Nghệ An tập trung khắc phục hậu quả trận lũ tại xã miền núi Nga My

Khi lũ dữ đi qua, nhiều gia đình đã mất nhà cửa do bị lũ quét cuốn trôi; hàng chục ngôi nhà bị sạt lở, nứt toác nền móng, tường nhà, trong đó nhiều nhà phải tháo dỡ, di dời khẩn cấp; hàng chục ha lúa chuẩn bị thu hoạch, nhiều diện tích hoa màu, cây trồng, vật nuôi, ao cá và cầu bị cuốn trôi. Hiện tại, địa phương đang tập trung hỗ trợ nhân dân vượt qua khó khăn, từng bước ổn định cuộc sống.

Đêm ngày 28 và rạng sáng ngày 29/9, mưa lớn kéo dài đã khiến nước từ thượng nguồn ồ ạt đổ về làm mực nước suối Nậm Ngân dâng cao, chảy xiết. Sau nhiều giờ đồng hồ, cây cầu sắt bắc qua suối Nậm Ngân tại bản Canh bị ngập. Lúc 6 giờ ngày 29/9, do không chịu được sức chảy của dòng nước, cầu đã bị lũ cuốn trôi gây chia cắt tuyến đường độc đạo và cô lập hơn 30 hộ dân, hơn 160 nhân khẩu sinh sống bên kia suối với khu vực trung tâm bản.

Ông Lữ Thanh Tâm, bản Canh, xã Nga My, tỉnh Nghệ An cho biết, đợt lũ này rất khủng khiếp, nước lũ dâng tràn, dòng chảy mạnh đã gây xói lở hết khu vực hai bên bờ suối và cuốn trôi luôn cây cầu mới làm được 3 năm nay. Nhưng đợt lũ trước, nước chỉ dâng lên đến mố cầu. Đợt lũ này nước dâng ngập thành cầu, cây cối theo dòng chảy ập xuống cuốn trôi cả cầu. Ngoài ra nước lũ cũng gây ngập nhiều diện tích ruộng ven sông, khu vực cộng đồng và cả trường mầm non với mực nước dâng cao từ 1m đến gần 2m.

Tại bản Văng Môn nằm ở hạ nguồn suối Nậm Ngân, nơi đồng bào Ơ ĐU sinh sống tập trung với hơn 100 hộ, hơn 340 nhân khẩu, trận lũ ống, lũ quét trong sáng ngày 29/9 cũng gây nên thiệt hại nghiêm trọng. Trong bản có 3 ngôi nhà nằm ven suối Nậm Ngân đã bị sạt lở, đổ sập và cuốn trôi xuống suối, 2 ngôi nhà khác phải tháo dỡ, di dời khẩn cấp. Cầu bê-tông dài gần 44m, rộng 3,5m bắc qua suối Nậm Ngân nối trung tâm bản vào khu vực sản xuất của người dân cũng bị lũ cuốn trôi chỉ còn trơ lại một mố cầu. Đỉnh điểm lũ dâng, hàng chục ngôi nhà ở gần suối Nậm Ngân đã bị ngập ở độ sâu gần 1m.

Theo các cụ cao niên trong xã Nga My, trận lũ ống, lũ quét xảy ra vào ngày 29/9 là trận thiên tai gây thiệt hại, ảnh hưởng nặng nề nhất đến đời sống, sản xuất và giao thông của nhân dân từ trước tới nay. Mực nước dâng, lưu tốc dòng chảy và sự hung hãn của đợt lũ ống, lũ quét này đã vượt đỉnh lũ lịch sử xảy ra vào năm 1988 trên địa bàn. Cao trình mực dâng đạt đỉnh của trận lũ ngày 29/9 đã vượt hơn trận lũ lịch sử năm 1988 từ 1,5m đến 1,6m. Lúc 8 giờ sáng ngày 29/9, mực nước lũ cuồn cuộn chảy mang theo nhiều cây cối, rác chỉ còn cách mặt cầu bản Bay (quốc lộ 48C) khoảng 50cm. Cầu bản Pột trên quốc lộ 48C cũng bị ngập nặng gây chia cắt. Toàn bộ khu khuôn viên khu Chợ phiên Nga My bị ngập sâu hơn 1m, nước tràn lên cả tuyến quốc lộ 48C.  

