Tại các huyện miền núi, nhiệt độ giảm sâu vào ban đêm và sáng sớm gây ảnh hưởng đến hoạt động chăn nuôi gia súc, gia cầm của người dân. Để chủ động phòng chống đói, rét cho đàn vật nuôi, Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa đang chỉ đạo các địa phương tăng cường triển khai biện pháp chăm sóc, bảo vệ đàn vật nuôi trong những ngày nhiệt độ xuống thấp.
Tại huyện miền núi Lang Chánh, trên địa bàn có khoảng 120 trang trại chăn nuôi; trong đó có 2 trại lợn, còn lại là trang trại nuôi gà với trâu bò. Trước tình hình thời tiết rét đậm, rét hại như hiện nay, UBND huyện Lang Chánh đã chỉ đạo ngành nông nghiệp huyện và các xã, hộ chăn nuôi tập trung thực hiện biện pháp chăm sóc, phòng chống đói và rét cho đàn vật nuôi như gia cố kín chuồng trại, sưởi ấm cho đàm vật nuôi, không để vật nuôi ngoài trời, nhờ đó số đàn vật nuôi trên địa bàn huyện vẫn giữ ở mức ổn định.
Ông Phạm Văn Nho, xã Đồng Lương, huyện Lang Chánh cho biết, gia đình ở trên vùng núi cao nên thời tiết thường rét đậm hơn so với miền xuôi. Được cán bộ thú y khuyến cáo về tình hình không khí lạnh tăng cường nên gia đình đã lên đồi đưa đàn trâu về để nuôi nhốt tại chuồng trại. Khu vực chuồng nuôi tại nhà đã được gia đình che chắn kín gió, nguồn thức ăn dự trữ cho trâu cũng đã được chuẩn bị đầy đủ trong những ngày giá rét này; đồng thời, đàn vật nuôi của gia đình cũng đã được chính quyền hỗ trợ tiêm vaccine xin phòng dịch bệnh nên không có vật nuôi chết, gây thiệt hại.
Theo ông Lê Xuân Miệt - Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Lương, huyện Lang Chánh, để đảm bảo phòng chống dịch bệnh và tăng cường phòng chống đói rét, đặc biệt là trong những ngày nhiệt độ xuống thấp, địa phương đã khuyến cáo người nuôi không chăn thả trâu bò ngoài đồng, tránh việc bị cóng chân, ảnh hưởng đến thể trạng và dễ phát sinh dịch bệnh. Đồng thời, gia cố kín chuồng trại, sưởi cho đàn vật nuôi cả ngày lẫn đêm để không gây thiệt hại kinh tế.
Ngoài huyện Lang Chánh, các huyện miền núi khác như Mường Lát, Quan Sơn, Bá Thước, Quan Hóa… cũng đang tích cực thực hiện biện pháp phòng chống rét cho vật nuôi. Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa đã có công văn chỉ đạo theo ngành dọc xuống các địa phương về việc tăng cường phòng, chống đói rét cho đàn vật nuôi.
Đối với gia cầm, nhất là gà con phải có đèn sưởi, củng cố chuồng trại chăn nuôi, che chắn giữ khô nền chuồng, kín, ấm. Còn đối với đàn trâu, bò, vận động các hộ không được thả ra đồng làm việc và chăn thả vào rừng tự nhiên khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ C, áp dụng biện pháp giữ ấm.
Theo ông Mai Thế Sang - Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Thanh Hóa cho biết, đơn vị đã thành lập các đoàn đi kiểm tra, đôn đốc hướng dẫn đến tận chuồng, từng hộ và hướng dẫn cho người chăn nuôi phòng rét cho gia súc, gia cầm. Đồng thời, hướng dẫn chính quyền các cấp, thôn bản đến cấp xã làm tốt khâu chỉ đạo phòng chống đói rét cho đàn vật nuôi toàn tỉnh. Nhờ đó, chưa có thiệt hại nào xảy ra cho đàn vật nuôi của người dân trên địa bàn.
Thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa cho thấy, tổng đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn là 28,5 triệu con; trong đó đàn lợn trên 1,3 triệu con và đàn trâu, đàn bò trên 440 nghìn con. Trước tình hình không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh và gây ra các đợt rét đậm, rét hại, đặc biệt tại các vùng núi cao, Sở khuyến cáo các hộ chăn nuôi nên tiếp tục áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, phòng chống đói, rét cho vật nuôi, coi đây là việc làm thường xuyên liên tục, không được chủ quan, lơ là.
