sự khác nhau về lượng chất béo và cơ trong tế bào mỡ và tế bào cơ, thì phần lớn sai số có lẽ không đáng kể”.
Các tác giả nghiên cứu giải thích rằng có thể có rất nhiều điều không chắc chắn trong số liệu. Trong nhiều trường hợp, họ phải suy luận kích thước tế bào dựa trên kính hiển vi và các phép đo gián tiếp khác, thay vì đo trực tiếp khối lượng của các loại tế bào khác nhau. Họ cũng ước tính tổng số tế bào ở phụ nữ trưởng thành và trẻ em bằng cách sử dụng các nghiên cứu chủ yếu tập trung vào nam giới trưởng thành.
Tác giả nghiên cứu Eric Galbraith, Giáo sư và trưởng nhóm tại Đại học McGill ở Canada, nói: “Thật không may là vẫn còn nhiều thông tin tham khảo liên quan nam giới hơn là nữ giới hoặc trẻ em”.
Do đó, ông Hatton cho rằng cần nghiên cứu sâu hơn để giải quyết những thiếu sót này, nhưng hiện tại, nghiên cứu đã nêu bật một số khác biệt về số lượng tế bào mà các nghiên cứu trước đây đã đưa ra. Khác biệt này có thể có tác động đến sức khỏe.
Ông nói: “Có lẽ điều quan trọng nhất là ước tính của chúng tôi về tổng số tế bào lympho ở người, vốn rất quan trọng đối với chức năng miễn dịch của chúng ta. Chúng tôi ước tính có 2.000 tỷ tế bào lympho trong cơ thể con người, cao gấp bốn lần so với ước tính trước đây và có thể chứng minh tầm quan trọng của tế bào lympho đối với sức khỏe và bệnh tật, chẳng hạn như HIV hoặc bệnh bạch cầu”.
HIV và AIDS làm suy yếu hệ thống miễn dịch bằng cách phá hủy một số tế bào lympho, trong khi bệnh bạch cầu là một loại ung thư ảnh hưởng đến các tế bào miễn dịch.