Ông Lương Tuấn Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Nga My cho biết, do mưa cường suất lớn, xảy ra trong thời gian, nước từ thượng nguồn đổ về khiến các khe, suối trên địa bàn đột ngột dâng cao, chảy xiết dẫn đến lũ ống, lũ quét xảy ra trên diện rộng. Cao điểm lũ dâng đã gây ngập hàng trăm ngôi nhà, quốc lộ 48C qua địa bàn xuất hiện nhiều điểm ngập khiến giao thông bị tê liệt; toàn xã bị cô lập do cầu Xốp Chạng (Km82+ 900), quốc lộ 48C bắc qua suối Nậm Ngân bị lũ cuốn trôi 2 nhịp cầu và cầu Noóng Mò (Km70 +912), quốc lộ 48C bắc qua khe Hạng bị lũ lớn dâng cao, chảy xiết gây xói mòn tạo thành hàm ếch tại chân và mố cầu. Đây là 2 cây cầu nằm ở vị trí đầu, cuối trên tuyến đường huyết mạch chạy qua địa bàn xã. Ngoài ra, tại Km82, quốc lộ 48C (cách Khe Bố 41 km) nước lũ tràn qua, chảy xiết đã phá hỏng, cày nát và biến dạng nghiêm trọng mặt đường. 

 Toàn xã bị mất điện nhiều ngày, 2 cầu dân sinh và 3 cầu tạm bị lũ cuốn trôi, 1 cầu tràn hư hỏng nặng; nhiều tuyến đường bị sạt lở, gây cô lập nhiều bản; hơn 50 ngôi nhà bị hư hại, trong đó có 4 nhà bị lũ cuốn trôi toàn bộ nhà cửa, tài sản, trong đó những căn nhà thuộc diện xóa nhà tạm vừa làm xong; 2 nhà phải di dời khẩn cấp, nhiều nhà hư hỏng nặng; gần 70ha lúa ruộng, lúa nương chuẩn bị thu hoạch mất trắng, nhiều diện tích hoa màu, cây trồng, vật nuôi và ao cá bị cuốn trôi (chưa thống kê được tại các bản bị cô lập); hệ thống thủy lợi bị ảnh hưởng nghiêm trọng do nhiều đoạn kênh mương bị hư hỏng nặng; nhiều gian hàng trong khuôn viên Chợ phiên Nga My bị lũ ống, lũ quét đã làm đổ sập xuống suối.

Đến hiện tại, địa phương vẫn còn bản Na Ngân với 153 hộ, 730 nhân khẩu, đều là dân tộc Thái nằm cách trung tâm xã hơn 20 km bị cô lập do đường đất độc đạo vào bản bị sạt lở núi, sụt trượt ta-luy âm rất nghiêm trọng, các cây cầu gỗ bắc qua suối đã bị lũ cuốn trôi.  

Ông Lô Thanh Nhất, Bí thư Đảng ủy xã Nga My cho biết, sau lũ, chính quyền địa phương đã tổ chức lực cán bộ xuống các bản để nắm tình hình, thăm hỏi các gia đình bị thiệt hại. Cùng với đó, phát huy lực lượng tại chỗ tháo dỡ, di dời khẩn cấp các căn nhà khác để tránh đổ sập do sạt lở đất. Bước đầu Mặt trận Tổ quốc xã Nga My đã trích quỹ hỗ trợ khắc phục thiên tai để hỗ trợ cho 9 nhà bị thiệt hại nặng nhất, số tiền từ 2-3 triệu đồng/gia đình. Trước mắt, địa phương sẽ tập trung hỗ trợ nhân dân vượt qua khó khăn, từng bước ổn định cuộc sống. Nhiệm vụ khắc phục cơ sở hạ tầng như công trình giao thông, thủy lợi… bị thiệ hại nặng nề đòi hỏi nguồn ngân sách lớn sẽ phải có chủ trương của cấp trên và cần thời gian dài mới có thể khắc phục được.

Đối với các bản Na Kho, Na Ngân cách trung tâm xã hàng chục km bằng đường đất độc đạo đang bị cô lập giữa đại ngàn Pù Huống, vào ngày 4/10, cấp ủy, chính quyền địa phương đã lập các tổ công tác vượt núi, băng rừng, lội suối, trèo qua các điểm sạt lở để tiếp cận bản làng, nắm bắt tình hình, động viên, thăm hỏi, hỗ trợ bước đầu cho các gia đình bị thiệt hại. Đây là 2 bản đã bị mất điện kể từ sau cơn bão số 3 xảy ra vào cuối tháng 7 vừa qua do hệ thống cột điện, đường truyền tải bị hư hỏng nặng. Giao thông vào các bản này liên tục bị sạt lở, chia cắt nên không thể sửa chữa được hạ tầng lưới điện.

 “Địa phương sẽ triển khai các phương án khắc phục giao thông tại các bản bị cô lập để đảm bảo việc đi lại thuận lợi cho người dân bà con. Nhưng với số lượng hàng chục điểm sạt lở đất đá, cây rừng, sụt lún, sạt trượt ta-luy âm, đổ vách núi với quy mô lớn thì công tác khắc phục, mở đường sẽ mất nhiều thời gian. Trước mắt, địa phương sẽ tính toán để vận chuyển lương thực, thực phẩm vào hỗ trợ để người dân vượt qua khó khăn”, ông Lương Tuấn Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Nga My cho biết.