Tại tỉnh Lào Cai, trước diễn biến thời tiết có không khí lạnh tăng cường, một số nơi vùng núi cao xuất hiện rét đậm, rét hại, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai đã yêu cầu các địa phương, ngành liên quan chủ động, tăng cường các biện pháp phòng chống, ứng phó với rét đậm, rét hại và phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi.
Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường đã yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường theo dõi chặt chẽ bản tin dự báo về diễn biến thời tiết, khí hậu trên các phương tiện thông tin đại chúng và kịp thời thông báo cho chính quyền cơ sở, người dân chủ động các biện pháp để phòng, tránh rét; tiếp tục triển khai, thực hiện nghiêm túc nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh tại phương án phòng chống rét cho cây trồng, vật nuôi vụ Đông - Xuân năm 2024 - 2025.
Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tăng cường, chủ động ứng phó với không khí tăng cường, phòng chống rét đậm, rét hại trên địa bàn và phòng, chống dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm; bảo vệ sản xuất, cây trồng...
Đối với vật nuôi, tỉnh Lào Cai chỉ đạo các xã, phường, thị trấn thực hiện tốt tiêm phòng vaccine, phòng chống dịch bệnh động vật. Rà soát, thống kê nắm rõ tổng đàn gia súc hiện có, nguồn thức ăn và phòng tránh rét; khi có thiệt hại do rét đậm, rét hại xảy ra, tổng hợp và báo cáo kịp thời tình hình thiệt hại về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vào 15 giờ hằng ngày để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.
Tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi gia cố chuồng trại, chủ động dự trữ nguồn thức ăn, đảm bảo cung cấp thức ăn tại chuồng không để vật nuôi bị đói, khát; không chăn thả, không cho trâu, bò làm việc khi xảy ra rét đậm, rét hại (khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ C…); thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ đàn vật nuôi đề phòng dịch bệnh xảy ra; khi phát hiện gia súc bị bệnh phải có biện pháp xử lý kịp thời và báo ngay cho cơ quan thú y tại cơ sở.
Ngoài ra, xác định phát triển đàn gia súc là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển nông nghiệp, thời gian qua, cấp ủy đảng, chính quyền ở các địa phương đã triển khai nhiều biện pháp phòng, chống dịch bệnh và phòng, chống đói, rét cho đàn gia súc.
Tại các thôn, bản, chính quyền địa phương đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân kiên cố hóa chuồng nhốt gia súc, chủ động tích trữ rơm cho gia súc ngay từ sau khi gặt lúa xong. Vì thế, đến nay, hộ dân nào nuôi trâu, bò, ngựa đều có 1 - 2 “cây rơm” khô, được bảo quản cẩn thận bằng cách che bạt, giữ cho rơm khô và sạch để làm thức ăn cho gia súc. Cùng với đó, chính quyền các thôn thường xuyên nhắc nhở hộ dân không thả rông gia súc ra rừng, quan tâm che, chắn chuồng trại; khi nhiệt độ giảm sâu cần nhốt trâu, bò trong chuồng kín gió, cho gia súc ăn đảm bảo chế độ dinh dưỡng; chú trọng bổ sung thức ăn tinh bột, cỏ tươi cho trâu non. Do đó, từ đầu mùa đông đến nay, ở hầu hết các địa phương trên địa bàn chưa ghi nhận tình trạng trâu, bò chết vì đói, rét.
Đối với cây trồng, chủ động các biện pháp phòng, chống rét cho cây trồng trên các diện tích đã trồng, cấy; tuyệt đối không gieo hạt vào những ngày nhiệt độ dưới 13 độ C. Chủ động phương án gieo trồng, chuẩn bị nguồn giống dự trữ, điều chỉnh mùa vụ, tăng vụ, cơ cấu cây trồng phù hợp; chuyển đổi cây trồng thích ứng với tình hình thiên tai nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp.
Tỉnh Lào Cai cũng giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện tốt phòng chống đói, rét và dịch bệnh cho đàn vật nuôi, giám sát dịch bệnh, kiểm dịch vận chuyển, kiểm tra, kiểm soát hoạt động giết mổ động vật, kiểm tra vệ sinh thú y sản phẩm động vật... đảm bảo an toàn dịch bệnh.