Ngay phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIII, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh, thừa ủy quyền của Thủ tướng, khi trình bày Báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2014 đã nêu rõ, tình hình tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp. Hành vi sách nhiễu, vòi vĩnh, gây phiền hà ở một bộ phận công chức, viên chức nhà nước còn khá phổ biến. Nghiêm trọng hơn là tham nhũng diễn ra ở nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực, nhất là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, quản lý đất đai, khai thác tài nguyênkhoáng sản, đầu tư công.
Tham nhũng đã và đang kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế, làm thất thoát tài sản của dân, thiệt hại ngân sách, gây rối loạn nền kinh tế, gia tăng khoảng cách giàu nghèo. Những vụ tham nhũng được phát hiện trong thời gian gần đây cho thấy, thủ đoạn tham nhũng ngày càng tinh vi, khó phát hiện do các đối tượng tham nhũng thường có chức vụ, quyền hạn, có trình độ hiểu biết pháp luật, liên kết với nhau thành các nhóm lợi ích. Thiệt hại do tham nhũng gây ra đối với ngân sách nhà nước, tài sản của nhân dân, doanh nghiệp rất lớn, nhưng giá trị tài sản thu hồi thấp; việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu chưa tương xứng với số vụ việc, vụ án tham nhũng đã được xét xử...
Lĩnh vực dư luận bức xúc lâu nay là sự nhũng nhiễu của một bộ phận cán bộ, công chức trong bộ máy công quyền, để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Kết quả của cuộc điều tra “Tham nhũng, hối lộ, gian lận trong hoạt động của doanh nghiệp” do Thanh tra Chính phủ phối hợp với Ngân hàng Thế giới thực hiện gần đây cho thấy, có ba dạng tham nhũng, hối lộ đang đeo bám doanh nghiệp. Thứ nhất là tham nhũng vặt, tức là doanh nghiệp phải chi khoản tiền hối lộ để đối phó với sự nhũng nhiễu, vòi vĩnh của cán bộ, công chức trong cơ quan công quyền (43% doanh nghiệp coi tham nhũng vặt là phổ biến).
Thứ hai là tham nhũng, hối lộ trong quan hệ doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Thứ ba là tham nhũng, hối lộ trong quan hệ nội bộ doanh nghiệp. Những con số nêu trên dù chỉ mang tính chất tham khảo, nhưng trên thực tế, tham nhũng, hối lộ trong hoạt động của doanh nghiệp đã tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế - xã hội; nó làm tăng chi phí, phá vỡ nền tảng doanh nghiệp, tạo ra sự bất bình đẳng trong cạnh tranh.
Tham nhũng đang là vấn đề nhức nhối, là thực trạng đáng lo ngại của đất nước trong thời kỳ đổi mới. Thực trạng này đòi hỏi sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị trong cuộc đấu tranh cam go, quyết liệt và không khoan nhượng với tham nhũng.
Thể hiện rõ quan điểm phải kiên quyết trừ “giặc nội xâm”, Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XI) của Đảng đã nhấn mạnh việc chống tham nhũng phải từ trên xuống và cán bộ, đảng viên phải làm gương. Thực tế cho thấy, bên cạnh nhiều gương cán bộ, đảng viên, kể cả đảng viên đã nghỉ hưu, dũng cảm đấu tranh phòng, chống tham nhũng, vẫn còn nhiều đảng viên, nhất là đảng viên là cán bộ, công chức vì lý do này khác, đã không làm tròn trách nhiệm của mình, nguy hại hơn là đồng lõa với tham nhũng...
Dù chưa thể đưa ra ánh sáng tất cả các vụ án tham nhũng như cách nói của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang khi tiếp xúc cử tri TP Hồ Chí Minh vừa qua, nhưng với việc một số “đại án” tham nhũng được đưa ra ánh sáng (Vinalines, Công ty cho thuê tài chính II, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam...), đã cho thấy quyết tâm của Đảng không chỉ trên giấy, mà thể hiện bằng hành động thực tế.
Tuy nhiên, tệ nạn tham nhũng vẫn là thách thức không nhỏ, đe dọa thành quả của công cuộc đổi mới mà Đảng ta khởi xướng, thực hiện. Vì thế, để phòng, chống tham nhũng mang lại kết quả, một giải pháp tuy không mới, nhưng cần thực hiện quyết liệt, đó là nghiêm trị những công chức, viên chức, cán bộ có chức quyền nhũng nhiễu, nhận hối lộ. Mặt khác phải có chế tài đủ mạnh để xử lý nghiêm các đơn vị, cá nhân liên kết với nhau theo kiểu “lợi ích nhóm” để tham nhũng.
Yến Nhi