Trẻ em mẫu giáo tham gia lễ hội ném hạt đậu Setsubun ở đền Sensoji, thủ đô Tokyo, Nhật Bản, ngày 3/2/2019. Ảnh: AFP/ TTXVN
Ước tính, chương trình giáo dục mẫu giáo miễn phí sẽ tiêu tốn của chính phủ 776 tỷ yen (7,1 tỷ USD)/năm. Chính phủ Nhật Bản dự định sử dụng nguồn thu từ biện pháp tăng thuế, theo kế hoạch sẽ áp dụng từ tháng 10 tới, để hỗ trợ chương trình này.
Dự luật giáo dục mẫu giáo miễn phí đã được Hạ viện Nhật Bản thông qua hồi tháng 4 vừa qua. Theo chương trình này, chính phủ sẽ cung cấp chương trình giáo dục miễn phí cho trẻ em trong độ tuổi từ 3-5. Các dịch vụ trông giữ trẻ ban ngày với những trẻ dưới 2 tuổi cũng sẽ miễn phí với các gia đình có thu nhập thấp.
Những gia đình gửi con ở những cơ sở giáo dục mẫu giáo không thuộc quản lý của chính quyền địa phương sẽ được nhận hỗ trợ tối đa 37.000 yen/trẻ/tháng với trẻ từ 3-5 tuổi và tối đa 42.000/yên/trẻ/tháng với trẻ dưới 2 tuổi. Tiền hỗ trợ không bao gồm chi phí các bữa ăn tại trường.
Ngoài ra, Quốc hội Nhật Bản cũng đã thông qua dự luật cắt giảm gánh nặng tài chính ở các bậc học cao hơn dành cho các học sinh/sinh viên từ các gia đình thu nhập thấp, thuộc diện miễn thuế. Theo kế hoạch dự kiến sẽ được triển khai từ tháng 4/2020, chương trình miễn hoặc giảm phí nhập học và học phí sẽ được áp dụng tại các trường đại học công lập và tư thục đối với những học sinh/sinh viên trong diện nêu trên. Ngoài ra, các học sinh/sinh viên từ gia đình thuộc diện miễn thuế cũng sẽ được nhận học bổng hỗ trợ để mua sách, chi trả phí đi lại hoặc sinh hoạt phí.
Phát biểu tại phiên họp Quốc hội ngày 9/5, Thủ tướng Abe cho rằng gánh nặng tài chính từ giáo dục và nuôi dậy con trẻ đang khiến giới trẻ tại quốc gia này ngày càng ngại sinh và nuôi nấng trẻ nhỏ. Đó là nguyên nhân khiến chính phủ quyết định đề xuất chương trình giáo dục miễn phí. Dưới thời ông Abe, Chính phủ Nhật Bản chủ trương khuyến khích phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động trong bối cảnh tình trạng thiếu hụt lao động ngày càng nghiêm trọng.
Cùng với đó, Nhật Bản cũng nỗ lực cắt ngắn danh sách trẻ em đăng ký chờ sử dụng dịch vụ trông trẻ ban ngày. Theo số liệu chính phủ năm 2017, tỷ lệ sinh trung bình của một phụ nữ tại Nhật Bản là 1,43 trẻ/mẹ.