Gia đình hắn thường xuyên sống trong nghèo khó đến cùng cực. Bố mẹ Czolgosz có tới bảy người con trong khi không có tiền. Đôi khi gia đình hắn phải đi phiêu bạt do không có gì để ăn. Leon bắt đầu đi làm từ năm lên 10 tuổi cùng với hai người anh. Năm Leon được 12 tuổi, mẹ của hắn bị chết trong khi sinh thêm một người con nữa.
Gia đình Czolgosz cuối cùng đã đến Cleverland và định cư ở đó một thời gian. Leon và hai người anh của hắn xin được việc làm tại một công ty sản xuất dây thép lớn. Họ làm việc ở đó trong vài năm và nhận được số tiền lương xứng đáng với công việc cực nhọc. Có thời điểm Leon được trả lương 4 USD/ngày, một mức lương khá vào thời điểm đó. Nhưng chẳng bao lâu sau, các nhà máy cắt giảm tiền lương khiến công nhân đình công. Do lúc đó chưa có các công đoàn để bảo vệ công nhân nên nhà máy đã sa thải tất cả những công nhân đình công. Đó cũng là cách tất cả các công ty Mỹ đều làm. Vào thời điểm đó, các chủ công ty ít tôn trọng người lao động và thường xuyên bóc lột họ.
Năm 1897 xảy ra vụ biểu tình của công nhân mỏ tại Lattimer do chính quyền bang đánh thuế vào khoản tiền lương vốn đã ít ỏi của họ. Khi những người thợ mỏ đang tuần hành hòa bình thì đụng độ đã xảy ra giữa họ và cảnh sát. Một số cảnh sát do hoảng sợ đã bắn vào đoàn biểu tình làm 19 người chết và 39 người khác bị thương. Tuy nhiên, tòa án đã xử “trắng án” đối với những cảnh sát này làm cộng đồng người Slavơ nổi giận. Czolgosz cho rằng đó là một bằng chứng cho thấy sự thất bại của chính quyền.
|
Sát thủ Leon Franz Czolgosz. |
Thỉnh thoảng trong thời kỳ này, Czolgosz tiếp xúc với chủ nghĩa vô chính phủ. Hắn đọc các loại báo, tạp chí cấp tiến nói về những khó khăn trong xã hội. Czolgosz đã tham dự các cuộc họp chính trị và tin rằng có sự bất công lớn trong xã hội Mỹ. Czolgosz nhìn thấy sự bất công đã cho phép những người giàu trở nên giàu hơn nhờ bóc lột người nghèo. Tệ hơn là hắn tin rằng chính cách thức hoạt động của chính quyền đã làm cho điều đó xảy ra. Czolgosz trở thành một người theo chủ nghĩa vô chính phủ - một phong trào tập hợp những người cho rằng đời sống của người dân sẽ tốt lên nếu không có bất cứ một chính phủ nào.
Từ đó, Czolgosz không có bạn bè nào khác ngoại trừ những người cùng theo chủ nghĩa vô chính phủ ở Chicago, Cleveland, Detroit và một số thành phố khác. Hắn sống vì phong trào này trong nhiều năm mà không biết gì khác ngoại trừ các cuộc tụ họp và biểu tình chính trị. Theo một bài báo của tờ New York Times, Leon tham gia hoạt động trong một nhóm theo chủ nghĩa vô chính phủ với tên gọi “Sila” có trụ sở ở Cleverland, tuy nhiên trong giai đoạn cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 có tới hàng ngàn nhóm tương tự ở các thành phố lớn.
Frank Dalzer - chủ nhà máy sản xuất dây thép cho biết: “Leon là một kẻ theo chủ nghĩa vô chính phủ. Hắn thường xuyên tham dự các cuộc họp của những người theo phong trào này. Hắn có dáng người nhỏ, khoảng 26 tuổi. Lần cuối cùng tôi trông thấy anh ta, tôi thấy anh ta có ria mép màu nâu nhạt”. Do sức ép gia tăng cả về tài chính và tinh thần, Leon bị mắc chứng rối loạn thần kinh vào năm 1898. Hắn trở về nhà bố đẻ và sống gần như cách ly. Cả ngày hắn chỉ ở nhà, dành thời gian để ngủ, đọc sách báo và văn học cấp tiến. Đến giờ ăn, Czolgosz mang đồ ăn của hắn đi và ăn một mình, không chịu ngồi cùng bàn với bố và mẹ kế.
Sau đó, ngày 29/7/1901, một người Mỹ gốc Italia tên là Gaetano Bresci đã ám sát vua Humbert I của nước Italia. Tin tức này đã cổ vũ mạnh cho phong trào vô chính phủ tại Mỹ. Bresci tự nhận là một người vô chính phủ, khẳng định hắn sẽ tự giải quyết các vấn đề vì lợi ích chung của mọi người. Czolgosz cảm thấy phấn chấn. Hắn coi Bresci như một vị anh hùng, một người can đảm hy sinh tính mạng của mình vì một sự nghiệp thiêng liêng. Điều đó đã củng cố lòng căm thù của hắn đối với nước Mỹ và khiến hắn đi đến quyết định “phải ám sát một người mà các nhà lãnh đạo của phong trào vô chính phủ gọi là kẻ thù”. Khi Czolgosz bị bắt vài tháng sau đó, cảnh sát đã tìm thấy một bài báo về Bresci được gấp gọn trong túi của Czolgosz.
Ngày 31/8/1901, Czolgosz đi đến Buffalo, New York, nơi hắn thuê một phòng trọ với giá 2 đôla mỗi tuần. Trả lời thẩm vấn của cảnh sát sau khi bị bắt, hắn cho biết: “Tôi quyết định phải làm một việc gì đó khác thường cho phong trào mà tôi yêu thích. Tôi đã nghĩ đến việc ám sát Tổng thống nhưng tôi chưa có kế hoạch cụ thể”. Czolgosz sống trong một căn phòng chật hẹp bên trên một quán rượu ồn ào và chỉ ra ngoài để tới triển lãm Pan American. Trong thời gian còn lại, hắn ở lỳ trong phòng, suy nghĩ về những bất công trong cuộc đời và nung nấu sự căm thù đối với những người đã gây ra sự bất công này. Ngày 5/9/1901, Czolgosz đã mua một khẩu súng lục ổ quay của hãng Iver-Johnson ở trung tâm thành phố Buffalo để chờ cơ hội ra tay.
Hoàng YếnĐón đọc kỳ cuối: Buổi gặp gỡ định mệnh