Nằm ở vùng Đông Bắc, Hải Phòng và Quảng Ninh sở hữu những địa danh du lịch khá nổi trội như: Vịnh Hạ Long, Móng Cái, Trà Cổ, Yên Tử (Quảng Ninh), Cát Bà, Đồ Sơn (Hải Phòng), với sản phẩm chính là du lịch tham quan, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí, sinh thái… Tuy nhiên, theo đánh giá của Tổng cục Du lịch, do chưa có sự liên kết, nên việc khai thác nguồn tài nguyên này vẫn chưa hiệu quả, lượng khách đến khu vực này còn thấp.
Mạnh ai nấy làm
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Vụ phó Vụ Lữ hành nhận định: Du lịch của Quảng Ninh và Hải Phòng phát triển theo kiểu vẫn mạnh ai người đó làm. Chính vì vậy, sản phẩm của địa phương đơn điệu. Nhắc đến du lịch Quảng Ninh, khách mới chỉ biết đến Vịnh Hạ Long nên vào mùa cao điểm dễ xảy ra tình trạng quá tải so với năng lực vận hành, sức chứa; cũng như không đảm bảo tốt về vệ sinh môi trường. Trong khi đó, Hải Phòng tập trung khai thác điểm du lịch Cát Bà, du lịch nghỉ dưỡng ở Đồ Sơn nhưng nhìn rộng ra thì thực chất khu vực Cát Bà nằm trong quần thể du lịch Hạ Long, do đó nếu tạo sự liên kết và bổ sung cho nhau, nhất là tại Hải Phòng có sân bay quốc tế, sẽ tạo điều kiện khai thác dòng khách từ Hải Phòng đi Quảng Ninh và dòng khách qua cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh) về Hải Phòng, đến Hà Nội trong tương lai.
Cát Bà (Hải Phòng) - điểm hấp dẫn khách du lịch. Ảnh: Huy Hùng - TTXVN |
Lý giải nguyên nhân sự liên kết còn lỏng lẻo, đại diện lãnh đạo Sở VH,TT&DL Hải Phòng và Quảng Ninh đều nhìn nhận, do chưa có quy hoạch chung nên dẫn đến đầu tư manh mún, chắp vá, phá vỡ không gian, cảnh quan chung. Đồng thời, do mạnh ai người đó làm nên việc tạo dựng sản phẩm du lịch thiếu tính liên hoàn, đa dạng, chưa khai thác đúng tiềm năng vốn có.
Trong khi đó, việc liên kết phát triển du lịch đã hình thành từ lâu trên thế giới như việc khai thác điểm du lịch gần biên giới giữa Pháp và Đức; hay như khai thác tàu biển của Xinhgapo và Malaixia… Việc liên kết không chỉ đa dạng hóa sản phẩm mà còn kéo dài thời gian lưu trú, kích thích nhu cầu tiêu dùng của khách. Ở trong nước, mô hình liên kết tương đối có hiệu quả là “Du lịch về nguồn” của 3 tỉnh Lào Cai - Yên Bái - Phú Thọ. Do đó, việc liên kết giữa Hải Phòng - Quảng Ninh và Hà Nội là tất yếu, bởi xét về địa lý thì các địa phương này gần kề nhau, có thể hỗ trợ, bổ sung cho nhau, để tạo một sản phẩm du lịch chung thu hút khách.
Đặt nền móng cho sự hợp tác
Để liên kết có hiệu quả, hai địa phương cần trao đổi kinh nghiệm trong công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch, trong đó tập trung hoàn thiện quy hoạch phát triển du lịch của 2 địa phương, nhất là đối với những vùng giáp ranh như Cát Bà - Hạ Long, khu vực sông Bạch Đằng.
Giao thông là yếu tố quan trọng trong việc đưa khách đến điểm du lịch. Do đó, hai địa phương cần liên kết phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, tiếp tục đẩy nhanh tiến độ đầu tư, nâng cấp, mở rộng tuyến đường huyết mạch, đặc biệt là tuyến nối Hải Phòng - Quảng Ninh, trong đó có tuyến đường lên cửa khẩu Móng Cái; đồng thời là các tuyến đường tới các điểm du lịch trọng điểm của địa phương như tuyến Hải Phòng - Đồ Sơn, hay hợp tác khai thác tuyến du lịch đường biển Hạ Long - Hải Phòng, Hạ Long - Cát Bà - Đồ Sơn.
Ông Nguyễn Anh Tuân, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng cũng khẳng định: Nếu quyết tâm thực hiện liên kết giữa Hải Phòng - Quảng Ninh sẽ cho hiệu quả ngay ở 3 lĩnh vực. Đầu tiên chính là xây dựng sản phẩm du lịch khai thác hiệu quả nhất điểm đến ở cả 2 bên. Từ tour chính Hạ Long - Cát Bà có thể mở rộng sang Trà Cổ, Cát Bà, từ Cát Bà có thể nối tour sang với các tỉnh Nam Định, Thái Bình, Ninh Bình, từ Hạ Long -Trà Cổ có thể nối sang nước bạn Trung Quốc. Tiếp đó là việc xúc tiến, quảng bá hình ảnh chung giữa Hải Phòng - Quảng Ninh để tạo dựng thương hiệu du lịch chung. Quan trọng hơn cả là chung tay bảo vệ môi trường du lịch, đây là việc cần quyết liệt thực hiện, nhằm phục vụ phát triển du lịch bền vững trong tương lai, đặc biệt với môi trường biển.
Ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch khẳng định: Việc tăng cường liên kết giữa hai địa phương sẽ mở ra nhiều cơ hội và điều kiện để phát triển, đa dạng hóa sản phẩm du lịch, nâng cao sức cạnh tranh và tăng cường hình ảnh điểm đến, để thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Tuy nhiên, hiện tại liên kết phát triển du lịch giữa Hải Phòng và Quảng Ninh cũng như địa phương khác còn yếu kém, sản phẩm du lịch bị trùng lặp…
Hải Phòng và Quảng Ninh đẩy mạnh liên kết phát triển du lịch bằng nhiều phương thức vận chuyển, nối tour bằng đường bộ, đường biển, đường không, đường sắt; khai thác thế mạnh sản phẩm du lịch của mỗi địa phương nhằm phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo, đa dạng; hợp tác quảng bá điểm đến; bảo vệ môi trường; đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch…
Ngay trong tháng 12 này, lãnh đạo thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh sẽ ngồi lại, thống nhất sự hợp tác triển khai trong năm 2011, để sự liên kết này sẽ là tiền đề cho Năm du lịch quốc gia tại Hải Phòng vào năm 2013. Sau đó sẽ nhân rộng sự liên kết này tới các vùng duyên hải Bắc bộ để tạo thành một sản phẩm du lịch đặc trưng, thu hút nhiều hơn khách quốc tế đi tour liên vùng duyên hải Đông Bắc.
Xuân Cường (thực hiện)